علیخانی: امروز ۹ درصد قیمت تمام شده مترو و اتوبوس از مردم گرفته می‌شود

محمد علیخانی رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای اسلامی شهر تهران درباره اینکه طی چه فرایندی قیمت تمام شده بلیط حمل و نقل عمومی محاسبه می‌شود به میزان گفت: بلیط حمل و نقل عمومی شامل دو آیتم می‌شود. یکی بلیط مترو و دیگری بلیط اتوبوس. قیمت تمام شده برای بلیط مترو در سال ۹۹ نوزده هزار و هشتصد و پنجاه تومان محاسبه شده و بلیط اتوبوس هم پانزده هزار و چهارصد تومان بوده است. بر طبق قانون قیمت تمام شده بلیط باید مشخص باشد و بلیط باید تقسیم بر سه بشود. به این ترتیب که یک قسمت آن را شهروندان باید بپردازند، قسمتی را دولت به صورت یارانه بپردازد و قسمت سوم را هم شهرداری باز به صورت یارانه باید پرداخت کند. یعنی قیمت تمام شده وقتی مشخص شد باید تقسیم بر سه شود.

 

وی ادامه داد: نباید همه هزینه بلیط از شهروندانی که از حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند گرفته شود. چون اینجا دولت و شهرداری موظف هستند برای حمل و نقل عمومی یارانه بپردازند. در کشور ما حمل و نقل عمومی زیان ده است. به این خاطر که شهرداری‌ها نه تنها از حمل و نقل سود نمی‌کنند بلکه یک هزینه اضافی هم باید برای آن بپردازند که می‌پردازند. اما مساله‌ای که هست این هزینه کردن هم یک حدی دارد. نباید که همه هزینه‌ها را شهرداری بپردازد. بخشی را هم باید دولت طبق وظیفه اش بدهد. بخشی هم بر عهده خود شهروندان است.

 

علیخانی اظهار داشت: ما در شورای شهر به شهرداری فشار آوردیم تا قیمت تمام شده بلیط را مشخص کند. شهرداری هم آمد قیمت تمام شده سال هزار و چهارصد را مشخص کرد. در سال هزار و سیصد و نود و نه قیمت تمام شده برای بلیط مترو حدودا پانزده هزار تومان بود. این رقم برای بلیط اتوبوس هم در سال ۹۹ حدود ده هزار تومان بود. برای سال ۱۴۰۰ قیمت تمام شده بلیط مترو نوزده هزار و هشتصد و پنجاه تومان و پانزده هزار و چهارصد تومان قیمت تمام شده برای بلیط اتوبوس است.

 

وی افزود: اما درباره اینکه چگونه این قیمت رقم خورده باید اشاره کنم این قیمت شامل هزینه‌هایی است که به هر حال مثلا در مترو انجام می‌شود. از این جنبه باید اینکه مترو به ازای هر مسافر چقدر هزینه می‌کند مشخص شود. این هزینه شامل مواردی نظیر هزینه نگهداری، هزینه دستمزد کارکنان مترو، هزینه‌هایی که صرف مسائلی نظیر تعمیرات می‌شود یا کل هزینه‌هایی که در بخش بهره برداری و مسافربری صورت می‌گیرد می‌شود. اما هزینه ساخت و توسعه مترو جداست.

 

رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر ابراز داشت: این هزینه‌هایی که اشاره کردم صرفا مربوط به بخش بهره برداری می‌شود. این هزینه‌ها مشخص می‌شود و کل هزینه‌های سال محاسبه می‌شود و طبق آن قیمت تمام شده بلیط مترو به دست می‌آید. فرض بگیریم در طی یک سال هزار و سیصد میلیارد تومان هزینه مترو تهران بوده است. این هزینه تقسیم می‌شود بر تعداد مسافرانی که در طول یک سال از مترو استفاده کرده اند. بر این اساس محاسبه می‌شود که به ازای هر مسافر این عدد مشخص شده که هزینه این بلیط چنین رقمی شده و برای جا به جایی هر مسافر این مقدار هزینه صورت گرفته است. حالا اگر تعداد مسافر بالا برود هزینه پایین می‌آید. به این معنا که وقتی تعداد مسافران بالا برود هزینه به شکل قابل توجهی پایین خواهد بود.

 

 

وی ادامه داد: این قضیه مثل تیراژ است که وقتی بالا برود هزینه پایین می‌آید. اینجا هم به همین نحو است. اگر از همه ظرفیت مترو استفاده شود و تعداد سفر بالا برود مسافران بلیط می‌خرند و درآمد مترو افزایش پیدا می‌کند. سوال اینجاست که الان چرا اینقدر این قیمت افزایش پیدا کرده و یکدفعه به رقم نوزده هزار تومان رسیده است؟ علت این است که مسافران کم شده اند. تعداد مسافران مترو در سال ۹۹ به خاطر شیوع کرونا به پنجاه درصد کاهش پیدا کرده است. اگر بیماری کرونا از بین برود و ما به شرایط عادی بر گردیم و مترو از صددرصد ظرفیتش بتواند استفاده کند این هزینه هم به نصف خواهد رسید. یعنی نوزده هزار و هشتصد تومان به چیزی نزدیک به ده هزار تومان کاهش پیدا خواهد کرد.

 

علیخانی بیان داشت: ما اگر در شرایط عادی بودیم قیمت تمام شده بلیط مترو نصف چیزی بود که الان شاهدیم. اما به دلیل شرایط کرونا و کاهش حجم مسافران این آیتم هم بر افزایش قیمت بلیط تاثیر گذاشته است. حالا اگر این قیمت تمام شده بلیط مترو را تقسیم بر سه کنیم سهم شهروندان چقدر خواهد بود؟ هر سهمی حدود شش هزار و پانصد تومان خواهد بود. اما آیا امروز می‌شود از مردم شش هزار و پانصد تومان برای بهای بلیط گرفت؟ ما حتی سهم قانونی مسافر را هم از مردم نمی‌گیریم.

 

وی با بیان اینکه امروز ۹ درصد قیمت تمام شده مترو و اتوبوس از مردم گرفته می‌شود گفت: یعنی اگر شهرداری بخواهد سهم مسافر را طبق قانون بگیرد این سهم شش هزار و پانصد تومان خواهد بود. ما می‌توانیم در شورای شهر یک مصوبه بدهیم و اصلا کاری هم به آیتم و قیمت و این موارد هم نداشته باشیم و یک خط بنویسیم که قیمت تمام شده مشخص شود و یک سومش را شهروندان بدهند و دو سومش را هم دولت و شهرداری. دولت هم که سهمش را نمی‌دهد پس آن دو سوم را باید شهرداری بدهد. یعنی سیزده هزار تومان از این رقم را شهرداری باید بدهد. دولت که نمی‌دهد.

 

علیخانی افزود: اگر بخواهیم این طور محاسبه کنیم ما در شورای شهر می‌توانیم با دادن یک خط مصوبه اصلا به مساله قیمت تمام شده ورود نکنیم. از شهرداری بخواهیم قیمت تمام شده هر چه که هست مشخص شود آن قیمت را به ما اعلام کنند و ما آن قیمت تمام شده را قطعی و مسلم کنیم بعد شهرداری یک سومش را از مسافر بگیرد. اما این کار واقعا شدنی نیست. شش هزار و پانصد تومان در حمل و نقل عمومی امکان پذیر نیست. چون ضعیف‌ترین اقشار جامعه مثل کارگران و نیرو‌های خدماتی و این پاکبان‌هایی که صبح‌ها خیابان‌ها را تمیز می‌کنند از حمل و نقل عمومی استفاده می‌کنند. این‌ها از جنوب شهر با همین مترو و اتوبوس به نقاط مختلف شهر می‌آیند. این اقشار کم درآمد خودرو شخصی که ندارند. آن کارگری که درآمد ماهیانه اش دو تا سه میلیون تومان است که نمی‌تواند چنین هزینه‌ای را پرداخت کند.

 

عضو شورای شهر تهران خاطرنشان کرد: ما نمی‌توانیم حتی سهم قانونی شهروندان را هم از آن‌ها بگیریم. مجبور هستیم که از سهم شهروندان هم باز یک بخش محدودی را به شهرداری مجوز بدهیم تا دریافت کند. این بخش هم بسیار بخش ناچیزی است و به همین خاطر مترو به یک قسمت زیان ده تبدیل شده است. یکی از اقداماتی هم که برای سال نود و نه انجام داده ایم این بوده که سیصد میلیارد حدودا تصویب کردیم که در متمم بودجه گنجانده شود تا به حمل و نقل عمومی برای جبران خسارت کمک شود. برای سال ۱۴۰۰ هم باز سیصد میلیارد کمک علاوه بر بودجه‌هایی که تعیین کردیم اضافه شده برای جبران همین خسارت ها؛ بنابراین قیمت حمل و نقل بسیار پایین است و این را هم باید مورد توجه قرار داد که بخش زیادی از اتوبوسرانی ما در دست بخش خصوصی است. ما نمی‌توانیم بخش خصوصی را مجبور کنیم و هزینه‌ها را از جیب آن‌ها ببخشیم.