مالیات مستقیم چند درصد است؟

به گزارش خبرنگار گروه فضای مجازی، مالیات مستقیم در میان حوزه‌های مختلف مالیات ستانی متفاوت است، اما با این حال در تعریف کلی، مالیاتی است که از درآمد شخص حقیقی یا شرکت‌ها به استناد قانون اخذ می‌شود و متمایز از مالیاتی است که بر مصرف کا‌ها و خدمات (مالیات غیر مستقیم) وضع می‌شود.

مالیات عادلانه در قانون جدید مالیات‌های مستقیم

مالیات عادلانه در قانون جدید مالیات‌های مستقیم یکی از فلسفه‌های دریافت مالیات، تأمین مالی گروه‌های ضعیف درآمدی از طریق گروه‌های با درآمد بالاست، در همه جای دنیا از مالیات به عنوان ابزاری برای کاهش اختلاف طبقاتی استفاده می‌شود. ثروتمندان مالیات بیشتری پرداخت می‌کنند و از طریق باز توزیع آن به افراد کم‌درآمد، فاصله کمتر می‌شود.

صاحب نظران و اهل فن، اعم از کارشناسان مالیاتی و فعالان اقتصادی همگی بر سر این موضوع اتفاق نظر دارند که تمهیدات و ساز و کار‌های پیش‏ بینی شده در قانون مالیات‌های مستقیم زمینه مساعدی را برای شفاف‏تر شدن فعالیت‌های اقتصادی و رویه‏‌های مالیات ستانی فراهم کرده است.

در ماده ۱۶۹ مکرر این قانون تصریح شده که به منظور شفافیت فعالیت‏های اقتصادی و استقرار نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی، پایگاه اطلاعات هویتی، عملکردی و دارایی مودیان مالیاتی شامل مواردی نظیر اطلاعات مالی، پولی و اعتباری، معاملاتی، سرمایه‏ای و ملکی اشخاص حقیقی و حقوقی در سازمان امور مالیاتی کشور ایجاد می‌شود. در این ماده، وزاتخانه ها، موسسات دولتی، شهرداری ها، موسسات وابسته به دولت و شهرداری ها، موسسات و نهاد‌های عمومی غیر دولتی، نهاد‌های انقلاب اسلامی، بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و سایر اشخاص حقوقی اعم از دولتی و غیردولتی که اطلاعات مورد نیاز پایگاه فوق را در اختیار دارند و یا به نحوی موجبات تحصیل درآمد و دارایی برای اشخاص را فراهم می‏ آورند، موظف اند اطلاعات مصرح در این ماده قانونی را در اختیار سازمان امور مالیاتی کشور قرار دهند.

همچنان که مشاهده می‌شود براساس این قانون، به منظور شفافیت فعالیت‌های اقتصادی، نظام یکپارچه اطلاعات مالیاتی ایجاد خواهد شد که همه فعالیت‌های اشخاص حقوقی و حقیقی در آن ثبت می‌شود و در اختیار سازمان مالیاتی قرار می‌گیرد.

دریافت مالیات بر اساس اطلاعات دقیق مالیاتی در قانون جدید مالیات‌های مستقیم نتایج اقتصادی و اجتماعی خوشایندی برای جامعه به بار خواهد آورد یکی از مهمترین نتایج آن مبارزه با فرار مالیاتی و مالیات گریزان است. دسترسی سازمان امور مالیاتی به اطلاعات مربوط به فعالیت‌های اقتصادی باعث خواهد شد از وسعت اقتصاد زیرزمینی کاسته شود و همه فعالان اقتصادی که در سایه امنیت داخلی اقدام به راه اندازی کسب و کار و کسب سود می‌نمایند، سهم خود را در تامین هزینه خدمات عمومی و زیربنایی جامعه ایفا کنند.

دریافت مالیات بر اساس اطلاعات دقیق سبب خواهد شد تا مالیات‌های متعلقه بر مبنای شیوه‌ای عادلانه ستانده شود و هر گونه ابهام و برخورد تبعیض آمیز با مودیان مالیاتی از بین برود. از طرف دیگر، دریافت مالیات بر اساس روش‌های عادلانه که به عدالت مالیاتی معروف است، راه هر گونه توجیه را بر مالیات گریزان خواهد بست و متعاقبا به افزایش رضایتمندی مودیان و در نهایت تقویت فرهنگ مالیات دهی فعالان اقتصادی و تمامی اعضای جامعه خواهد انجامید.

سیر تحولات قانون جامع مالیات‌های مستقیم در ایران

قانون مالیات‌های مستقیم در سال ۱۳۴۵ تصویب شده است.

این قانون به علت وجود اشکالات متعدد در سال‌های ۱۳۶۶ و ۷۱ مورد بازنگری قرار گرفت. با این وجود علی‌رغم اصلاحات بعمل آمده، قانون مذکور نتوانست از نابسامانی نظام مالیاتی بکاهد؛ بنابراین در سال ۱۳۷۹ اصلاحیه جدید قانون مالیات‌های مستقیم با فراخوانی از طرف مجلس، با اتفاق نظر کمیسیون اقتصادی مجلس، کارشناسان مرکز پژوهش‌های مجلس و کارشناسان مستقل و نمایندگان بخش خصوصی و مسوولان مالیاتی کشور، مورد تأیید نمایندگان مجلس قرار گرفت و اصلاحیه مذکور بر قانون مالیات‌های مستقیم متمرکز شده‌است.

این اصلاحیه برای رفع نارسایی‌های نظام مالیاتی ایران با اصلاحات عمیق قانون مالیات‌های مستقیم سال ۱۳۶۶ وضع شده‌است و از ابتدای سال ۱۳۸۱ به اجرا درآمد. در این اصلاحیه، نرخ متوسط مالیات از ۵۴ درصد به ۳۵ درصد کاهش یافت.

قوانین مالیات‌های مستقیم

• باب اول اشخاص مشمول مالیات قانون مالیات‌های مستقیم- شامل ۲ ماده قانونی
• باب دوم مالیات بر دارائی قانون مالیات‌های مستقیم- شامل ۴۹ ماده قانونی
• باب سوم مالیات بردرآمد قانون مالیات‌های مستقیم- شامل ۸۰ ماده قانونی
• باب چهارم در مقررات مختلفه قانون مالیات‌های مستقیم- شامل ۸۷ ماده قانونی
• باب پنجم سازمان تشخیص و مراجع مالیاتی قانون مالیات‌های مستقیم- شامل ۶۴ ماده قانونی