مفهوم حجم معاملات در بورس

- باشگاه خبرنگاران نوشت: سهامداران بازار سرمایه همچون سایر سرمایه گذاران پیش از سرمایه گذاری باید مجموعه‌ای از آموزش‌ها را فرا بگیرند. این روز‌ها فعالیت در بورس بیش از هر زمان دیگری به دغدغه گروهی از افراد تبدیل شده است، به همین دلیل قصد داریم شما را با یکی از مفاهیم بازار سرمایه آشنا کنیم.

به تعداد معاملات خرید و فروشی که در یک بازه زمانی بر روی یک سهم انجام می­‌شود، حجم معاملا‌ت آن سهم می‌گویند. همچنین به تعداد معاملات خرید و فروش کل سهام موجود در بازار که در یک بازه زمانی خاص انجام می‌شود، حجم معاملات بازار گفته می­­‌شود؛ بازه زمانی را می‌توان روزانه، هفتگی و یا ماهانه در نظر گرفت. حجم معاملا‌ت را می‌توان برای تمام بخش‌های بازار مانند شاخص بورس، شاخص صنعت و یا سهم خاص مورد بررسی قرار داد.

یکی از نکات قابل توجهی که در مورد حجم معاملا‌ت وجود دارد این است که حجم معاملا‌ت باید تایید کننده روند معاملات باشد و این مهمترین کاربردی است که حجم معاملات می‌تواند در تحلیل سهام داشته باشد. در توضیح این مطلب باید بیان کرد؛ حجم معاملا‌ت سنگین‌­تر حاکی از تمایل خریداران به سهم و یا فشار فروش بیشتر بر روی یک سهم است که هم راستا با روند حرکتی سهم است.

اگر روند قیمتی یک سهم صعودی باشد، برای تداوم این صعود لازم است حجم در روز‌های مثبت سنگین­‌تر و بالعکس اگر روند نزولی بر سهم حاکم باشد، تا زمانی که حجم معاملات در روز‌های منفی سنگین‌تر است، روند نزولی همچنان ادامه خواهد داشت. از این رو گفته می‌شود که باید حجم معاملات تایید کننده روند باشد.

اندیکاتور حجم معاملات

براساس آنچه گفته شد این نکته را نیز باید بدانیم که روند صعودی با حجم معاملات بالا بر روند صعودی با حجم معاملا‌ت پایین ارجح‌تر است. ساده‌­ترین، معروف­‌ترین و یکی از پرکاربردترین اندیکاتور‌های حجم مورد استفاده برای معامله گران تکنیکال، اندیکاتور حجم معاملا‌ت (volume) است که در نمودار‌ها به صورت میله­‌های سبز و قرمز نشان داده می­‌شود. میله‌های سبز نشان دهنده افزایش حجم در بازه زمانی مورد نظر و میله­‌های قرمز نشان دهنده کاهش حجم در آن بازه زمانی خاصی است.

همانطور که قبلا نیز بدان اشاره داشتیم این حجم باید با روند حرکت کند تا آنجا که اگر قیمت‌ها در یک روند رو به بالا حرکت کرد، حجم نیز باید افزایش یا کاهش یابد، اگر رابطه بین حجم و قیمت رو به زوال رفت، معمولا نشانه ضعف در روند است و در اصطلاح به آن واگرایی گفته می‌شود.

تایید و تثبیت الگو‌های کلاسیک در بحث تکنیکال از دیگر کاربرد‌های حجم معاملات است؛ الگو‌های قیمتی مانند دو قلوی کف یا سقف، سر و شانه، مثلث، پرچم و یا کانال را می­ توان با استفاده از حجم معاملا‌ت مورد تایید قرار داد، زیرا اگر افزایش انجام شده در نقاط حساس این الگوها، شکل گیری و تشکیل چنین الگو‌هایی را تایید نکند، کیفیت الگو‌های تشکیل شده پایین می‌آید و تضعیف می‌شود.

در پایان باید به این نکته اشاره کرد که صرف نظر از نوع روندی که سهم در پیش دارد؛ حجم معاملا‌ت بالا در یک سهم نشان دهنده قدرت نقدشوندگی آن سهم است و قدرت نقد شوندگی سهم از این جهت دارای اهمیت است که به سهامدار تعهد می‌دهد سهم خریداری شده در هر شرایطی قابلیت فروش دارد.