معضلات نظام آموزشی در پسا کرونا

-دانش آموزان ابتدایی به ویژه دانش آموزان سال اول و دوم ابتدایی بیشترین آسیب را از آموزش مجازی دیده اند. آن‌ها قبل از این اینکه وارد مدرسه شوند و محیط آموزشی را تجربه کنند به واسطه تعطیلی مدارس در پی شیوع کرونا از نظام آموزش حضوری محروم شدند.

اختلال در روند استقلال
دانش آموزان اول ابتدایی که با حضور در مدرسه راه‌های استقلال و دوری از وابستگی مفرط به خانواده راتجربه می‌کردند با وجود آموزش مجازی از این فرصت محروم شدند.. آن‌ها کمتر امکانی برای فاصله گرفتن از والدین دارند و از طرف دیگر والدین هم سعی می‌کنند تا به دانش آموزان دوره دبستانی بیشتر توجه کنند. از این رو دانش آموزانی که در دو سال تحصیلی آغازین خود با آموزش مجازی مواجه بوند روند استقلال و خودکفایی آن‌ها در سال تحصیلی جدید با اختلالاتی همراه است.

با شروع ساعت آموزش مجازی والدین در کنار دانش آموز قرار گرفته مباحث راتوضیح داده و گاهی از طرف او نیز در کلاس شرکت می‌کنند از این رو دانش آموز احساس مسولیت کمتری برای حضور دائم و انجام دقیق تکالیف داشته است، چرا که همواره کمک و همراهی والدین خود را عنصری جدا نشدی از آموزش برای خود دیده است.
استقلال همواره عنصری مهم در مسولیت پذیری می‌باشد، نظام آموزشی با تقویت استقلال فردی تلاش می‌کند مسولیت پذیری را در افراد تقویت کند، با توجه به آموزش مجازی در دوران پاندمی کرونا این مهم در سال پیش رو با چالش‌هایی مواجه است.

اختلال در روند نظم پذیری
این دانش آموزان با توجه به اینکه نتوانسته اند در مدرسه حضور پیدا کنند، مهارت‌های اجتماعی را بیاموزند، دوست یابی کنندو همچنین نظم را آموزش ببینند در سال تحصیلی پیش رو معضلاتی را متوجه خانواده‌ها و نظام آموزشی خواهند کرد.
دانش آموزان بدون آمادگی قبلی در منزل، مهمانی و مسافرت در کلاس‌های مجازی بدون تشریفات لازم حضور می‌یابد، چرا که در آموزش حضوری  دانش آموز زمانی برای آماده شدن، پوشیدن لباس فرم، جمع آوری برنامه درسی با خروج از خانه در ساعت معین و ورود به مدرسه در ساعت مشخص می‌آموخت که آموزش نیازمند ملزومات و تشریفاتی است. از این رو آمادگی ذهنی نیز برای آنان فراهم می‌شد.

دسترسی آسان به آموزش مجازی این تصور را برای دانش آموز ایجاد کرده است که آموزش نیز یکی از ساعت تفنن و تفریح است، چرا که در هر مکان و در هر حالتی می‌توان به آن مشغول شد. تبدیل منزل به محیط آموزشی این تفکر را در آن‌ها تشدید و جدیدت آموزش را در نظر آن‌ها زیر سوال برده است. ازاین رو آموزش نظم پذیری و جامعه پذیری، پذیرش قواعد و قوانین آموزش و حضور در مدرسه با آموزش مجازی دچار مشکل شده است.

حمیدی دبیر مقطع ابتدایی و کارشناس حوزه آموزش در گفت‌وگو با میزان گفت: بدون تردید آموزش مجازی نمی‌تواند جایگزین خوبی برای آموزش حضوری باشد هرچند می‌تواند در کنار و مکمل آن استفاده شود، اما نمی‌تواند به طور کامل و جامع کارکرد‌های تعلیم و تربیتی مدرسه رادر حوزه آموزش و پرورش به خوبی ایفا کند، دانش آموزان بعد از خانواده به واسطه مدرسه می‌توانند فرآیند اجتماعی شدن را طی کنند که در دوران کنکونی این روند با اختلال مواجه شده است. دانش آموزان ابتدایی به ویژه نوآموزان آسیب ویژه‌ای از این وضعیت دیده اند و نیاز است برای جبران آن در صورت حضوری شدن آموزش همت ویژه وجود داشته باشد.

اضطراب و استیصال
والدینی که در کنار این دانش آموزان قرار داشتند به واسطه اینکه آموزش و سواد ویژه‌ای در این خصوص نداشته اند، با سخت گیری و نظارت لحظه به لحظه بر فرآیند آموزش که گه گاه موجب کلافگی و خستگی هر دوی آنان می‌شد، تنش و اضطراب زیادی را به دانش آموزان وارد کردند. از این رو فشار صرف به دانش آموزان برای انجام تکالیف و ارسال آن به معلم مربوطه موجب استیصال دانش آموز شده و مسیر آموزش را از هدف اصلی خود دور کرده است.

وکیلیان مادر یکی از دانش آموزان اول ابتدایی در گفت‌وگو با میزان گفت: در ابتدا استرس فراوانی برای آموزش فرزندم در فضای مجازی داشتم ، گاهی هر دو خسته وکلافه میشدیم چرا که او از من به میزان معلمشان حرف شنوی نداشت و من مجبور به تهدید میشدم تا تکالیفش را انجام دهد، اما خودم متوجه این نکته بودم که او هم تحت فشار روانی زیادی قرار دارد و با آغاز ساعت آموزش خودش را به هرکاری مشغول میکرد تا درس نخواند.

درپایان باید گفت شرایط پاندمی کرونا به شکلی تحمیلی معضلات آموزشی و همچنین پرورشی را متوجه نظام آموزشی کشور کرده است، این معضلات در مورد دانش آموزان ابتدایی بویژه پایه اول و دوم که سال ورود آن‌ها به مدرسه مصادف با پاندمی کرونا شد محسوس‌تر است، محروم ماندن این دانش آموزان از فضای شاد و اجتماعی مدرسه تلاش برای یادگیری گروهی، آموزش شیوه‌های اجتماعی شدن و استقلال، دوست یابی و سایر مهارت‌های اجتماعی در این خصوص با چالش‌هایی همراه بوده است.

از این رو در سال تحصیلی جدید و در صورت آموزش حضوری مدارس در این پایه‌ها باید این معضلات به صورت بنیادین مورد بحث و نظر قرار گیرد. اگرچه که در سال آینده این دانش آموزان وارد کلاس دو و یا سوم ابتدایی می‌شوند، اما باید انتظارات نظام آموزشی از آنان همچون افرادی باشد که تازه گام در راه آموزش گذاشته اند و تلاش وافری برای تحقق انتظارات جامعه از رسالت نظام آموزشی کشور صورت گیرد.