نقش تاریخی مردم در توسعه حرم مطهر امام حسین (ع)
_ روزنامه کیهان نوشت: سلام بر آن کسی که خداوند شفا را در خاک قبر او قرارداد، سلام بر آن کسی که محل اجابت دعا در زیر بارگاه اوست، سلام بر آن کسی که امامان از نسل اویند... (زیارت ناحیه مقدسه، بحارالانوار، ج ۹۸، ص ۲۳۳)
حجتالاسلام رئیسی، رئیسجمهور کشورمان در یکی از دیدارها و حضورشان در هیات سید مجید بنی فاطمه (س) در تهران نقل میکردند که علامه طباطبایی (ره) از قول استادشان حضرت آیتالله سیدعلی آقا قاضی طباطبایی میگفتند که ایشان تعریف میکردند در یک مکاشفهای که پردهها از جلوی چشمانم کنار رفت، و حجابهای دنیایی وجود نداشت، دیدم که همه کاره این عالم و آن عالم «حسین (ع)» است!
عاشورا درسها و عبرتهای فراوانی را در خود نهفته دارد و سرور و سالار شهیدان امام حسین علیهالسلام و یاران باوفایش، این روز را در تاریخ بشریت با افتخار ثبت کردند تا نسلاندر نسل بشر بداند که آزادی و آزادگی و زیر بار ظلم نرفتن هزینه دارد و گاهی هزینه آن با جان عزیزیت معامله میشود.
در گزارش پیش رو قصد نداریم به درسها و عبرتهای عاشورایی بپردازیم، گرچه پرداختن به این مهم چندین شماره گزارش تحلیلی تحیقی نیاز دارد تا به واکاوی آن بپردازیم، بلکه در این گزارش اشارهای خواهیم داشت به اهمیت شهر کربلای معلی و نقش ایرانیان در ساخت و ساز و تعمیرات حرمین شریفین خصوصا حرم مطهر امام حسین علیهالسلام.
راه قدس از کربلا میگذرد
در اهمیت شهر کربلای معلی به عنوان زیارتگاه امام سوم شیعیان همان بس که در زیارت ناحیه مقدسه میخوانیم: السلام علی من جعلالله الشفاء فی تربته، السلام علی من الاجابهًْ تحت قبته... وباید گفت هیچ خاکی به غیر از خاک کربلا دارای چنین حرمتی نیست.
یادش بخیر در دوران دفاع مقدس یکی از نوحههای معروف حاج صادق آهنگران این بود که میخواند «بهر آزادی قدس از کربلا باید گذشت.» این نوحه بازتابی از جایگاه کربلا در فرهنگ دفاع مقدس بود.
شهید سید مرتضی آوینی نیز در یکی از برنامههای تصویریاش جمله زیبا و معروفی در وصف شهر کربلا دارد که میگوید: «بسیجی عاشق کربلاست، و کربلا را تو مپندار که شهری است در میان شهرها و نامی است در میان نامها. نه، کربلا حرم حق است و هیچکس را جز یاران امام حسین (ع) راهی به سوی حقیقت نیست.
کربلا، ما را نیز در خیل کربلاییان بپذیر. ما میآییم تا بر خاک تو بوسه زنیم و آنگاه روانه دیار قدس شویم.»
و شهید والامقام سردار رشید اسلام حاج قاسم سلیمانی هم چه زیبا گفت که «ما ملت امام حسینیم»
اگر نگاهی به روند بازسازی حرم مطهر امام حسین علیهالسلام و حرم حضرت اباالفضل العباس علیهالسلام و بین الحرمین در شهر مقدس کربلا بیندازید خواهید دید که در این توسعه و ساخت و سازها، ایرانیان حرف اول را میزنند.
پس از سقوط حکومت دیکتاتوری صدام یکی از مسایلی که دل شیعیان را به درد میآورد، غربت ائمه شیعه در کشور عراق بود. بعثیان صدامی که سرکوب شیعیان عراق را در دستور کار داشتند، محدودیتهای فراوانی برای مشتاقان زیارت ائمه معصوم (ع) ایجاد کرده بودند. با سرنگونی حکومت بعثی صدام، میتوان گفت حرمین شریفین نیز تقریبا آزاد شدند و پای ایرانیان برای ساخت و ساز و توسعه حرمین شریفین باز شد، با ابتکار عمل سردار دلها شهید حاج قاسم سلیمانی ستاد بازسازی عتبات عالیات راهاندازی شد و این شهید بزرگوار درباره کمکهای مردمی تحت نظارت ستاد بازسازی عتبات عالیات گفت: «اقدامات این ستاد بابرکت، عمل کوثرانه و یک صدقه فوق جاریه است.»
یوسف افضلی معاون فرهنگی و مشارکتهای مردمی ستاد بازسازی عتبات عالیات ضمن اعلام این مطلب که طرح توسعه حرم مطهر امام حسین علیهالسلام تماما توسط کارگران و استادکاران و هنرمندان ومهندسان ایرانی و با نذورات مردمی مدیریت میشود، به گزارشگر روزنامه کیهان میگوید: «با طرحهایی که در کربلای معلی در دست اقدام داریم و ساخت صحن و شبستانی به نام مبارک حضرت زینب عقیله بنیهاشم سلام الله علیها، حرم مطهر امام حسین علیهالسلام در حدود ۱۴ برابر توسعه خواهد یافت و زیارت برای خیل مشتاقان راحتتر خواهد بود.»
افضلی ضمن تشکر از مشارکتهای مردمی در بازسازی و توسعه حرم امام حسین علیهالسلام میگوید: «با توجه به مشکلات اقتصادی که در سالهای اخیر دامنگیر مردم کشورمان شده باید گفت که کمکهای مردمی حدود سی تا سی و پنج درصد در مقایسه با قبل افزایش داشته و جالب است بدانید بیشترین مشارکتها هم مربوط به استانهای کمتر توسعه یافته و مناطق محروم کشورمان است که لازم میدانم از مردم خوب و عاشق اهل بیت علیهمالسلام کشورمان تشکر کنم.»
معاون فرهنگی و رئیسمشارکتهای مردمی ستاد بازسازی عتبات عالیات در ادامه تصریح میکند: «مردم عاشقانه و با دلدادگی تمام نذورات و هدایای خود را برای ساخت و بازسازی حرمین شریفین در کشور عراق وسوریه، خصوصا حرم مطهر امام حسین علیهالسلام اهدا میکنند و خیلی از افراد نیز بر اساس تخصص خود و بدون دریافت حق و حقوق، عاشقانه دل به خدمت و مرمت حرمین شریفین دادهاند و با اشک و آه و حسرت خود را خدمتگزارِ در خانه اهل بیت عصمت و طهارت علیهمالسلام میدانند.»
۱۶۰ پروژه حرمین شریفین در عراق
طبق آمارهای منتشرشده تاکنون حدود ۱۶۰ پروژه توسط ایرانیان عاشق اهل بیت علیهمالسلام در نجف، کربلا، کاظمین، سامراء و برخی عتبههای مقدسه مثل طفلان مسلم در شهر مسیب یا حرم آقا سید محمد (ع) عموی گرانقدر امام زمان (عج) در شهر بلد یا مرقد سلمان فارسی در بغداد بازسازی و اجرا شده است که تماما به دست توانمند ایرانیانی بوده که دل در گرو اهل بیت عصمت و طهارت علیهمالسلام داشتهاند.
طبق اسناد معتبر تاریخی عمدهترین بازسازیها و تعمیرات عتبههای مقدسه در عراق آستان امامین جوادین علیهماالسلام در شهر کاظمین در دوران صفویه انجام شده است.
شاه اسماعیل صفوی، در ۹۲۶ ق، تمامی بناهای حرم کاظمین را تخریب کرد و بنای زیبا و باشکوهی شامل رواق در چهار سو، صحن، حرم و دو گنبد جدید کاشیکاری شده ساخت. مسجدی با شکوه و با ستونهای ضخیم در شمال حرم احداث کرد که اکنون هم پابرجاست و به نام مسجد صفوی اشتهار دارد.
امروز و پس از گذشت چندین قرن نیز ساخت سه در جدید برای مسجد صفوی واقع در پشت ضریح مطهر امامین جوادین علیهماالسلام آغاز و هماکنون در کارگاهی در مشهد توسط هنرمندان ایرانی در حال اتمام است.
سیدحسن احمدی از استادکاران و هنرمندان باتجربه در کار قلمزنی و زرگری میگوید: «بنده فرزند سیدمصطفی از اساتید به نام اصفهان هستم و همراه برادرم با تجربه ۳۰ ساله در کار قلمزنی و زرگری، حدود ۱۱ سالی است که کار برای اهل بیت (ع) را در اولویت سفارشهای کاریم قرار دادهام.»
وی در توضیح چرایی این موضوع میگوید: «در بین سالهایی که برای اعتاب مقدسه قلم میزنم به اقتضای زندگی تنها از قبول کردن یک سفارش امتناع کردم، اما حسرت آن کار نیز هنوز بر دلم مانده است.»
این هنرمند ابراز میکند: «انگیزه من از کار برای اهلبیت (ع) برکتی است که در آن وجود دارد. من سفارشهای زیادی دارم که ارزش ریالی بالاتری هم دارد، اما به این واقفم که تنها کار برای اعتاب مقدسه و بقاع متبرکه سالیان سال میماند و ارزش معنوی آن همان باقیات و صالحات است.»
این استاد کار و هنرمند قلم زن میگوید: «تاکنون کارهای زیادی برای اعتاب مقدسه انجام دادهام و اولین کاری که به من پیشنهاد شد ساخت دربهایی برای حرم امام حسین (ع) بود. بعد از آن ضریح مسلم بن عقیل، ضریح حبیب ابن مظاهر، ساخت درب حرم امامین عسکریین (ع)، بخشی از کار بر روی ضریح ۷۲ تن، ضریح طفلان مسلم و نیز کارهایی از این قبیل را به همراه برادرم انجام دادهام.»
احمدی تاکید میکند: «کار برای اهل بیت (ع) توفیقی است که افتخار آن را خدا نصیبمان کرده، اما این بزرگواران عظمتشان وصفنشدنی است و هیچ قلمی یارای وصف این خانواده را ندارد. کار ما در برابر عظمت این بزرگواران قطرهای در برابر دریاست.»
عاشقان مکتب امام حسین (ع)
عشق بیشائبه و خالص به اباعبدالله الحسین (ع) نه تنها در ایرانیان و مسلمانان جهان ریشه دارد بلکه بسیاری از مردمان دیگر ادیان را هم به خود جذب کرده است.
رشادت، ایثار، فداکاری، گذشت، مردانگی و ظلمستیزی از اخلاق شایسته و بارز حضرت امام حسین (ع) است که دل و قلب هر آزادهای را به خود جذب میکند.
مکتب حسینی علاوهبر این جذبه قوی، یکی از عوامل ایجاد اتحاد ملی در جهان اسلام نیز هست که تا کنون در عرصههای مختلف هم خود را به خوبی نشان داده است.
واقعا چگونه میشود که وقتی نام امام حسین (ع) به میان میآید مردم با شور و هیجان وصف ناپذیری به میدان آمده و برای وجود نورانیش جانبازی میکنند!
طرح جامع توسعه حرم حسینی (ع)
شیعه از ابتدا و در اغلب دورانها، اقلیتی مخالف حکومتهای جائر و مورد خشم و ستم قدرتهای سیاسی غاصب بوده است، به همین دلیل مسائل سیاسی و اجتماعی با روح و اعتقادات این گروه در هم آمیخته است.
در طول تاریخ شیعه، حرمهای شریف امامان معصوم علیهمالسلام، مراکز علم، تبلیغ و ترویج دین، مبدأ قیامها و نهضتها، محل پیمان بستن و هم قسم شدن برای انقلابها و جنبشهای اجتماعی و... بوده است. بزرگترین حوزههای علمیه شیعی نیز در نجف، قم و مشهد شکل گرفته است.
شهر کربلا گرچه از حوزه علمیه قوی در مقایسه با نجف و قم برخوردار نبوده، اما زیارت ارباب بیکفن یکی از آرزوهای همیشگی دوستداران اهل بیت علیهمالسلام بوده و توسعه این مکان مقدس در طول تاریخ اغلب به دست ایرانیان انجام شده و اینک نیز بازسازی و توسعه کربلا و حرم مطهر امام حسین علیهمالسلام به دست ایرانیان هنرمند و استادکاران و کارگران عاشق حسینی (ع) انجام میشود.
محمدرضا بنیاسدی راد رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات شهر کربلا از آغاز عملیات نماکاری سازه جدید مقام حضرت زینب (تل زینبیه) خبر میدهد و میگوید: «براساس طرح جامع توسعه حرم حسینی که فاز نخست آن به نام صحن حضرت زینب (س) در حال اجراست، بنای کوچک و قدیمی مقام حضرت زینب (س) مشهور به تل زینبیه تخریب شد و سازه جدید با معماری خاص در حال ساخت است.»
بنیاسدی راد با اعلام اتمام عملیات سفتکاری سازه جدید تل زینبیه و آغاز نماکاری آن همزمان با ایام سوگواری سالار شهیدان میگوید: «براساس طرح جدید، زیربنای مقام حضرت زینب (س) از ۳۰۰ مترمربع به بیش از ۳ هزارمترمربع در ۲ طبقه زیرسطحی و دو طبقه روی زمین گسترش مییابد که فضای زیارتی و رفاهی مناسبی را برای عبادت، بیتوته و عزاداری زائران فراهم میکند.»
رئیس ستاد بازسازی عتبات کربلا با بیان اینکه براساس روایات، حضرت زینب (س) روز عاشورا در حوالی این مکان و بر بلندای تپهای به صحنه جنگ نگاه کرده و در مصیبت شهادت سالار شهیدان مرثیهسرایی کردهاند، تصریح میکند: «براساس طرح جدید، شکل نمادینی از تپه (تل) نیز در کنار سازه جدید اجرا خواهد شد.»
