باز شدن گره‌های اقتصاد با ابزار‌های مالی بورس کالا

علی اکبر کریمی عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصاد اظهار کرد: امروزه از فضای موجود در بورس‌های کالایی جهان می‌توان ایده و درس‌های زیادی برای اصلاح روند‌های اقتصادی و مبادلات کالا‌ها گرفت؛ البته در وهله نخست باید در میان فعالان صنایع این فرهنگ نهادینه شود که بورس کالا قیمت یک کالا را تعیین نمی‌کند بلکه یک بستر معاملاتی برای تامین نیاز تولیدکننده و مصرف کننده است و در ادامه بازار‌های مالی این بورس نیز می‌تواند حتی نیاز سرمایه گذاران را برآورده کند. 

 

کریمی با بیان اینکه بورس کالا محل تلاقی عرضه و تقاضا است، ادامه داد: هم اکنون بورس کالا شفاف‌ترین فضایی است که عرضه و تقاضا مواد اولیه و کالا‌های مختلف به صورت عمده در آن دیده می‌شود در واقع این مکانیزم شرایطی را ایجاد کرده است که قیمت حاصل از بازار عرضه و تقاضا منجر به تلاقی شفافیت و رقابتی بودن بازار می‌شود. 

 

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح کرد: باید همه فعالان صنایع بدانند که بورس کالا به نوبه خود تعیین کننده قیمت کالا نیست و این حجم عرضه و تقاضاست که نرخ را کشف می‌کند؛ البته متاسفانه در برخی از مواقع محصولات از سوی برخی نهاد‌های تنظیم گر، قیمت‌گذاری می‌شوند که همین امر منشا مشکلات در بازار و نرسیدن مواد اولیه به تولیدکنندگان می‌شود که توصیه ما نظارت به جای دخالت در بازار است. 

 

این نماینده مجلس تاکید کرد: منطقی‌ترین و شفاف‌ترین ساز و کاری که برای قیمت کالا‌ها در کشور فراهم است بورس کالاست به نحوی که هرچقدر استاندارد‌ها در اقتصاد رعایت شود، کارایی بورس کالا افزایش می‌یابد. در این میان باید به دنبال عرضه حداکثری کالا‌ها در بورس باشیم تا استاندارد‌های محصولات نیز ارتقا یابد و تولیدکنندگان نیز برای تولید باکیفیت‌تر انگیزه لازم را پیدا کنند. 

 

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس به اثرات تقویت عرضه کالا‌ها در بورس کالا طی سال‌های اخیر اشاره کرد و گفت: فرایند عرضه و تقاضای کالا‌ها در کشور طی چند سال گذشته از طریق بورس کالا انجام شده است که تجربه بسیار موفقی برای ایجاد شفافیت در معاملات و جلوگیری از رانت خواری و تبعیض بوده است. از طرفی بررسی میزان تولید و رشد صنایع طی این سال‌ها به وضوح نشان می‌دهد که حرکت به سمت واقعی شدن قیمت‌ها اثر مستقیمی در تحقق طرح‌های توسعه‌ای شرکت‌ها در بخش‌های فلزی و پتروشیمی داشته است. 

 

 

به گفته کریمی، بورس‌های کالا ساز و کاری هستند که در دنیا جایگاه ویژه‌ای دارند و در بسیاری از کشور‌ها معاملات تجاری و مالی از طریق بورس کالا انجام و قیمت‌ها به این وسیله به سراسر بازار‌های بین المللی مخابره می‌شود.

 

وی اظهار کرد: از جمله مشکلات امروز بازار‌های ما قیمت‌های کاذب، واسطه گری‌های مخرب، گلایه از نوسانات قیمت‌ها و تولیدات نامتوازن است که در ابزار‌های مالی بورس کالا همچون قرارداد‌های آتی برای همه این مشکلات پاسخ و راهکار وجود دارد. برای مثال وقتی در قرارداد آتی یک تولیدکننده می‌تواند محصولش را پیش از تولید و با قیمت مشخص در بورس کالا بفروشد خود را در برابر نوسانات قیمتی و همچنین نبود خریدار در آینده بیمه کرده است. در طرف مقابل هم خریدار در بازار آتی از امروز محصولی را برای چند ماه آینده می‌خرد که دیگر نگران نوسان بازار در طول مدت قرارداد نیست و از تامین محصول خود نیز اطمینان دارد؛ البته این تنها یک بخش از کارکرد‌های ابزار‌های مالی بورس کالاست و معتقدم که اگر دولت و مجلس و خود صنایع حمایت کنند می‌توان از سخت‌ترین گردنه‌های اقتصادی نیز با فراگیر شدن ابزار‌های مالی در بازار سرمایه به راحتی عبور کرد.