از بلوغ عاطفی چه می‌دانید؟

_ ایسنا نوشت: دکتر نیما گنجی با بیان اینکه بلوغ عاطفی یکی از مراحل رشدی محسوب می‌شود و در راستای بلوغ جسمی و جنسی، شناختی، اجتماعی و اقتصادی،  یک عنصر حیاتی برای داشتن زندگی رضایت بخش  به شمار می‌رود، اظهار کرد: بلوغ عاطفی یک عامل اثرگذار و تعیین کننده در موفقیت زندگی مشترک و روابط بین فردی است که به شخص کمک می‌کند تا در موقعیت‌های بحرانی زندگی، تصمیمات منطقی بگیرد و اجازه ندهد که احساسات بیش از حد تصمیماتش را تحت تأثیر قرار دهد.

 

این روانشناس اظهار کرد: افرادی که به بلوغ عاطفی می‌رسند، در قبال زندگی خود کاملا مسوولیت پذیرند، در مواجه با مشکلات زندگی واکنش‌های صرفا هیجانی و یا احساسی نشان نمی‌دهند، به درستی از احساسات و عواطف و هیجانات خود و علل زیربنایی آن آگاهی دارند و تلاش خود را به منظور رفع مشکلشان انجام می‌دهند، همچنین دیگران را به خاطر مسایل خودشان مورد شماتت قرار نمی‌دهند و مسوولیت اشتباهاتشان را می‌پذیرند.

 

 

وی افزود: بلوغ عاطفی در افراد مختلف با توجه به سبک زندگی، آموخته ها،  شرایط محیطی و ... در سنین مختلفی فرا می‌رسد و نمی‌توان بلوغ عاطفی را مشروط به سن خاصی کرد، همچنین‌ نمی‌توان با قاطعیت گفت که تمامی افراد در کهنسالی به بلوغ عاطفی می‌رسند و امکان بلوغ عاطفی در جوانی را منکر شد.

 

 

به گفته‌ی گنجی، یکی از خصوصیات افراد با بلوغ عاطفی تحمل تنش است، به گونه‌ای که موضوعات کوچک، چندان باعث ناراحتی آنان نمی‌شود، سایرین به سادگی قادر به عصبانی کردن آنان نیستند و مدیریت خشم خوبی دارند.

 

وی مهربانی و محبت بدون چشم داشت را از ویژگی کلیدی افراد دارای بلوغ عاطفی دانست و افزود: کینه توزی و نفرت پراکنی در شاکله شخصیت این افراد جایگاهی ندارد و آموختن از تجربیات و اشتباهات زندگی، پذیرش واقعیات زندگی و سازگاری با آن،  انتقادپذیری و تلاش به منظور هرچه بامعنا کردن زندگی از مشخصه مشترک این افراد است.

 

 

این روانشناس معتقد است که در نقطه مقابل وابستگی عاطفی، استقلال عاطفی قرار دارد که در حقیقت یکی از ابعاد بلوغ عاطفی است. اگر فردی قادر باشد خودش را از دیگران مجزا کند و افکار، ایده ها، احساسات، هیجانات و خواسته‌های مستقل داشته باشد، استقلال عاطفی دارد. استقلال عاطفی یکی از شروط لازم و نه کافی بلوغ عاطفی است، در نتیجه وجود وابستگی عاطفی در یک شخص به نوعی بیانگر عدم بلوغ عاطفی در اوست.

 

وی درباره اهمیت استقلال عاطفی در ازدواج گفت: پیش شرط ازدواج موفق داشتن استقلال عاطفی است و استقلال عاطفی نیز شرط لازم بلوغ عاطفی؛ بنابراین انتظار ازدواج موفق با شخصی که بلوغ عاطفی ندارد چندان واقع بینانه نخواهد بود. یکی از نشانه‌های بلوغ عاطفی این است که فرد بتواند در کنار یک انسان دیگر با در نظر گرفتن نیازهایش زندگی کند و برای برطرف کردن نیاز‌های همسرش احساس مسوولیت کند،  یعنی زندگی دو نفره را آموخته و در زندگی کودکانه خود دست و پا نزند و بالغانه بفهمد که حتی اگر نیاز همسر برای او خوشایند نیست باید برای برآورده کردن نیاز او تلاش کند.

 

 

این روانشناس ادامه داد: بلوغ عاطفی  به طور ساده یعنی این که فرد بتواند احساسات خود را کنترل کند. زمانی می‌توان گفت که فردی از نظر احساسی بالغ است که درشرایط مختلف زندگی زیر فشار ناملایمات خرد نشود و یاد بگیرد که با مشکلات عاقلانه برخورد کند و در رفع آن‌ها بکوشد. درباره مسایل و مشکلات مشورت و بحث کند و انتقادات منصفانه را بپذیرد. بدون این که افسرده و عصبی شود با مسایل ناراحت کننده و تلخ روبرو شود، بی آن که از آن‌ها فرار کند و از دلواپسی‌ها و ترس‌های کودکانه بر حذر باشد.

 

به گفته گنجی، مساله بلوغ عاطفی مساله‌ای مهم است که اگر افراد به آن توجه نکنند ممکن است در زندگی خانوادگی و اجتماعی با مشکل روبرو شوند، مسلما کسی که از نظر عاطفی به سطحی از رشد و بلوغ نرسیده است نمی‌تواند زندگی مسالمت آمیزی را با افراد خانواده و در جامعه داشته باشد، زیرا که هنوز تسلطی بر عواطف و احساسات خود ندارد و این که نمی‌داند چگونه آن‌ها را کنترل کند. شخصی که دارای بلوغ عاطفی است، در مورد مشکلات زندگی نظر واقع بینانه‌ای دارد، دارای فلسفه زندگی معینی است که بر اساس آن می‌تواند از بحران‌های دایمی زندگی جلوگیری کند و می‌داند چگونه با دیگران سازش کند.

 

 

وی در انتها با بیان اینکه بلوغ عاطفی امری اکتسابی و تحت تاثیر مولفه‌هایی همچون میزان غنی بودن آموزش، محیط زندگی و تحصیلی، روابط اجتماعی، سلامت روان جامعه و... است، به ارایه راهکار‌هایی برای دست یابی به بلوغ عاطفی پرداخت و اظهار کرد: آموزش‌های روانشناختی  نظیر آموزش کنترل رفتار‌های تکانشی، کنترل خشم و عصبانیت، همدلی، تشخیص وبه رسمیت شناختن تشابهات و تفاوت‌ها میان مردم واداره هیجانات خود، برقراری ارتباط، ارزیابی خطرها، عزت نفس مثبت، حل مساله، تصمیم گیری، ایجاد هدف، مهارت‌های ارتباطی برخی از راه‌های دستیابی سریعتر به بلوغ عاطفی است.