شناسایی ۸ هزار گونه گیاهی در کشور
مریم مغانلو در گفتوگو با میزان گفت: گیاهان در حوزههای مختلف زیست محیطی مانند تامین غذای جانوران، حفاظت از خاک، قدرت باروری، تنظیم ذخایر آب زیرزمینی، مدیریت سیلاب تغییرات اقلیمی، کاهش آلایندگی بسیار تاثیر گذار هستند بنابراین برای توجه بیشتر به اهمیت گل و گیاه، در چنین روزی یک روز در تقویم جهانی به نام آنها ثبت شده است.
وی افزود: پوشش گیاهی یکی از اساسیترین ارکان حیاتی یک اکوسیستم بوده و اهمیت بسیاری دارد. به طوریکه گفته میشود پوشش گیاهی هر کشور بیانگر شرایط زیستی آن است.
ایران چند نوع پوشش گیاهی دارد؟
این کارشناس حوزه محیط زیست درباره ذخایر ژنتیکی این سازمان اظهار کرد: کشور ما تنوع آب و هوایی مناسبی دارد که باعث شده پوشش گیاهی بسیار غنی باشد به طوریکه ۸ هزار گونه عالی شناسایی شده که این تعداد ۸۰ درصد گونههای گیاهی اروپا است. همچنین ایران بعد از ترکیه، دومین کشوری در خاورمیانه است که اینچنین تنوع زیستی دارد.
وی ادامه داد: ۲ هزارو ۳۰۰ گونه گیاهی شناخته شده، در حوزه دارویی مورد مصرف قرار گرفته و ارزش بسیاری دارند بنابراین تجارت آنها انجام میشود. همچنین بسیاری از این گونهها به صورت قاچاق از کشور خارج میشوند و نیازمند نظارت بیشتر در این حوزه هستیم. همچنین گونههای نادر گیاهی از لحاظ زیبایی حائز اهمیت هستند نیز قاچاق میشوند.
این فعال حوزه گیاهان اظهار کرد: بر اساس قوانین کشورهای مختلف، امکان انتقال نمونههای ژنتیکی به کشورهای دیگر وجود دارد. اما قاچاقچیان برداشت بی رویه از گیاهان دارند.
مغانلو با اشاره به گونههای انحصاری ادامه داد: ۱۵ درصد از گیاهان انحصاری رویشی ایران، شکل علفی، درختچه ای، درختی و بوتهای یک ساله دارند. همچنین سایر گیاهان انحصاری به شکل رویشی علفی چندساله هستند.
رییس گروه گیاهی دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: متاسفانه روند نابودی گونهها و فرسایش ژنتیکی آنها بسیار نگران کننده است و اهمیت حفاظت از آنها را بیشتر از پیش مشخص میکند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر ۱۸ میلیون و ۸۴۰ هکتار از مساحت کشور تحت حفاظت از سازمان قرار دارد؛ افزود: ما در سازمان محیط زیست به عنوان متولی حفظ ذخایر ژنتیکی به منظور حفاظت از گونه ها، مناطق مهمی را مانند پارک ملی، پناهگاه حیات وحش و منطقه حفاظت شده را شامل بیش از ۲۷۴ مرکز را تحت نظر خود مدیریت میکنیم و در این مناطق از گونههای زیستی و جانوری به طور استاندار محافظت میکنیم.
مغانلو بیان کرد: چرای دام، تخریب زیستگاه، ایجاد اراضی کشاورزی و برداشت بی رویه گیاهان برای زیبایی یا استفادههای دارویی و خوراکی باعث میشود این گونهها در معرض تهدید قرار گیرند.
این فعال محیط زیست با اشاره به پراکندگی گیاهان در کشور ادامه داد: در کشور ما پنج نقطه رویشی ارسباران، خزری، زاگرسی، ایرانی- تورانی و خلیج -عمانی وجود دارد. هر کدام از این مناطق گونههای منحصر به فرد خود را دارند که در مرکز ذخایر ژنتیکی ما از تمام گونهها نمونه وجود دارد.
ذخایر ژنتیکی گونههای گیاهی چگونه انجام میشود؟
رییس گروه گیاهی دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیکی سازمان حفاظت محیط زیست گفت: «هرباریوم» بخشی در سازمان محیط زیست است که محل نگهداری گونههای جمع آوری شده از مناطق تحت مدیریت سازمان و شناسنامه پوشش گیاهی کشور ما است و نمونه ژنتیکی گیاهان در این بخش نگهداری میشود.
وی با اشاره به اهمیت گیاهان گفت: از مردم درخواست میکنیم در راستای حفظ گونههای مختلف گیاهان که در حوزههای زیبایی، خوراکی و دارویی اهمیت بسیار دارند، کوشا باشند.
