بودجه ۱۴۰۰ تا چه حد امید را در دل زوج‌های نابارور زنده می‌کند؟

_ فارس نوشت: ناباروری از آن دست مشکلات در زندگی مشترک است که علاوه بر ضربه روحی به زوجین، معیشت و اقتصاد آن‌ها را هم دچار مشکل می‌کند. زوجینی که تمایل به داشتن فرزند دارند در صورت عدم توانایی در فرزندآوری شرایط روحی سختی را سپری خواهند کرد. از طرف دیگر اقدام برای درمان این مشکل که مشخص نیست در صورت نتیجه نگرفتن در یک مرحله، زوجین باید آن را تا چه مرحله‌ای از اقدام دارویی تا تهاجمی دنبال کنند؛ هزینه‌های گزاف زیادی هم به دنبال دارد. آمار‌ها می‌گوید به خاطر همین هزینه‌ها بسیاری از زوجین بعد چند مرحله، ادامه درمان را رها می‌کنند.

 

از آنجایی که وضعیت کشور از نظر سیر جمعیتی در مرحله هشدار قرار دارد؛ تمایل زوجین نابارور به فرزندآوری نقطه بسیار مهمی برای تصمیمات دولتی و حکومتی برای کمک به زوجین نابارور جهت افزایش جمعیت و فرزندآوری است.

 

هم اکنون ۲۶ میلیون زوج در کشور وجود دارند که از این تعداد در سال ۹۹، ۱۵ درصد یا حدود سه ونیم میلیون نفر از آن‌ها نابارور اعلام شده‌اند.

 

از طرف دیگر تنها ۷۵ مرکز درمان ناباروری در کشور وجود دارد که بیشتر آن‌ها هم مربوط به شهر‌های بزرگ هستند. به گفته کارشناسان مجوز تاسیس مراکز درمان ناباروری فقط به فلوشیپ‌های نازایی داده می‌شود. هم اکنون حدود ۲۳ سال از شروع تربیت فلوشیپ‌های نازایی می‌گذرد و ما فقط ۲۰۰ فلوشیپ نازایی در کشور داریم. این رقم با آن‌هایی است که تحصیلکرده خارج از کشور هستند، یعنی سالانه فقط حدود ۱۰ فلوشیپ  تربیت کرده‌ایم.

 

درحالی که این آمار‌ها در تناقض آشکار با سیاست‌های جمعیتی کشور است؛ در بودجه ۱۴۰۰ برای اولین بار قوانین حمایتی از ناباروری گنجانده شده است. قوانینی که در صورت اجرا کمک بزرگی به این قشر و به بحث فرزندآوری در جامعه خواهد کرد.

 

 در کنار هزینه‌های بالای درمان ناباروری، بیمه‌ها نیز زیربار تامین هزینه‌ها نمی‌روند. به موجب قانون بودجه ۱۴۰۰، بخشی از درآمد‌های خود را تحت حساب حمایت از هزینه‌های درمان ناباروری متمرکز و در مصارف زیر هزینه کند:

 

در این زمینه بهمن سال گذشته، فاطمه قاسمپور؛ رئیس فراکسیون زنان مجلس از اختصاص بودجه ۳۷۵ میلیارد تومانی جهت پوشش بیمه‌ای درمان ناباروری خبر داد. قاسمپور گفت: «دولت مکلف شد اعتبار ردیف‌های ۱۶۰۲۰۰۱۶۷۵ و ۱۶۰۱۰۰۶۰۰۱ لایحه ۱۴۰۰ را در حسابی تحت عنوان «حساب حمایت از هزینه‌های درمان ناباروری» ذیل ردیف‌های وزارت بهداشت متمرکز نماید. هزینه‌کرد اعتبار این حساب مطابق نظر هیئت امنایی متشکل از نمایندگان بیمه سلامت، تأمین اجتماعی، کمیته امداد، جهاد دانشگاهی و معاونت درمان وزارت بهداشت و درمان خواهد بود»

 

وی همچنین افزود: «پوشش نود درصدی کل هزینه‌های ۳ دوره کامل یکی از روش‌های کمک باروری، برای هر زوج نابارور، پوشش هزینه‌های دارویی و تشخیصی و ایجاد سامانه ثبت اطلاعات مربوط به متقاضیان دریافت خدمت درمان ناباروری مد نظر قرار گرفته است.   همچنین کلیه مراکز خصوصی و دولتی ارائه‌کننده خدمات ناباروری ملزم به درج مشخصات کامل کلیه دریافت‌کنندگان خدمات ناباروری هستند»

 

به گفته قاسمپور مجلس همچنان به دنبال افزایش این بودجه در تبصره ۱۴ هم هست تا با توجه به تعداد بالای متقاضیان هم هزینه درمان برای متقاضیان بیشتر و هم توسعه مراکز ناباروری را دنبال شود.

 

خردادماه سال جاری مدیرعامل سازمان بیمه سلامت در گفتگو با رسانه‌ها گفت: «در حال حاضر تعدادی از دارو‌ها و خدمات درمان ناباروری در بخش‌های سرپایی و بستری تحت پوشش سازمان بیمه سلامت قرار داشته و سازمان بیمه سلامت بین ۷۰ الی ۹۰ درصد از هزینه موارد تحت پوشش را پرداخت می‌نماید و در سال جاری نیز پوشش خدمات درمان ناباروری توسعه می‌یابد»

 

به گفته محمدمهدی ناصحی برخی خدمات درمان ناباروری ستاره داربوده و در تعهد بیمه‌های درمانی نیستند. اما او می‌افزاید: «بر اساس بند «ح» تبصره ۱۷ ماده واحده قانون بودجه سال۱۴۰۰ و در راستای سیاست‌های کلی جمعیت، دولت مکلف شده است اعتباراتی را ذیل ردیف‌های وزارت بهداشت تحت عنوان حمایت از هزینه‌های درمان ناباروری متمرکز نماید. اعتبار این حساب مطابق نظر کارگروهی متشکل از نمایندگان سازمان‌های بیمه گر پایه، جهاد دانشگاهی و معاونت درمان وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و در خصوص مواردی نظیر پوشش ۹۰ درصد کل هزینه‌های سه دوره کامل یکی از روش‌های کمک باروری (آی. سی. اس. آی) و (آی. وی. اف) برای هر زوج نابارور و همچنین پوشش هزینه‌های دارویی و پاراکلینیک و سایر روش‌های درمان ناباروری هزینه خواهد شد».

 

ج- دستگاه‌های اجرایی موظف هستند تا ۱ درصد از اعتبارات هزینه‌ای خود را غیر از فصول مشخص صرف تحقق سیاست‌های کلی جمعیت کنند.

 

 

اینکه ناباروری باید تحت حمایت درمانی قرار بگیرد و زوجین نابارور بتوانند به حق طبیعی خود که داشتن فرزند است برسند، امری پذیرفته شده است. اما دراین بین مسائل مربوط به حوزه خانواده مانند یک زنجیره به هم متصل هستند. به عنوان مثال یکی از دلایل مهم بروز ناباروری افزایش سن ازدواج و یا اقدام دیرهنگام بعد از ازدواج برای فرزندآوری است.

 

این روز‌ها از طرفی مشکلات معیشتی سن ازدواج را بالا برده است و از طرفی هنوز عقاید و رسوم اشتباهی مانند گذشت چندین سال از ازدواج و بعد اقدام به فرزندآوری بین زوجین وجود دارد؛ بنابراین لازم است در کنار این بسته‌های حمایتی و تشویقی به موارد دیگر مبتلا به حوزه خانواده مثل سن ازدواج، مشکلاتی که جامعه درگیر آن است مثل وضع معیشت و اقتصاد و همچنین مسائل و مشکلات فرهنگی حوزه خانواده شامل عقاید و آداب ناصحیح هم توجه ویژه‌ای در نظر گرفته بشود.