سواد رسانه ای، لازمه حفظ امنیت و اقتدار فرهنگی و اجتماعی در فضای مجازی است

-طبق اعلام روابط عمومی مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال، محمدرضا بهمنی طی سخنانی در مراسم افتتاحیه سومین همایش ملی سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی که به صورت مجازی برگزار شد، با اشاره به این که سیر تطور مواجهه کشور با تحولات فضای مجازی با چند رویکرد قابل شناسایی است، ابراز داشت: رویکرد فناورانه و زیرساختی، رویکرد امنیتی و صیانتی، رویکرد اقتصادی و کسب و کاری و رویکرد فرهنگی و اجتماعی از جمله این رویکردهاست.

وی با بیان این که در دوره‌های مختلف از دهه ۷۰ به این سو، ساختارسازی و برنامه‌های مدیریت فضای مجازی، غالباً ترکیبی از این رویکرد‌ها بوده است، افزود: البته در هر دوره، یک یا دو رویکرد غلبه داشته است. مثلا در دوره‌ای که شورای انفورماتیک در کشور شکل می‌گیرد، طبعاً سیاستگذاری‌ها و پروژه‌ها و حتی دست اندرکاران ارشد آن را مبتنی بر رویکرد فناورانه می‌توان طبقه بندی کرد.

بهمنی ادامه داد: از سوی دیگر، دوگانه فرصت ـ تهدید در مواجهه با تحولات فضای مجازی نیز دوگانه‌ای بوده که همواره رفت و برگشت بین دو سوی این دوگانه را شاهد بوده و هستیم. حتی ما شاهد بودیم که در اوایل ایام کرونا، عده‌ای کرونا را زمینه سازی برای تشدید نفوذ از طریق فضای مجازی توصیف می‌کردند.

رییس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال همچنین تاکید کرد: از یک منظر تحلیلی، ویژگی دوره اخیر که منظور سه سال اخیر است، در سازماندهی و برنامه ریزی مواجهه با تحولات فضای مجازی (که با محوریت و راهبری شورای عالی و مرکز ملی فضای مجازی رخ داده است)، تلاش برای وزن دادن و تقویت رویکرد اقتصادی و رویکرد فرهنگی اجتماعی در مواجهه با تحولات فضای مجازی است. البته این به این معنی نیست که اقتضائات و الزامات فنی و امنیتی نادیده گرفته شده باشد؛ و با اشاره به این که در سیر تکاملی مدیریت و راهبری تحولات فضای مجازی، اتخاذ رویکرد تمدنی را باید جدی‌تر دنبال کنیم، گفت: به نظرم، اهم ویژگی‌های مفهومی ـ روشی این رویکرد را این طور می‌توان برشمرد: محوریت دادن به اعتلای الگوی همزیستی انسانی بر بستر‌های نوین، راهبری و مدیریت فضای مجازی در مقیاس بازآفرینی الگوی حکمرانی، جامع نگری (به معنای الزامات و اقتضائات ابعاد مختلف را به صورت توأمان لحاظ کردن)، نظام واره گی (نظام ارتباطی و تأثیر و تأثر ابعاد مختلف و بازیگران مختلف را به صورت متوازن مدنظر قرار دادن) و آینده پردازی تحولات فضای مجازی.

رییس مرکز فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال همچنین در خصوص جایگاه مبحث سواد رسانه‌ای در این زمینه اظهار داشت: سواد رسانه‌ای را باید رکن انتقال به الگوی حکمرانی نوین بدانیم، کما این که آن را باید لازمه اعتلای همزیستی انسانی در فضای مجازی و نیز لازمه صیانت، امنیت و اقتدار فرهنگی و اجتماعی در فضای مجازی بدانیم، چرا که همزیستی انسانی متعالی و اقتدار فرهنگی و اجتماعی از الزامات حیاتی شکل گیری الگوی نوین حکمرانی و تمدن نوین اسلامی است.

وی پرداختن به مسئله ارتقای سواد رسانه‌ای را از مهمترین و ضروری‌ترین فعالیت‌ها در عرصه مدیریت و راهبری فضای مجازی دانست و افزود: با این وصف اهمیت و جایگاه این همایش که سومین دوره آن با همت و قبول زحمت عزیزان دانشگاه امام صادق (ع) و با محوریت استاد و فاضل فرهیخته جناب آقای بشیر برگزار می‌شود، کاملاً روشن است، از این حیث مفهوم مرکزی این دوره از همایش، حکمرانی و سواد رسانه‌ای تعریف شده و امیدواریم خروجی این همایش کمک ملموسی به توسعه و تقویت این مفهوم در حوزه سواد رسانه‌ای کند.

بهمنی همچنین بیان داشت: مرکز رسانه‌های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، با تصمیم واگذاری مدیریت علمی همایش به دانشگاه امام صادق (ع)، در یک سال و نیم گذشته، با تشکیل کارگروه برنامه اقدام سواد رسانه‌ای با حضور اساتید و خبرگان عرصه سواد رسانه‌ای کشور، فعالیت‌های جدید دیگری را در حوزه سواد رسانه‌ای آغاز کرده به لطف الهی و به موازات برگزاری این همایش، به مرحله بهره برداری نزدیک می‌شود.

وی یادآور شد: این فعالیت‌ها که سه هدف مهم گسترش تولید محتوای سواد رسانه‌ای، شبکه‌سازی و ترویج سواد رسانه‌ای و تدارک تمهیدات قانونی حقوقی سواد رسانه‌ای را مدنظر داشته، از اواخر سال قبل کلید خورده تا پایان سال جاری وارد مرحله اجرا خواهند شد که اهم این فعالیت‌ها بدین شرح است: اختصاص دو سوم بودجه بند (چ) وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی (بند چ ماده ۳۷ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور) و تولید محتوا با همکاری سازمان صدا و سیما شامل:تولید و پخش سریال چای نت (بیست قسمت)، تولید و پخش برنامه ترکیبی بین خطوط (۳۰ قسمت) و نیز تولید و پخش ۵۰ موشن گرافی؛ ایجاد بانک محتوا، بانک موضوعات و بانک کارشناسان در حوزه سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی؛ حمایت از برگزاری سومین نشست فعالان سواد رسانه‌ای کشور توسط استان البرز (تمام مقدمات انجام شده و فقط اجرا باقی مانده است)؛ حمایت از تولید محتوا با موضوع سواد رسانه‌ای و کرونا در فروردین ماه امسال حمایت از برگزاری پویش تولید محتوای سواد رسانه‌ای توسط استان کرمان (فراخوان اطلاع رسانی شده است)؛ طراحی و تدارک تاسیس سامانه‌ی مشاوره‌ی ۲۴ ساعته‌ی سواد رسانه‌ای (کلینیک سواد رسانه ای)؛ تدوین دستور العمل تکالیف سکوها، کارافزار‌ها و رسانه‌های دیجیتال در حوزه سواد رسانه‌ای و ارائه به مرکز ملی فضای مجازی و حمایت از تولید ۳۰۰ محصول چند رسانه‌ای در حوزه سواد رسانه‌ای و اطلاعاتی تا پایان سال جاری.