حال خوب قورباغههای ایرانی
- ایسنا نوشت: باربد صفائی مهرو، با اشاره به اینکه ۷ گونه قورباغه در ایران وجود دارد، بیان کرد: یک گونه از آنها معروف به «قورباغههای بلوچی» در ناحیه جنوب تا جنوب شرق کشور زیست میکنند، همچنین دو گونه قورباغه درختی، دو گونه قورباغه مردابی و دو گونه قورباغه جنگلی در بخشهایی از شمال کشور و نواحی زاگرس وجود دارند.
رییس هیئت مدیره موسسه خزندهشناسان پارس درباره نقش قورباغهها در اکوسیستم گفت: قورباغهها باعث کنترل جمعیت بسیاری از حشرات و موجودات دیگری مانند مارها، خزندگان، مارمولکهای کوچک جثه و حتی در برخی موارد خفاشها می شوند. از این رو قورباغهها نقش بسیار زیادی در کنترل بیولوژیک بسیاری از گونههای موجود در طبیعت دارند، بویژه گروهی از موجودات مانند ملخها که با افزایش و طغیان جمعیتی میتوانند به آفاتی مضر برای انسان تبدیل شوند.
صفائی با اشاره به اینکه انواعی از قورباغههای سمی در دنیا وجود دارد، خاطرنشان کرد: گونههای قورباغه که در ایران شناسایی شدهاند هیچکدام زهرآگین یا برای انسان خطرناک نیستند؛ یعنی اگر فردی آنها را لمس کند خطری او را تهدید نمیکند، اما در جنگلهای آمازون گونههای بسیار خطرناک و سمی وجود دارند.
وی درخصوص خطر انقراض قورباغهها گفت: وضعیت جمعیتی اغلب قورباغههای کشور در شرایط خوبی است و تاکنون هیچ گونهای از آنها منقرض نشدهاند، اما این به معنای آن نیست که هیچ خطری آنها را تهدید نمیکند.
این حفاظتگر محیط زیست ضمن بیان اینکه بزرگترین عامل تهدید کننده دوزیستان تخریب و آلوده کردن زیستگاه آنها است، گفت: ورود هر نوع آلودگی اعم از سموم کشاورزی و فاضلابهای شهری به رودخانهها و سایر منابع آبی حیات گونههای دوزیست را تهدید میکند.
وی همچنین تصریح کرد: سدسازیهای گسترده باعث از بین رفتن محل و مامن زیستی قورباغهها میشود و قورباغهای که در رودخانه زندگی میکرده است اگرچه به نظر میرسد بر اثر سد سازی زیستگاه شان گسترش یافته، اما دریاچه پشت سد جای مناسبی برای حیات آنها نیست و اغلب با خشک شدن رودخانهها بعد از اینگونه سدها عملا جایی برای زندگی آنها باقی نمیماند. مسلماً از مساله سدسازیهای گسترده در بستر رودخانهها نمیتوان چشمپوشی کرد.
نویسنده کتاب دوزیستان ایران به چند تفاوت میان وزغها و قورباغهها اشاره کرد و گفت: قورباغهها دارای پاهای کشیده برای جهیدن هستند درحالی که وزغها به دلیل راه رفتن در مسافتهای طولانی پاهای فربه و کوتاهی دارند. قورباغهها بیشتر در محیطهای آبی دیده میشوند در صورتی که وزغها معمولاً فقط برای زادآوری نزدیک آب میشوند و در سایر مواقع خارج از آب زندگی میکنند.
وی در پایان گفت: بهلحاظ ظاهری بین انگشتان پای قورباغه اغلب پردههای گسترش یافتهای جهت شنا کردن وجود دارد در حالی که این پردهها در وزغها معمولاً بسیار کوتاه هستند و پینههایی در کف پایشان دارند و به عنوان پد (عایق) عمل میکند و حتی وزغهای «بیل پا» برای حفر کردن زمین دارای یک زائده غضروفی در پاشنه هستند. همچنین صورت قورباغهها معمولاً کشیدهتر و پوست آنها صافتر است، اما وزغها دارای پوستی ضمختتر هستند که برآمدگیهایی و غدد پوستی مشهودتری نسبت به قورباغهها دارند. وزغها به دلیل زندگی در محیطهای خشک به وسیله ترشحات این غدد، پوست روز را مرطوب نگه میدارند.
