هشدار به متصدیان موزه‌ها: پنهان کردن سرقت آثار تخلف است

محمدرضا کارگر مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی درباره این ادعا که گاهی موزه‌ها از سر شرمساری یا حتی نگرانی از افشا شدن شکاف‌های امنیتی سرقت آثارشان را اطلاع نمی‌دهند به میزان گفت: من به هیچ وجه چنین ادعا‌هایی را تایید نمی‌کنم. ما در اداره موزه‌ها از اساس وظیفه داریم گزارش مربوط به چنین اتفاقاتی را در صورت وقوع ارائه بدهیم. وقتی چنین ادعا‌هایی مطرح می‌شود این پرسش پیش می‌آید که ما سرقت اموال موزه را به کجا گزارش نمی‌کنیم. به محض اینکه یک اثر در موزه‌ای سرقت یا مفقود شود ما باید به تمام دستگاه‌های امنیتی و مراجع قانونی کشور این مساله را اطلاع بدهیم. چون اگر ما این اطلاع رسانی را انجام ندهیم از اساس مرتکب تخلف شده ایم.

وی درباره اینکه اطلاع‌رسانی در مورد آثار ربوده‌شده موزه‌ها به چه نحوی انجام می‌شود گفت: معمولا درباره چنین اتفاقاتی اطلاع رسانی‌ها انجام می‌شود. چون هیچ نگرانی خاصی در این خصوص وجود ندارد. اما خوشبختانه ما چنین مواردی را در موزه هایمان نداریم و در گذشته هم چنین اتفاقاتی را تقریبا نداشته ایم. یکی از معدود مواردی که اتفاق افتاد مربوط به مفقود شدن یک آلبوم تاریخی متعلق به کاخ گلستان بود که البته خبر این اتفاق هم رسانه‌ای شد و بعد از مدتی هم این آلبوم رویت شد.

مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول وزارت میراث فرهنگی درباره اینکه امتناع از اطلاع‌رسانی درباره سرقت‌ها به خصوص ربوده شدن آثار هنری از انبار‌ها چه تبعاتی برای موزه‌ها داشته گفت: چنین چیزی به لحاظ ساختاری اصلا وجود ندارد. درواقع باید به شکلی سیستماتیک و نظام‌مند گزارش بشود و تا بیست و چهار ساعت بعد از سرقت باید به نهاد‌های امنیتی و پلیس اطلاع داده شود. ما اگر سرقت شدن اموال و آثار موزه را دیر به پلیس اینترپل گزارش کنیم یا مثلا به نیرو‌های مستقر در مرز‌ها و به گمرک فرودگاه‌ها اطلاع داده نشود و بعد این اثر سرقت شده از کشور خارج شود همه ما که مسوولیت داریم محکوم خواهیم شد.

 

 

وی افزود: در چنان حالتی ما باید پاسخگو باشیم که چرا این مساله را دیر اعلام کرده ایم تا این اثر از کشور خارج شود؛ بنابراین ما اگر شاهد سرقت اثری در یکی از موزه‌ها باشیم در همان لحظه باید مراجع قانونی وارد عمل بشوند و شواهد موجود مورد بررسی قرار بگیرد و مثلا اقداماتی نظیر انگشت نگاری به انجام برسد. پس اصلا نمی‌شود که موضوع مفقود یا سرقت شدن یک اثر تاریخی پنهان بماند و اطلاع داده نشود. اطلاع رسانی کردن درباره چنین اتفاقی جزو دستورالعمل‌های ماست. اگر مفقود شدن اثری در یک موزه اعلام نشود اولا یک جرم بزرگ اتفاق افتاده که مدیریت آن موزه باید پاسخگو باشد. موضوع دیگر هم به این بر می‌گردد که این اطلاع ندادن باعث می‌شود تا فرصت‌ها از دست برود. یعنی اگر نود درصد شانس پیدا شدن اثر مفقود شده در همان روز‌ها و ساعت‌های اولیه وجود داشته باشد درصورت پنهان ماندن مساله، اما وضع به سمت هرچه بغرنج تری خواهد رفت و فرصت برای پیدا شدن آن اثر از دست می‌رود.

کارگر درباره اطلاع رسانی عمومی به مردم درباره سرقت آثار موزه‌ها گفت: اینکه درباره سرقت یا مفقود شدن اشیای موزه‌ای اطلاع رسانی عمومی اتفاق بیفتد به نظر مراجع قانونی وابسته است. اگر در مراجع قانونی تشخیص داده شود که باید اطلاع رسانی شود این اتفاق خواهد افتاد. یک مثالی که برای روشن شدن این موضوع مفید خواهد بود به مراجعاتی بر می‌گردد که به آتش نشانی صورت می‌گیرد. در گزارش‌هایی که به آتش نشانی داده می‌شود خود فرد مساله آتش سوزی منزلش را اطلاع رسانی نمی‌کند. بلکه خود سازمان آتش نشانی این موضوع را مطرح می‌کند. در مورد سرقت از موزه‌ها هم با توجه به وجود فضای مجازی و رسانه‌های گوناگون به سرعت توسط کارکنان یا دیگران خبر مربوط به آن اطلاع رسانی عمومی می‌شود. اما قاعدتا پیگیری موضوع به مراجع قانونی سپرده می‌شود و در تحقیقاتی که انجام می‌شود اطلاع رسانی رسمی و تعیین زمان این اطلاع رسانی مشخص خواهد شد.