چرا نوجوانان پنهان کاری میکنند؟
_ آنا نوشت: بیشتر والدین که فرزندشان به سن نوجوانی رسیدهاند، از اینکه فرزندشان چیزی را از آنها مخفی کنند نگران هستند و این امر موجب ایجاد تنش بین والدین و نوجوانان میشود.
پنهانکاری فرزندان تبعات جبران ناپذیری دارد و ممکن است آینده آنان را به مخاطره بیندازد. هنگامی که فرزندان از سنین کودکی با پنهان کاری خو میگیرند ممکن است در نوجوانی و جوانی نیز با همین رویه، اشتباهات کوچک و بزرگ خود را از خانواده پنهان کنند.
علت پنهانکاری نوجوانان
عدم روابط دوستانه با نوجوان
بی مهری و بیتوجهی والدین موجب فاصله گرفتن فرزندان میشود و آنها را مجذوب دوستان و افرادی میکند که ممکن است صلاحیت لازم برای دوستی را نداشته باشند. اگر نوجوان احساس کند والدین به او اهمیت میدهند، در همه مشکلاتش با آنها مشورت میکند و والدین به راحتی میتوانند بر رفتارهای او کنترل بیشتری داشته باشند.
عدم درک رفتارهای نوجوان
بسیاری از خانوادهها از خصوصیات و ویژگیهای دوره نوجوانی آگاه نیستند و همین امر موجب میشود تا باور نکنند فرزندشان با ورود به دوره نوجوانی احساس بزرگی میکند و دوست دارد خودش تصمیمگیر باشد.
نظارت مستقیم بر رفتار نوجوان
یکی دیگر از دلایل پنهان کاری نوجوانان، اعمال نظارتهای مستقیم والدین است. در دوره نوجوانی نظارت مستقیم جواب نمیدهد و ممکن است مشکلاتی را برای نوجوان و والدین ایجاد کند. نظارت مستقیم برای ۲ دوره ۶ ساله اول زندگی کودک ضروری است، اما زمانی که فرزندان وارد دوره نوجوانی میشوند اگر نظارت والدین مستقیم باشد، معمولا فرزندان آن را تحمل نمیکنند و ممکن است در برابر آن واکنشهای بسیار تندی هم داشته باشند.
عدم اطلاعات از تکنولوژیهای نوین
یکی دیگر از دلایل پنهان کاری نوجوانان، اطلاعات نداشتن والدین از فناوریهای روز است. مثلا بعضی از والدین پیشرفتهترین تلفن همراه را برای فرزندان شان تهیه میکنند، اما نمیدانند که در تلفن همراه نوجوان چه میگذرد. در واقع با این کار والدین خودشان به نوجوان خود آسیب میزنند.
عدم هماهنگی پدر و مادر در رفتار با نوجوان
هماهنگ نبودن والدین در نحوه رفتار با نوجوان یکی دیگر از دلایل پنهانکاری است. یعنی رفتار پدر و مادر با نوجوان شبیه هم نیست. مثلا مادر میگوید فرزندش اصلا این کار را انجام ندهد و پدر اصرار میکند که نوجوان حتما باید این کار را انجام دهد و در نهایت نوجوان هم کاری را که دوست دارد، انجام میدهد.
نحوه برخورد با پنهان کاری نوجوانان
حامی و پشتیبان نوجوان باشید
والدین باید تلاش کنند بدون سینجیم کردن نوجوان و ایجاد تنش به او یادآوری کنند دوستش دارند و هر زمان بخواهد میتواند در مورد هرچیزی با آنها صحبت کند. بهترین احساسی که یک نوجوان میتواند به خانوادهاش داشته باشد این است که خانواده حامی او هستند و لازم نیست چیزی را از آنها پنهان کند.
تجسس ممنوع
قطعا والدین نسبت به رفتارهای نوجوانشان کنجکاو هستند، اما به هیچ وجه نباید در وسایل و کارهای نوجوان تجسس کنند؛ زیرا منجر به بیاعتمادی او میشود و فضا را برای پنهانکاری بیشتر فراهم او میکنند.
به نوجوانان احساس گناه یا ترس را القا نکنید
بسیاری از والدین زمانی که احساس میکنند بین آنها و فرزندشان فاصله ایجاد شده است نگران میشوند و سعی میکنند با القای احساس گناه به نوجوانان و مقصر جلوه دادن آنها، جلوی این اتفاق را بگیرند. این رفتار کاملا غلط است و نتایج معکوسی دارد.
گوش شنوایی خوبی باشد
ویژگی مهمی که والدین باید در خودشان پرورش دهند، توانایی زیاد گوش دادن است، یعنی والدین بتوانند بدون قضاوت کردن، نصیحت کردن و یا اظهارنظر فقط و فقط گوش بدهند. اکثر نوجوانانی که به بیرون از خانه پناه میبرند، معتقدند کسی در خانه آنها را درک نمیکند.
مراقبت نامحسوس
والدین باید به طور نامحسوس نوجوان خود را رصد کنند به گونهای که فرزندشان احساس نکند روی رفتارهای او تمرکز کردهاند. در حقیقت نوجوانی زمان حساسی برای خانواهها است چرا که برای نوجوانان زمان انتقال و شکلگیری شخصیت است و برای خانوادهها اولین مواجهه با رفتارهای متناقض و جدید فرزندانشان است. طبق گفته روانشناسان این دوره گذراست و لازم نیست والدین بیش از اندازه نگران رفتارهای فرزندانشان باشند.
سرزنش نکنید
بسیاری از والدین برای جلوگیری از تکرار اشتباه نوجوان، با سرزنش شدید سعی میکنند او را تنبیه کنند و جلوی خطاهای بعدی را بگیرند. این رفتار باعث میشود نوجوانان کارهایشان را به دور از چشم خانوادهها انجام دهند؛ و در نهایت اینکه بهترین راه برقراری ارتباط با نوجوان این است که بگوییم مانند دوست در کنارش هستیم و او را حمایت میکنیم تا احساس صمیمیت کند و همه مسائل را با ما درمیان بگذارد.
