بازار سکه با سیاست‌های دستوری به تعادل نمی‌رسد

کامران صداقت در گفت‌وگو با میزان درباره استفاده از ابزار‌های مالی بازار سرمایه همچون گواهی سپرده سکه و حتی راه اندازی مجدد برخی ابزار‌های مالی سکه، نسبت به تنظیم و مدیریت صحیح بازار سکه گفت: برای مقابله با رشد‌های ناهمگونی که در بازار‌هایی همچون سکه و طلا مشاهده می‌شود باید سیاست‌های نظارتی دقیقی را وضع کرد. اما بانک مرکزی به‌جای اجرای سیاست‌هایی که به تعادل قیمت در بازار منجر شود، بیشتر به سمت کنترل دستوری قیمت سکه و طلا گام برداشته است.

صداقت ضمن تأکید بر اینکه همواره قیمت طلا و سکه در بازار ایران از نرخ ارز تأثیر می‌گیرد، گفت: طی ماه‌ها و به‌خصوص هفته‌های اخیر نرخ ارز در بازار با رشد همراه بوده و یکی از دلایل رشد قیمت سکه و طلا نیز همین رشد نرخ ارز است که مدیریت آن کاملاً در اختیار بانک مرکزی است و می‌تواند از طریق مدیریت نرخ ارز قیمت‌ها در بازار طلا و سکه را نیز تحت تأثیر قرار دهد.

وی ادامه داد: سیاست‌گذاری‌ها بین کنترل اقتصادی و مهار اقتصادی تفاوت زیادی دارد و برای کنترل نرخ سکه و طلا، تاکنون شاهد هیچ برنامه‌ریزی مدونی از سوی نهاد‌های ذی‌ربط نبوده‌ایم. 

این کارشناس مسائل بانکی و ارزی افزود: زمانی که بانک مرکزی از طریق ممنوعیت و محدودیت قصد متعادل کردن بازار سکه را دارد، به‌طور طبیعی باعث برهم خوردن تعادل و افزایش تقاضا می‌شود که نتیجه ناگزیر آن، افزایش قیمت‌هاست و نمونه اخیر آن، همین اتفاقی است که پس از توقف موقت گواهی سپرده سکه در بازار رخ داد.

صداقت با اشاره به اینکه بازخورد سیاست‌های کنترلی بسیار کوتاه‌مدت است، تصریح کرد: باید مسیر مهار نرخ سکه، طلا و ارز به نحوی تعیین شود که نظم بازار به هم نخورد. بانک مرکزی باید با ایجاد کارگروهی تخصصی با همکاری سازمان بورس، نحوه عرضه و گردش گواهی سپرده سکه و طلا و ... را مورد بررسی قرار داده و سیاستی متناسب با قواعد رقابت آزاد را در این بازار به اجرا گذارد.

این کارشناس مسائل بانکی و ارزی تأکید کرد: نحوه مدیریت بانک مرکزی، ذاتاً، حکومتی است، اما بورس به اقتضای ذات خود، سیستم ارشادی و مشاوره‌ای دارد، زمانی که معاملات سکه در بستر شفاف بازار سرمایه انجام می‌شود، امکان نظارت و هدایت آن نیز برای مسئولان وجود دارد و به‌راحتی با استفاده از ابزار‌های متنوع بازار سرمایه و ورود و خروج سرمایه امکان مدیریت آن وجود دارد. اما سیاست‌های حکومتی و دستوری بانک مرکزی برای بورسی‌ها راهکار مناسبی نیست.

وی در پایان خاطرنشان کرد: برنامه‌ای که بانک مرکزی برای کنترل قیمت‌ها در بازار طلا و سکه اتخاذ کرده، ناقص بوده و قابل‌اجرا نیست و هرگز نمی‌تواند جوابگوی عطش بازار به افزایش نرخ‌ها باشد.