۲۱ تیر ۱۳۱۴؛ فاجعه خونین مسجد گوهرشاد

- فاجعه خونین حمله به مسجد گوهرشاد یکی از اوراق ننگین تاریخ در دوره رضاخان است. رضاخان که با زور سر نیزه و با حمایت بیگانگان به قدرت رسید، طرح اسلام‌زدایی را به اجرا گذاشت. از جمله در سال ۱۳۱۴ همزمان با اجباری شدن کلاه شاپو برای مردان، زمزمه‌های حجاب‌زدایی زنان نیز بلند شد.

روحانیون در مقابل این توطئه ساکت ننشستند و به مخالفت پرداختند و آیت الله قمی در تهران بازداشت شد. به دنبال این مسئله مسجد گوهرشاد که چند روزی بود محل اجتماع و سخنرانی علیه اسلام زدایی بود حال و هوای دیگری گرفت و اجتماعات مردمی وسیعتر و اعتراضات گسترده‌تر شد. به همین خاطر به شهربانی مشهد دستور داده شد وعاظ معروف را دستگیر کنند.

عده‌ای از وعاظ خراسان دستگیر شدند، اما روحانیون و خطبا خصوصا شیخ محمدتقی گنابادی معروف به بهلول در افشای سیاست اسلام زدایی رضاشاه مصمم‌تر شدند سرانجام به دستور رضاشاه در روز‌های ۲۰ و ۲۱ تیر ماه ۱۳۱۴ شمسی مسجد گوهرشاد که مملو از جمعیت معترض بود مورد حمله قشون قزاق قرار گرفت و مسجد گوهرشاد به خاک و خون کشیده شد. بیش از دو هزار تا پنج هزار تن به شهادت رسیدند و حدود هزار و پانصد نفر به اسارت نیرو‌های قزاق در آمدند.