عربستان؛ ناتوان در جنگ فرسایشی و سردرگم از قطع حمایت آمریکا

ریاض با خروج دونالد ترامپ از کاخ سفید بیش از گذشته با واقعیت شکست در جنگ علیه یمن مواجه شده است.

– ادعای «جو بایدن»، رییس جمهور جدید آمریکا مبنی بر پایان دادن به حمایت‌های این کشور از عربستان در جنگ یمن، اگرچه برای «ریاض» خبر تلخی بود، اما چندان ناخواسته و غیر قابل پیش بینی نبود.

عربستان با تشکیل ائتلافی در سال ۲۰۱۵ حمله و محاصره یمن را به بهانه بازگرداندن دولت مستعفی این کشور به قدرت آغاز کرد.

براساس پیش بینی‌های اولیه ریاض، این جنگ کوتاه مدت، می‌توانست دستاورد‌های مهمی برای عربستان فراتر از ادعای مذکور داشت.

عربستان براساس محاسبه‌های خود، با پیروزی در این جنگ می‌توانست برای اهداف جاه طلبانه منطقه‌ای خود و اثبات ادعای هدایت منطقه گام مهمی بردارد اما با گذشت تقریبا ۶ سال از آغاز جنگ، همه آنچه که عاید عربستان شده، هزینه‌های سنگین مالی و جانی، فشار انتقاد‌های حقوق بشری، هدف قرار گرفتن زیرساخت‌ها و مراکز حساس استراتژیک و ... است.

ارتش عربستان در طول جنگ یمن نشان داده که با وجود هزینه‌های هنگفت در برابر عملیات نیرو‌های یمنی بسیار شکننده و ناتوان است.

نیرو‌های یمنی با پیشرفت در فناوری موشکی و پهپادی خود موفق شده اند، معادلات جنگ را به نفع خود تغییر دهند و مناطق وسیعی را از مزدوران عربستان و امارات بازپس بگیرند.

هدف قرار گرفتن ساده اهداف اقتصادی و نظامی عربستان سبب شده سعودی‌ها به شدت سردرگم شوند و قطع حمایت آمریکا بر سردرگمی آنها در موضوع این جنگ فرسایشی افزوده است.

اما این همه مشکل عربستان در رابطه با جنگ یمن نیست؛ تصمیم آمریکا به پایان فروش تسلیحات تهاجمی به عربستان و لغو تصمیم قرار گرفتن نام جنبش انصارالله در فهرست گروه‌های تروریستی از دیگر واقعیت‌هایی هستند که ریاض باید در موضوع جنگ علیه یمن با آن‌ها مواجه شود.

عربستان که شکست‌های متعددی را در زمینه سیاست خارجی متحمل شده، با خروج حامی بزرگش از کاخ سفید و درک واقعیت ناتوانی پیروزی در نبرد علیه یمن دست به اقدام‌های مختلفی زده است تا این شکست را کم رنگ کند.

از جمله این اقدام‌ها می‌توان به تنش زدایی با قطر پس از محاصره سه ساله، تلاش برای حل و فصل بحران شورای همکاری خلیج فارس و البته تغییر رویکرد در قبال منتقدان داخلی اشاره کرد.

از سوی دیگر بایدن با سوار شدن بر موج محکومیت رقم زدن بدترین بحران بشردوستانه جهان، در کارزار انتخاباتی خود وعده داد به حمایت‌های آمریکا از جنگ یمن پایان می‌دهد.

آمریکا که از زمان ریاست جمهوری «باراک اوباما» حامی عربستان در این جنگ بود، در دوران «دونالد ترامپ»، این حمایت‌ها را از طریق پشتیبانی لجستیکی و اطلاعاتی از عربستان به موازات فروش بی سابقه تسلیحات به اوج رساند.

اما آنچه مشخص است مبهم بودن ادعای بایدن مبنی بر پایان دادن حمایت از عربستان در جنگ یمن است که نقشی اساسی در تداوم این جنگ مرگبار داشته است.

به نظر می‌رسد عربستان تلاش هایش را برای اجتناب از پذیرش آشکار شکست در جنگ ادامه دهد تا راهی نجات بخش از باتلاق یمن بیابد.

قطعا راه‌های مورد نظر ریاض باید راه‌هایی غیر از محاصره غیرانسانی علیه یمن باشد.