کاهش نرخ فرزندآوری و مشکلاتی که با کرونا تشدید شده است

محمدجواد محمودی در گفت‌وگو با میزان به تشریح تاثیرات کرونا در کاهش رشد جمعیت کشور طی سال‌های آینده با توجه به استمرار این بیماری و شرایط اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی منبعث از آن پرداخت و گفت: هنوز مطالعه پژوهشی خاصی راجع به این مساله صورت نگرفته، اما شاید از جمله مشهودترین تاثیرات کرونا این مساله باشد که افراد به خاطر شرایط خاص ایجاد شده ناشی از شیوع کرونا ازدواج خود را به تاخیر بیندازند و متاهلین هم احتمالا فرزندآوری خود را به تاخیر می‌اندازند.

وی ادامه داد: در اینکه چه اقدامی برای رفع این مساله باید انجام داد، هنوز کار جدی انجام نشده است.

محمودی با اشاره به مشوق‌های مختلف برای زوج‌های جوان در طرح جامع جمعیت خاطرنشان کرد: پیش از شیوع کرونا در طرح جمعیت و تعالی خانواده یک سری مشوق‌ها و حمایت‌ها برای تشویق افراد به فرزنددار شدن در نظر گرفته شده است.

وی ادامه داد: در یکی از مواد طرحاینگونه آمده است که به جای اینکه از افراد مالیات گرفته شود، خانواده مبنا قرار می‌گیرد و مالیات بر اساس تعداد افراد خانواده محاسبه می‌شود؛ این از جمله اقدام‌هایی است که دربرخی از کشور‌های دنیا که با کاهش باروری مواجه شده اند، در حال اجرایی شدن است.

رییس کمیته مطالعات و پایش سیاست‌های جمعیتی شورای عالی انقلاب فرهنگی خاطرنشان کرد: موارد مختلفی در طرح جامع جمعیت برای خانواده‌ها برنامه‌ریزی شده است که بیشتر آن نیز را مشوق‌های مادی شامل می‌شوند.

وی ادامه داد: هرچند باید به این مساله نیز اشاره کرد که کاهش فرزندآوری تنها به مسائل اقتصادی مرتبط نیست و بخش عمده‌ای آن به تغییر نگرش‌ها و تغییر ساختار‌ها برمی‌گردد.

محمودی خاطرنشان کرد: یکی از اقداماتی که باید در این حوزه صورت بگیرد، آگاه‌سازی است که مردم بدانند فرزندآوری در شرایط کرونایی با رعایت اصول بهداشتی خطرناک نیست، در نتیجه از منظر روانی باید این آماده‌سازی برای خانواده‌ها عملیاتی شود و این نیاز به یک برنامه‌ریزی جدی دارد.

وی ادامه داد: ما پیش از کرونا هم در کاهش فرزندآوری مشکل داشتیم و شیوع کرونا به این مساله دامن زده است در نتیجه امیدواریم که هرچه زودتر این بیماری برطرف شود، اما با برطرف شدن آن هم نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که این موضوع عادی شده و مردم به راحتی و بدون تغییر بنیادی سیاست‌های جمعیتی به سمت افزایش فرزندآوری بروند.

محمودی خاطرنشان کرد: تسهیل در امر ازدواج و حمایت از فرزندآوری از جمله اموری است که باید به آن توجه کنند و نباید به سادگی از کنار آن عبور کرد.

رییس کمیته مطالعات و پایش سیاست‌های جمعیتی شورای عالی انقلاب فرهنگی در پاسخ به نگرانی والدین از فرزندآوری با توجه به کاهش کیفیت آموزشی با توجه به شیوع کرونا تصریح کرد: این از جمله مسائلی است که باید جدی بگیریم و دولت باید در این زمینه به صورت جدی برنامه‌ریزی کند.

وی ادامه داد: اگر جمعیت کشور بدون توجه به کیفیت آموزشی افزایش پیدا کند، عملا خودش با آسیب‌های دیگری روبه‌رو می‌شود چراکه در آن صورت جمعیت داریم، اما با جمعیت بی سواد، بدون مهارت و با بازدهیکم روبه‌رو می‌شویم که از عهده امورات خود برنمی‌آید.

محمودی با اشاره به کیفیت آموزش در مدارس خاطرنشان کرد: از جمله مسائلی که باید برای آن فکر انجام شود افزایش کیفیت آموزشی است چراکه بسیاری از والدین دانش آموزان در جایابی فرزندان خود در مدارس خوب با مشکل مواجه هستند و این از جمله وظایف دولت‌هاست که باید به آن توجه کنند.

وی با اشاره به آسیب‌های فضای مجازی برای خانواده‌ها و دانش آموزان تصریح کرد: فضای نابسامان فضای مجازی جدا از بحث کرونا باید ساماندهی شود و ما عملا مدیریت مناسبی در فضای مجازی نداریم.

وی ادامه داد: کشور‌های غربی با وجود اینکه اینترنت را خودشان به وجود آوردند، مقررات خودشان را به صورت مشخص دارند و ما به سمتی باید برویم که فضای مجازی کشورمان ساماندهی شود.

محمودی خاطرنشان کرد: طبیعی است که در چنین شرایطی خانواده‌ها از دادن گوشی به دست فرزندانشان نگران باشند و اصلا به صلاح نیست و آسیب‌های خاصی را با خود به همراه دارد.

رییس کمیته مطالعات و پایش سیاست‌های جمعیتی شورای عالی انقلاب فرهنگی تصریح کرد: فضای مجازی باید برای کودکان امن باشد، اما در شرایط فعلی فضای مجازی برای بزرگسالان هم امن نیست.

وی ادامه داد: مدیریت فضای مجازی به معنای سانسور کردن یا فیلترینگ نیست، اما در حوزه کودکان باید به این جایی برسیم که خانواده‌ها از حضور فرزندانشان در این فضا مطمئن باشند.

محمودی خاطرنشان کرد: قبلا گوشی بردن به مدرسه ممنوع بود، اما اکنون تمام مدرسه در فضای مجازی و گوشی خلاصه شده است و باید برای این مساله فکر اساسی انجام شود.