انگلیس با افزایش کلاهک‎های هسته‎ای به دنبال چیست؟

– افشای سندی دال بر تصمیم انگلیس مبنی بر افزایش شمار کلاهک‌های هسته‌ای این کشور از ۱۸۰ به ۲۶۰ عدد و بازبینی ۴۰ میلیارد پوندی برنامه هسته ای، به بهانه آنچه که تهدید‌های روبه رشد روسیه و چین و احتمال واقع بینانه حمله شیمیایی، بیولوژیکی، رادیولوژیکی و هسته‌ای موفقیت آمیز یک سازمان تروریستی علیه انگلیس تا سال ۲۰۳۰ خوانده شد، سبب بروز انتقاد‌ها و اعتراض‌های متعددی شده است.

 

توجیه انگلیس مبنی بر تعهد لندن به «جهان بدون تسلیحات هسته ای» به موازات هوشیاری در برابر تهدید‌های مختلف در پی افشای برنامه بازسازی ۴۰ میلیارد دلاری برنامه هسته ای، نتوانسته است افکار عمومی و سران بین المللی را در این مورد متقاعد کند.

 

انگلیس و فرانسه ۲ کشور اروپایی دارنده کلاهک هسته‌ای تاکنون با توجیه این که در مقایسه با دیگر کشور‌های دارای سلاح هسته ای، تعداد کمتری کلاهک هسته‌ای ذخیره کرده اند، تلاش کرده اند تا تناقض آشکار تلاش برای خلع سلاح سایر کشور‌ها و اقدام برای افزایش تعداد کلاهک‌های هسته‌ای خود را توجیه کنند.

 

اما نکته مهم این است که هر یک از کلاهک‌های هسته‌ای انگلیس دارای قدرت انفجاری حدود ۱۰۰ کیلوتن است و بمب اتمی مورد استفاده علیه «هیروشیما» دارای قدرت انفجاری حدود ۱۵ بود و مرگ ۱۴۰ هزار نفر را سبب شد.

 

تصمیم جنجالی انگلیس علاوه بر مخالفت‌های داخلی که این تصمیم را شرم آور و منفور توصیف کردند، در عرصه بین المللی نیز با مخالفت‌های متعددی در سطوح مختلفی مواجه شده است.

 

عمده انتقاد‌های وارد شده بر توجیه‌ها و استدلال‌های انگلیس به دلیل جامع‌ترین برنامه تسلیحاتی این کشور از زمان پایان جنگ سرد عبارتند از:

 

- به گزارش «گاردین»، دبیرکل کمپین خلع سلاح هسته ای، می‎گوید با توجه به محدودیت‌های مالی دولت انگلیس، نیازی به هزینه‌های کلان و بیهوده برای برنامه‌های کشتار جمعی نیست.

 

- انگلیس در حالی، افزایش رقابت تسلیحاتی فعلی، چالش‌های نظم بین المللی و گسترش فناوری‌های بالقوه مخرب را دلیل اقدام خود برای افزایش تعداد کلاهک‌های هسته‌ای اعلام می‌کند که خود نیز با این اقدام بر ابعاد و گستردگی این رقابت می‌افزاید.

- مدارک و اسنادی دال بر حمله هسته‌ای تروریستی مورد استناد دولت انگلیس وجود ندارد.

- اولویت مقابله با شیوع و پیامد‌های ناشی از بیماری کرونا

منتقدان تاکید دارند که انگلیس برای رفع نگرانی خود در زمینه افزایش رقابت تسلیحاتی فعلی، چالش‌های نظم بین المللی و گسترش فناوری‌های بالقوه مخرب، می‌تواند به جای هزینه گزاف برای تامین تسلیحات کشتار جمعی، بر ایجاد فرآیند چندجانبه مخالفت با گسترش تسلیحات هسته‌ای و تسهیل روند خلع سلاح و تقویت توافقنامه‌های کنترل تسلیحات بین المللی و کاهش تعداد تسلیحات هسته‌ای متمرکز شود.

 

طرفداران خلع سلاح نیز می‌گویند، در حالی که جهان برای مقابله با ویروس کرونا تلاش می‌کند، انگلیس قصد آغاز رقابت تسلیحاتی جدیدی را دارد.

 

نگرانی‌های ضمنی در مورد تصمیم هسته‌ای انگلیس نیز وجود دارند که طیف گسترده‌ای از موضوع‌ها را در بر می‌گیرند.

 

یکی از مهم‌ترین این نگرانی ها، معمول شدن رویه ایجاد سیستم‌های جنگ هسته‌ای در ارتش کشور‌های مختلف است.

 

نقض «ان پی تی» از جانب انگلیس در پی اجرایی کردن تصمیم مذکور، به بی اعتباری بیش از پیش این معاهده موسوم به منع گسترش تسلیحات هسته‌ای می‌شود و کشور‌های دیگر را برای عدم ارائه گزارش شفاف در مورد تسلیحات هسته‌ای تشویق می‌کند.

 

توجه به این نکته نیز ضروری است که جهان باید در انتظار ابهام استراتژیک در مورد تصمیم کشور‌های دارنده کلاهک‌های هسته‌ای درمورد زمان، مکان و میزان استفاده از سلاح هسته‌ای باشد.

 

از تاثیر‌ها و عواقب جدی این تصمیم انگلیس بر برنامه خلع سلاح جهانی و منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای نیز نباید غافل بود؛ چرا که اکنون این سوال مطرح است که ۲۸۰ کلاهک هسته‌ای چه کاری می‌توانند بکنند که ۱۶۰ کلاهک از انجام آن عاجز هستند.

 

در پایان باید گفت که زمان اعلام تصمیم مذکور توسط انگلیس، یعنی تنها چند ماه قبل از دهمین کنفرانس بررسی منع گسترش تسلیحات هسته ای، تاکیدی مکرر بر گوش ناشنوای کشور‌های دارنده تسلیحات هسته‌ای در مورد این پیمان به موازات ادعای تعهد آنان بر پایبندی سایر کشور‌ها به آن است.

 

بی اعتباری ادعا‌های انگلیس مبنی بر لزوم پایبندی سایر کشور‌ها به تعهدات هسته ای، در ماه‌های آینده قطعا به رقم خوردن بحث‌های جدی منجر می‌شود.