کاخ گلستان؛ ایستاده در غبار

1:07 - 30 مرداد 1400
کد خبر: ۷۵۰۲۸۶
در میانه غوغای هنگامه‌ای که هر روزه سازه‌ها و ساختمان‌های تازه سر برآورده تهران به پا می‌کنند خود ناگفته هویداست که بود و باش بنا‌هایی از جنس کاخ گلستان چه جلوه‌ای برای مانایی بافت قدیمی و تاریخی شهر خواهد داشت.
- برای بنای باشکوهی نظیر کاخ گلستان که عمر ۴۴۰ ساله اش هم خود بر گیرایی اش افزوده چندان دور از انتظار نیست اگر اخباری از آسیب دیدگی اش به گوش برسد. چه آنکه این روز‌ها کم نیستند خبر‌هایی در گوشه و کنار از فرو ریختن عمارتی یا جراحت دار شدن کاخ و خانه ای.

خبر خدشه افتادن به جان کاخ گلستان، اما با آن نشانه‌هایی که از نشستن گرد تاریخ بر جبین این بنای پرآوازه می‌توان سراغ گرفت شاید ورق خوردن صفحه تازه تری از قصه آسیب دیدن آثار تاریخی کشورمان باشد. چرا که به چشم آمدن چشم انداز زیبای این کاخ آنقدر هست که نتوان خرابی و تباهی اش را دید و تاب آورد.

برای کاخ گلستان البته این عادتی دیرینه است که از عهد قدیم تا به امروز دست به گریبان تغییر بوده باشد. از روزگاری که هم قران با عصر پر هیمنه شاه عباس صفوی بنیاد این بنا در درون حصار باغ چهارگانه‌ای گذاشته می‌شد و بعدتر دیوانخانه‌ای هم به آن اضافه شد تا به امروز که از آن باغ و دیوان اثری به جا نمانده، تعمیر و مرمت یا ساختن و الحاقی تازه به این کاخ به مانند داستان دنباله داری پی گرفته شده و سهل است که از قِبَل این ساختن و بازپرداختن‌ها چه امید‌ها و اضطراب‌ها که بر روح و ضمیر این کاخ ننشسته باشد.

اما در میانه غوغای هنگامه‌ای که هر روزه سازه‌ها و ساختمان‌های تازه سر برآورده تهران به پا می‌کنند خود ناگفته هویداست که بود و باش بنا‌هایی از جنس کاخ گلستان چه جلوه‌ای برای مانایی بافت قدیمی و تاریخی شهر خواهد داشت. همین می‌شود که خبر گرفتن از راستی و ناراستی آنچه که از شایعات زخم دار شدن کاخ در دهان‌ها افتاده و بر صفحات رنگ به رنگ دنیای مجازی در خلجان است بایستگی بسیار خواهد داشت.
 
بیشتر بخوانید:
انتقاد از ساخت هتل در کنار ارگ تاریخی شیراز

محمدرضا کارگر مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، اما در پاسخش به میزان همان ابتدا آب پاکی را روی دست شایعه پراکنان می‌ریزد و مهر ختام بر گمانه‌ها می‌زند: در خصوص گمانه‌ها درباره آسیب دیدگی بنای کاخ موزه گلستان به میزان گفت: چنین ادعا‌هایی نادرست است و به هیچ عنوان این بنا در حال حاضر با مشکل آسیب دیدگی مواجه نیست. کاخ گلستان الان در وضعیت بسیار خوبی به سر می‌برد و امسال هم حدود بیست پروژه مرمتی در این مکان وجود داشته که همه این پروژه‌ها به سرانجام رسیده است. در حال حاضر هم مشکل خاصی برای این کاخ موزه وجود ندارد و شرایط بسیار پایدار و مطلوبی بر این مکان حاکم است.

از برنامه‌های وزارتخانه میراث فرهنگی به جهت سر و سامان دادن به کار نگهداری و مرمت کاخ‌ها و موزه‌ها می‌پرسیم و کارگر حفاظت را ماموریت همیشگی همکارانش برای موزه‌ها می‌داند: به هر حال همه موزه‌هایی که دارای بنای قدیمی هستند نیازمند حفاظت همیشگی هستند. اما اینکه گفته شود امروز موزه‌ای هست که نیاز مبرم و حیاتی به مرمت و بازسازی داشته باشد در حال حاضر چنین موردی را نداریم. حفاظت از موزه‌ها شامل دو بخش نگهداری از اشیا و مراقبت از ساختمان و بنا می‌شود. اما اگر بخواهیم بر حفاظت از ساختمان و بنا متمرکز شویم هر موزه‌ای مورد رصد قرار می‌گیرد و اگر دچار معضلی شده باشد و نیاز به یک پروژه مرمتی داشته باشد اعلام می‌شود و مورد بررسی قرار می‌گیرد و باید از نظر کارشناس مورد تایید قرار بگیرد و سپس تامین اعتبار انجام می‌شود و پروژه به انجام می‌رسد.

اما در انجام رسالت صیانت و مرمت از موزه‌ها حتما به داشتن منبع و اعتباری برای هزینه کرد‌ها نیاز است: منابع مالی مربوط به پروژه‌های مرمتی موزه‌ها از طریق بودجه‌های دولتی و نیز از محل درآمد موزه‌ها تامین می‌شود. اما الان حدود دو سال هست که ما از موزه‌ها درآمد چندانی نداشته ایم و بیشتر از محل اعتبارات مالی دولتی هزینه‌ها را تامین می‌کنیم. بحث مرمت موزه‌ها اتفاقی است که به مرور زمان به انجام می‌رسد. درواقع ما هیچ پروژه بر روی زمین مانده‌ای نداریم.

با مدیرکل موزه‌های وزارت میراث فرهنگی از امکان مجازی شدن فعالیت موزه‌ها هم می‌پرسیم و او خبر از اراده لازم برای این کار می‌دهد: ما برای تحقق این مساله جدی هستیم. تلاش ما بیشتر معطوف به این است که بخش خصوصی به این حوزه ورود پیدا بکند تا شاهد سرمایه گذاری در این بخش باشیم. اما به شکلی محدود و بر اساس ضرورت‌هایی که وجود دارد مجازی شدن فعالیت‌ها توسط خود موزه‌ها صورت گرفته است. در مقاطعی بازدید‌های مجازی از موزه‌ها صورت گرفته است. اما در کنار این همه موزه‌های ما دارای پایگاه اینترنتی هستند و از این طریق به معرفی آثار و اشیای خودشان می‌پردازند. البته وجود پایگاه اینترنتی برای موزه‌ها از قبل هم بوده، اما درحال حاضر این نوع فعالیت‌ها تا حدود بیشتری تقویت شده و در بعضی از این وبگاه‌ها برنامه‌های به روز شده را هم می‌توان رصد کرد.
 


ارسال دیدگاه
دیدگاهتان را بنویسید
نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *