بیابانها چگونه تشکیل میشوند؟
_ آنا نوشت: رشتهکوهها میتوانند جلوی رسیدن هوای مرطوب به مناطق خاصی را بگیرند. این پدیده که اثر سایه باران نام دارد، نقشی کلیدی در شکلگیری بسیاری از مناطق خشک از جمله بیابانهای موهاوی، گوبی و آتاکاما داشته است.
تبخیر؛ با افزایش دما آب اقیانوسها، رودخانهها، سدها و... تبخیری شده و وارد اتمسفر میشود. این بخارها پس از ورود به جو، ابر تشکیل میدهند. این آب و هوای گرم و مرطوب از طریق بادها وارد مناطق درون مرزی میشوند.
بادهای رو به بالا؛ اگر باد غالب از یک رشته کوه عبور کند، هوای گرم و مرطوب مجبور به حرکت به سمت بالا میشود. وقتی هوای گرم بالا میآید، منبسط و سپس سرد میشود. هوای سرد توانایی حمل رطوبت در مقدار زیاد را ندارد، بدینترتیب آب متراکم شده، بارش باران یا برف شروع میشود. این پدیده بارش اوروگرافی نام دارد و منجر به ایجاد پوشش گیاهی سرسبز در قسمت بالایی کوه میشود.
پایین آمدن هوای گرم؛ هوای خشک و خنک به آن سوی رشتهکوه منتقل میشود. این هوا پایین آمده و دوباره گرم میشود. از آنجایی که این هوا رطوبت ندارد، ابری تشکیل نمیشود، بنابراین منطقه خشکی به نام سایه باران ایجاد میشود.
رطوبت پایین؛ در صورتی که میزان بارندگی در منطقهای کمتر از ۲۵۰ میلیمتر در سال باشد، به طور رسمی به عنوان بیابان طبقهبندی میشود. بدون پوشش گیاهی، هر گونه خاک یا مواد آلی به دست باد از بین رفته و ماسه و سنگ باقی میماند. رطوبت کم به این معناست که هنگام تابش خورشید، هوای منطقه بسیار گرم است، اما شبها بسیار سرد میشود.
