مناسب سازی برنامه‌ها و سریال‌های تلویزیون برای ناشنوایان

 

دکتر محمد مهدی قاسمی رییس شوراى سیاست گذارى سلامت صداوسیما در نشستی که با حضور نمایندگان چند انجمن ناشنوایان و سازمان بهزیستی در آستانه روز جهانی ناشنوایان (۸ مهر) برگزار شد، گفت: میزان توجه شبکه‌های سیما به جامعه معلولان روزانه بیش از ۵ ساعت است، اما انتظارات و کمبود‌ها را قبول داریم که پاسخ به آن‌ها نیازمند ارتباط وثیق‌تر انجمن‌ها با این شورا است.

 

مدیر شبکه سلامت ادامه داد: در شرایطی که شبکه‌های سیما روزانه چند صد ساعت برنامه در ساختار‌های مختلف پخش می‌کنند حتما بخشی از زمان به ناشنوایان و معلولان عزیز اختصاص دارد که البته باید درباره کیفیت و اثربخشی آن تعامل بیشتری شود.

قاسمی با اشاره به برگزاری جلسات ستاد مناسب سازی از چندین ماه گذشته در این شورا تصریح کرد: مکاتباتی از جمله با دکتر قبادی دانا رییس سازمان بهزیستی کشور انجام دادیم که درخواست کردیم اولویت‌های مناسب سازی در کل کشور، معرفی کارشناسان این حوزه، موضوعات مرتبط با حوزه مناسب سازی در همه ابعاد مختلف، معرفی سوژه‌های رسانه‌ای و تکالیف مصوب شده هر ارگان و نهاد را در اختیار رسانه ملی قرار دهند چرا که ما به اطلاعات کامل در این زمینه برای انجام یک کار اساسی و بنیادی نیاز داریم.

 

وی خاطرنشان کرد: مناسب سازی بخشی از برنامه‌ها در شبکه‌های تلویزیونی برای قشر کم شنوا و ناشنوا که در ارتقای دانش و مهارت ناشنوایان نقش مهمی ایفاء می‌کند از وظایف رسانه است که باید به طور جدی به این مهم پرداخته شود.

 

قاسمی ادامه داد: همگان از رسانه انتظار دارند، ولی خیلی از اتفاقات باید در حوزه آموزش و پروش و خانواده‌ها نیز صورت گیرد که متاسفانه در بعضی مواقع از آن غفلت شده و پیکان انتقاد‌ها و مطالبات تنها متوجه رسانه می‌شود.

قاسمی افزود: راهکار عملیاتی این است که جلسات «کمیته مناسب سازی» مرتب برگزار شود و این اتفاق در حال حاضر به صورت هفتگی افتاده است تا به نیاز جدی این قشر از جامعه دقیق‌تر پرداخته شود.

 

مدیر شبکه سلامت با تاکید بر ضرورت وجود یک برنامه ویژه برای معلولان گفت: این برنامه می‌تواند به تریبونی برای این قشر تبدیل شود تا با بیان مشکلات و دغدغه‌های این عزیزان، گامی در جهت بهبود شرایط و بهره مندی از خدمات اجتماعی آن‌ها بردارد. حتی علاقه مندیم یکی از معلولان عزیز آشنا و کاربلد در حوزه رسانه مجری این برنامه شود.

 

مدیر شبکه سلامت خاطرنشان کرد: تلاش می‌کنیم برای تقویت روحیه و افزایش اعتماد به نفس این قشر از جامعه، برنامه‌های ویژه با اجرای یک معلول به روی آنتن برود تا مخاطبان این پیام را دریافت کنند که هیچ مشکلی نمی‌تواند مانع پیشرفت و موفقیت آن‌ها شود و اگر برای حضور معلولان در اجتماع تلاش شود راهکار‌های مختلفی نیز برای حل مشکلات به وجود خواهد آمد.

 

وی همچنین علاوه بر ضرورت توجه ویژه به بحث‌های مربوط به معلولان، پرداخت به مسائل مربوط به سالمندان را هم از دیگر اولویت‌های شبکه سلامت برشمرد که در آینده نزدیک در جدول پخش این شبکه قرار خواهد گرفت.

 

قاسمی در ادامه فرآیند کار در رسانه ملی را مبتنی بر همکاری با ارگان ها، نهاد‌ها و مجامع علمی کشور برشمرد که می‌توانند در تولید محتوا به یاری رسانه بیایند و در این مورد به خصوص با مشخص شدن اولویت‌ها و رسیدن به یک جمع بندی می‌توان در کل سازمان یک حرکت اصولی برای مناسب سازی شکل بگیرد.

 

وی با اشاره به برخی اختلاف سلایق در خصوص زبان اشاره ناشنوایان گفت: معتقدم زبان اشاره‌ای را که بر اساس منابع موجود، سال‌ها در رسانه سابقه دارد نمی‌شود به یک باره زیر سوال برد و سازمان بهزیستی باید درباره نکات برخی از انجمن‌ها یکبار برای همیشه تعیین تکلیف کند.

 

دکتر قاسمی در پایان گفت: با هماهنگی شبکه‌های سیما برای مناسب سازی سریال‌های پرمخاطب تلویزیون برای ناشنوایان عزیز نیز برنامه ریزی و اقدام خواهیم کرد.

 

 

شیدا صدردانش سردبیر اخبار ناشنوایان و مترجم ناشنوایان هم در این نشست گفت: از سال ۶۴ در سازمان صداوسیما بخش خبری ناشنوایان شروع به کار کرد. مبنای کار ما ۴ جلد کتاب لغت زبان اشاره است که این لغت‌ها را خود ناشنوایان جمع آوری کرده اند. روند تهیه و جمع آوری آن و تدوین و چاپ آن نیم قرن به طول انجامیده است که تنها مرجع زبان اشاره در ایران همین چهار جلد کتاب است که دانشگاه علوم بهزیستی کتاب‌ها را چاپ کرده است.

وی با اشاره به اینکه مرجع ما همین کتاب معتبر است، افزود: متاسفانه مدتی است در فضای مجازی تبلیغاتی علیه ما شده است که امیدواریم با همکاری ارگان‌ها و سازمان‌های مربوطه این مساله شفاف سازی شود.

 

 

صافی کارشناس بهزیستی از حوزه توانبخشی هم در این نشست با تشکر از دکتر قاسمی برای ایجاد فرصتی برای شنیدن مشکلات این قشر از جامعه گفت: در حوزه ناشنوایان چهار تشکل داریم انجمن ملی زبان اشاره، شبکه ملی ناشنوایان، انجمن خانواده ناشنوایان و کانون ناشنوایان که سازمان بهزیستی با این تشکل‌ها ارتباط تنگاتنگ دارد.

وی افزود: هم اکنون تغییر سلیقه‌ای درباره زبان اشاره رخ داده و برخی معتقدند آنچه که در حال ارائه است ترجمه تحت لفظی است و درک درستی از زبان اشاره به ما نمی‌دهد.

 

ما یک کارگروه زبان اشاره تشکیل دادیم و در این نشست‌ها توافق نامه‌ای حاصل شد که زبان اشاره ایرانی، زبان مورد وثوق ماست و خصوصیات آن را هم ذکر کردند که قرار است به امضای وزیر تعاون کار و رفاه اجتماعی برسد.

صافی تصریح کرد: دوستان ما در رسانه ملی ظرفیت‌هایی ایجاد کرده اند و من معتقدم باید از ظرفیت‌های بیشتری برای ناشنوایان استفاده شود.

 

وی گفت: متاسفانه سهم دسترسی معلولان به مولتی مدیا در کشور به شدت پایین است و همین امر مشکلاتی را برای این عزیزان ایجاد کرده است که رسانه باید در خصوص فراگیرسازی و دسترسی ناشنوایان به این گونه خدمات اقدامات جدی تری انجام دهد و فرهنگ سازی و افزایش بحث‌های حمایتی در اولویت کار قرار گیرد.

 

صافی اظهار داشت: درخواست من این است که ظرفیت موجود در اخبار ساعت ۲۲:۳۰ و شبکه خبر برقرار باشد و در کنار آن ظرفیت‌های جدید هم اضافه شود تا بتوانیم مخاطب یابی درستی داشته باشیم.

 

وی با توجه به دسترسی پایین معلولان و ناشنوایان به خدمات اجتماعی گفت: امیدواریم صداوسیما ظرفیت‌های دیگری را در اختیار ما بگذارد و سازمان بهزیستی این آمادگی را دارد که ظرفیت‌های خود را در اختیار رسانه بگذارند تا نیاز‌های عزیزان معلول به شایستگی پاسخ داده شود.

 

 

خراسانی جانشین رییس دبیرخانه مناسب سازی کشور هم گفت: اگر بخواهیم به موضوع زبان اشاره به عنوان ابزاری به عنوان دسترسی پذیری نگاه کنیم این موضوع به حوزه مناسب سازی برمی گردد.

 

وی خاطرنشان کرد: از سه چهارماه پیش موضوع مناسب سازی و اهمیت آن را به دکتر قاسمی مدیر شبکه سلامت منتقل کردیم که خیلی سریع نظر مساعد ایشان را برای مناسب سازی در رسانه ملی دریافت کردیم و مدیر شبکه سلامت به جهت آن که رییس شورای سیاستگذاری سلامت صداوسیما هم است در ستاد مناسب سازی کشور این بحث را به صورت جدی دنبال می‌کنند.

 

وی تصریح کرد: جلسات ما در این مدت به صورت مرتب هر چهارشنبه برگزار می‌شود و طی این نشست‌ها کار‌ها و هماهنگی‌هایی که باید انجام شود مورد بررسی قرار می‌گیرد و ما امیدواریم در آینده روشن مناسب سازی و امکان دسترس پذیری خدمات برای آحاد معلولان به شایستگی انجام شود.

 

جانشین رییس دبیرخانه مناسب سازی کشور تاکید کرد: علاقه مندی و تعاملی که در صداوسیما وجود دارد بسیار بالاست و می‌توانیم با تولید محتوا، به معلولان و ناشنوایان خدمات مناسبی ارائه کنیم.

 

 

در این نشست همچنین مروتی مدیر کمپین معلولان ضمن قدردانی از رییس شورای سیاست گذاری سلامت صداوسیما گفت: توجه به مواد ۲۰ و ۲۱ قانون حمایت از حقوق معلولان، خواست ما از رسانه ملی است، در رادیو حرکت‌های خوبی دیدیم در سیما هم مستند «شهر بدون مانع» نمونه بسیار خوبی بود، اما توقع از رسانه ملی بیشتر است.

 

وی ادامه داد: آگاهی در جامعه و خانواده از نحوه برخورد و مواجهه با معلولان کم است که این امر نیازمند ورود جدی‌تر رسانه ملی به امر آموزش و فرهنگ سازی است.

مروتی با اشاره به برخی اشکالات در تصویر سازی معلولیت در برخی سریال‌های تلویزیون و شبکه نمایش خانگی، برای ارایه تصویر صحیح از معلولان آمادگی تعامل و مشارکت داریم.

 

مهدوی دبیرکل شبکه ملی ناشنوایان در این نشست ایراداتی در خصوص زبان اشاره در رسانه مطرح کرد و محمودی از انجمن ملی ناشنوایان هم در این باره و مرجعیت زبان اشاره توضیحاتی ارایه کرد.

 

حمید خواجه نژاد مدیر روابط عمومی سیما هم در این نشست گزارشی از حضور مترجم ناشنوایان در «مدرسه تلویزیونی ایران» و برخی از برنامه‌های سیما و نیز تولیدات پویانمایی مناسب سازی شده ارایه کرد و مقرر شد زمان پخش این برنامه‌ها در بخش خبری ناشنوایان اطلاع رسانی شود.