چند تفاوت اساسی بین ویروس‌های کرونا، آنفلوآنزا و سرماخوردگی

حسین کیوانی در گفت‌وگو با میزان در خصوص تفاوت ویروس‌های سرماخوردگی، کرونا و آنفلوآنزا گفت: ویروس‌های سرماخوردگی بسیار زیاد هستند و به گروهی از آن‌ها رینوویروس‌ها گفته می‌شود که در ناحیه بینی فعالیت می‌کنند و سرما را دوست دارند و فرد در مواجهه با آن‌ها دچار آبریزش بینی می‌شود و بعد بهبود می‌یابد؛ دسته بزرگی از ویروس‌های سرماخوردگی این چنین هستند و اهمیت بالینی ندارند.

معاون پیشین مرکز مدیریت و هماهنگی امور اقتصادی و بازرگانی وزارت بهداشت با بیان اینکه به طور کلی گروه ویروس‌های سرما‌خوردگی بسیار متفاوت اند و رینوویروس‌ها شایع‌ترین آن‌ها هستند، افزود: یکسری از ویروس‌های سرما‌خوردگی آدنوویروس‌ها، تعدادی پنوموویروس‌ها و یکسری هم پارا آنفلوآنزا هستند که خود این ویروس‌ها ۴ تا ۵ نوع هستند و بیشتر در کودکان ایجاد سرماخوردگی می‌کند، تعدادی از ویروس‌های سرما‌خوردگی هم از گروه کرونا ویروس‌ها هستند که ۴ نوع از آن‌ها در گذشته در دنیا وجود داشته‌اند.

وی با بیان اینکه مرس هم که از خانواده کرونا ویروس‌ها بود در خاورمیانه پیدا شد و از شتر از انسان منتقل شده‌بود، توضیح داد: از آنجایی که این دو ویروس تلفات بالایی داشتند، دانشمندان روی کروناویروس‌ها تمرکز کردند چرا که متوجه شدند، آن‌ها ویروس‌هایی هستند که با سرعت منتشر می‌شوند و تحقیقات را روی آن‌ها شروع کردند.

این متخصص ویروس‌شناسی با بیان اینکه منشا کروناویروس‌ها در خفاش بود و از خفاش به انسان و حیوانات دیگر منتقل می‌شد و با واسطه یا از طریق شتر به انسان، یا انسان به انسان انتقال پیدا می‌کرد، عنوان کرد: بحث کروناویروس جدید این است که آن‌ها خود را با گونه‌ای تطبیق داده که به راحتی از انسان به انسان منتقل می‌شود و کروناویروس‌های دیگر سرماخوردگی هستند و اهمیت چندانی ندارند.

رییس پیشین اداره تجهیزات پزشکی کشور گفت: آنفلوآنزا از آمریکا و در جنگ جهانی سال ۱۹۱۸ وارد جامعه انسانی شد، البته آنفلوآنزا قبل از آن هم وجود داشت، ولی آنفلوآنزای جدید از آنجا وارد جامعه انسانی گردید و این ویروس از خوک به انسان سرایت کرد و از طریق سربازی که در خوک‌داری کار می‌کرد، به افرادی که از بندر سوار کشتی می‌شدند و به اروپا می‌رفتند، منتقل شد. از آنجایی که در آن زمان سانسور خبری وجود داشت، هیچ کس تلفات آنفلوآنزا را اعلام نمی‌کرد، ولی، چون اسپانیا کشوری بی‌طرف بود، آمار تلفات آنفلوآنزا علام کرد و به همین خاطر این بیماری را به نام آنفلوآنزا اسپانیایی می‌شناسیم.

این متخصص ویروس شناسی متذکر شد: برخی از ویروس‌ها برای بدن ما مفید هستند و اگر فردی بیماری زمینه‌ای و عارضه مزمن تنفسی ندارد، هنگامی که بیماری‌ها به صورت پاندمی همه دنیا را آلوده می‌کنند می‌توانند موجب تحریک سیستم ایمنی شوند و قدری ما را در مقابل برخی بیماری‌های دیگر ایمن کنند و حتی احتمال دارد برخی سلول‌های سرطانی در خون ما باشند که چنانچه فرد سالمی باشیم ممکن است این بیماری‌ها سلول‌های پیش سرطانی را از بین ببرند.

وی با بیان اینکه در این خصوص مقالاتی وجود دارد، اضافه کرد: هم اکنون که واکسن می‌زنیم و تغییر ایجاد می‌کنیم، باید طی چند صد سال آینده قضاوت کنیم که نتیجه برخی مداخلات ما در طبیعت چه بیماری‌های جدیدی را برای ما ایجاد کرده است.

 برای زدن واکسن آنفلوآنزا عجله نکنید

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه داد: دلیل اینکه ما می‌گوییم انتشار ویروس آنفلوآنزا در فصل سرما بیشتر می‌شود. این است که در فصل سرما در فضا‌های گرم‌تری هستیم و هوای آزاد منتشر نمی‌شود و بنابراین در فاصله کم و فضای بسته که مجبور هستیم بخاطر گرمایش فضای کوچک‌تر را انتخاب کنیم آنفلوآنزا بیشتر انتشار پیدا می‌کند، اما تجربه نیم‌کره جنوبی نشان داده‌است که امسال به این دلیل که افراد برای پیشگیری از کرونا ماسک می‌زنند، دست خود را شستشو می‌دهند و فاصله اجتماعی را رعایت می‌کنند عدد ابتلا به آنفلوآنزا دو رقمی بوده است. در آرژانتین، استرالیا، نیوزلند و ... آمار این را نشان می‌دهد.

وی یادآور شد: امسال حتماً با رعایتی که مردم نسبت به کرونا دارند تعداد ابتلا به آنفولانزا بسیار بسیار کم است و بنابراین این که مردم برای واکسن آنفلوآنزا نگران هستند و حتماً می‌خواهند واکسن را تهیه کنند، به نظر من کار عبثی است و باید مردم را نسبت به این موضوع هوشیار کرد چرا که امسال با رعایت این پروتکل‌های بهداشتی آنفلوآنزا بیماری‌زایی چندانی ندارد.

کیوانی در خصوص تفاوت کرونا با آنفولانزا با تاکید بر اینکه این دو کاملاً با هم متفاوت هستند، توضیح داد: هنوز نمی‌دانیم که آیا این دو می‌توانند همزمان یک نفر را آلوده کنند یا خیر، اما این دو ویروس کاملاً با هم متفاوت هستند و به نظر من کووید۱۹ بعد از مدتی شبیه ۴ گروه کرونا‌های دیگر که در دنیا داریم، می‌شود و هنگامی که واکسن آن در بازار بیاید زودتر این اتفاق می‌افتد؛ تفاوت این دو ویروس در دو رده مختلف است و کرونا جهش‌های آنفلوآنزا را ندارد. آنفولانزا می‌تواند در بدن خوک و در بدن پرندگان جمع شود و ویروس‌های جدید آنفولانزا را ایجاد کند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران با بیان اینکه ژن‌های آنفلوآنزا قطعه قطعه هستند، اظهار کرد: ژن‌های آنفولانزا ۹ تا ۸ قطعه هستند و می‌توانند بین هم این ژن‌ها را تعویض و ویروس‌های جدیدی را ایجاد کنند و این که ایت بیماری نام‌های مختلف دارد به این علت است، همچنین آن‌ها می‌توانند با هم تبادل ایجاد کنند و چند صد یا چند هزار ویروس جدید را ایجاد نمایند که این عمل در بدن خوک به راحتی اتفاق می‌افتد و این حیوان می‌تواند ویروس همه موجودات از جمله انسان، اسب و دیگر موجودات را بگیرد و با هم مخلوط کند و از آن‌ها ویروس‌های جدید ایجاد کند و ویروس‌های جدید از طریق پرندگان مهاجر و انسان‌های مهاجر در تمام دنیا انتشار پیدا کند.

وی افزود: به همین خاطر سازمان بهداشت جهانی برای تهیه واکسن آنفلوآنزا ویروس‌های این بیماری را از همه نقاط کره زمین جمع آوری می‌کند و آن‌ها را در اختیار شرکت‌های واکسن‌ساز قرار می‌دهد چرا که واکسن آنفلوآنزا ۲ تا۳ سال کافی است و بعد از آن باید تغییر کند و واکسن‌های جدید تولید شوند، ولی درباره کرونا این طور نیست.