یادگار‌های باستانی روزگاران گذشته را به امروز می‌آورند

میرجلال الدین کزازی استاد برجسته زبان و ادبیات فارسی و از چهره‌های ماندگار فرهنگ و ادب ایران درباره اینکه آثار باستانی نمودگار چه نوع شناختی از تاریخ دیرینه سرزمینمان هستند به میزان گفت: یادگار‌های باستانی، یادگار‌های دیداری، آشکار از روزگاران سپری شده اند. به سخنی دیگر آن روزگاران را به گونه‌ای می‌توانند به امروز بیاورند، اکنونی بگردانند، در برابر چشم ما بنهند. از همین روی این یادگار‌ها را با هیچ یادگاری دیگر نمی‌توان یکسان دانست. زیرا آن یادگار‌های دیگر که بیشتر نوشتاری اند، نمی‌توانند چنین کارکردی داشته باشند. حتی شورانگیزترین، تپنده‌ترین سروده درباره آنچه در گذشته انجام گرفته است هرگز نمی‌تواند کاری را به انجام برساند که این یادگار باستانی انجام می‌تواند داد. هرگز نمی‌تواند ما را به آن شناخت برساند که با دیدن و بررسیدن این یادگار بدان می‌توانیم رسید.

این شاهنامه پژوه و ادیب ایرانی در واکنش به اینکه آثار باستانی در دست پیدا کردن به خودآگاهی دینی و ملی چه اثری می‌توانند بگذارند بیان داشت: کارکردی ناگزیر و بنیادین دارند. زیرا -در پاسخ به پرسش پیشین گفتم- گذشته را حتی گذشته‌های بسیار دور را می‌توانند اکنونی کنند. زمانی را که آن گذشته را از ما جدا می‌دارد از میان بردارند. این یادگار‌ها گاهی آنچنان دیرینه اند که ما نمی‌توانیم به درستی، به روشنی زمان و تاریخ آن‌ها را نشان بدهیم.

 

در حفاظت از آثار تاریخی کوتاهی شده است


این استاد زبان و ادب فارسی درباره اینکه چرا کارگزاران دولتی و مردم در نگهداشت و پاسداری از آثار تاریخی سهل انگاری می‌کنند خاطرنشان کرد: این پرسشی است بنیادین که باید از این کسان شما درباره آن بپرسید. می‌تواند ریشه در ناآگاهی داشته باشد، یا ریشه در سودجویی. ساختمانی کهن را که یادگار روزگاری است در گذشته بر پای فرو می‌ریزند، از میان می‌برند، زیرا در جایی از شهر سال‌ها برافراخته بوده است که ارزش مادی بسیار دارد. چون می‌خواهند که از آن زمین بهره دیگری ببرند، بنگاهی بازرگانی، سودآور در آن بسازند آن بنا را از میان می‌برند. شاهکاری هنری یا فرهنگی "برخی" یعنی قربانی سودجویی می‌شود. یا انگیزه‌های دیگر که من نمی‌خواهم به آن‌ها بپردازم.