برنامه های ریاض برای فتنه داخلی در ایران/ هفت راهکار سعودی برای آشوب در تهران

بخش‌های مربوط به ایران در اسناد منتشر شده عربستان سعودی در ویکیلیکس نشان می‌دهد این کشور تلاش زیادی برای رصد فعالیت‌های سیاسی و فرهنگی و تبلیغاتی ایران انجام می‌دهد. کسانی که این اسناد را دنبال می‌کنند متوجه می‌شوند که پیگیری رفتارهای سیاسی تهران به صورت کمی و کیفی از سوی نمایندگی‌های عربستان سعودی در تمامی کشورهای دنیا، مرزهای رایج در دیپلماسی سنتی را که معمولاً سفارتخانه‌ها عهده دار مسئولیت‌های آن هستند، پشت سر گذاشته است.

اگر بگوییم که دیپلماسی عربستان سعودی در رصد تحرکات ایران در کشورهایی که به عنوان عرصه مشترک رقابت و نفوذ منطقه‌ای بین دو طرف به حساب می‌آید، مانند مصر و یمن طبیعی و توجیه ‌پذیر باشد، کشیده شدن این روند به کشورهایی نظیر آرژانتین و تایلند و جیبوتی تا پاکستان و مالزی و مکزیک و حتی میانمار و تاتارستان و بورکینافاسو و دیگر کشورها نشان می‌دهد که رفتار عربستان سعودی در قبال ایران یادآور جنگ سرد بین دو اردوگاه غرب و شوروی سابق است، یعنی رقابتی بین دو پروژه متناقض که تمامی مرزهای جهان را فرا می‌گیرد.

نمی‌توان این موضوع را در گزارش‌های دیپلماتیک سفارتخانه‌های عربستان سعودی از فعالیت‌های ایران در خارج از کشور نادیده گرفت که عنصر مذهبی نقش تأثیرگذاری در تشدید این رقابت دارد، به گونه‌ای که حتی فعالیت‌های سنتی دیپلماتیک تهران مانند سفر وزیر خارجه ایران به بورکینافاسو برای بررسی مناسبات دوجانبه و اوضاع کشور مالی مورد توجه ویژه عربستان قرار می‌گیرد. در این زمینه می‌بینیم که سفارت عربستان در رابطه با این دیدار از عبارت‌هایی نظیر "تلاش ایران برای هم‌گرایی با جامه فقیر بورکینافاسو" نام می‌برد،و از این موضوع ابراز نگرانی می کند که یک مسجد شیعیان در این کشور وجود دارد که مدرسان مذهب شیعه که در ایران آموزش دیده‌اند، در آن به تدریس این مذهب می‌پردازند.

گزارش‌های روزانه سفارت عربستان از ایران برداشت روزانه از هر اظهار نظر رسمی یا تبلیغاتی است که در آن نام عربستان آمده باشد، ‌اقدامی که بر اساس اسناد وزارت خارجه هیچ مورد مشابهی در مورد کشورهای دیگر به غیر از ایران ندارد. بیشتر فعالیت‌های سفارت عربستان در تهران را این موضوع تشکیل می‌دهد. با این وجود اسنادی در مورد ایران پیدا نمی‌شود که از پرداخت پول برای خرید دیگران یا به دست آوردن گرایش‌های مثبت سیاسی و تبلیغاتی در قبال عربستان در این کشور صورت گرفته باشد.

عربستان سعودی در جبران این ناکامی که باعث شده هیچ جایگاهی در دولتی مانند ایران نداشته باشد،‌ پیشنهادات روشمندی برای ایجاد فتنه داخلی در کشور را مطرح کرده است. در یک راستا یک سند "به کلی سری" که سفارت عربستان در تهران در واکنش به انتشار تصاویری از شکنجه مخالفان سعودی در روزنامه کیهان، برای عربستان سعودی ارسال شده، پیشنهادی مطرح شده که سعودالفیصل وزیر خارجه وقت عربستان نیز تا حدودی آن را پذیرفته و برای گرفتن موافقت دفتر پادشاهی، آن را به مقامات بالاتر ارجاع داده است. در این سند آمده است که عربستان سعودی چگونه می‌تواند از ویژگی تعدد فرقه ها و نژادها و ادیان در ایران برای ایجاد اختلافات در این کشور استفاده کند. همچنین پیشنهاد شده که ریاض می‌تواند از جدایی برخی شخصیت‌ها که در میان گروه‌های سیاسی و دینی و برخی شخصیت‌های ایرانی به ویژه بعد از انتخابات ریاست جمهوری در سال 2009 میلادی (1388) اتفاق ‌افتاده، سوءاستفاده کند.

گزارش سفارت عربستان سعودی تأکید دارد که ریاض می‌تواند اهداف مورد نظر خود را از طریق رسانه‌های فارسی‌زبان دنبال کرده و چهره بدی از دولت ایران و مشکلات موجود در این کشور و رفتارهای غلط دولت بر ضد ملت ارائه دهد. براساس این سند عربستان می‌تواند هماهنگی‌ها و تلاش‌های متحدی بین کشورهای منطقه به ویژه اعضای شورای همکاری خلیج فارس برای جلوگیری از تأثیر ایران در این کشورها انجام دهد.  

بر اساس سند سفارت عربستان در تهران این اتفاق با اقدامات زیر امکان پذیر است:
1-    حضور تبلیغاتی در ماجراهایی که در ایران اتفاق می‌افتد و ممکن است سبب نگرانی مستمر دولت شود.
2-    تمرکز بر روی آنچه مداخله ایران در امور کشورهای عربی نامیده می‌شود.
3-    تلاش برای جذب شبکه‌های مختلف و نویسنده‌هایی که در زمینه ایران مطلب می‌نویسند، در این زمینه حتی به رسانه‌های عربستان سعودی نیز اکتفا نمی‌شود.
4-    ایجاد شبکه‌های تحلیلی و خبری به زبان فارسی برای مخاطبان ایرانی.
5-    استفاده از شبکه‌های ماهواره‌ای سلفی و توجیه مفتیان برای انتقال پیام‌های تبلیغاتی و واقع‌گرایانه به داخل ایران.
6-    افزایش دیدارها و مصاحبه‌های تبلیغاتی با زائران و حجاج ایرانی برای بیان دیدگاه‌های آنها برخلاف رویکرد رسانه‌های ایران.
7-    استفاده از معارضان ایرانی برای دستیابی به برخی اطلاعات از ایران به علاوه به کارگیری آنها جهت مقابله با برنامه‌ریزی‌های تبلیغاتی و سیاسی ایران در منطقه.

سعود الفیصل در این نامه پیشنهاداتی اضافه کرده و آن را به دفتر پادشاهی ارسال کرد. در این پیشنهادات آمده که چهار بند اولیه قابل پذیرش است و بند پنجم به علت تسلط داخلی ایران و عدم اجازه به تحقق آن، نمی‌تواند به اهداف مورد نظر دست پیدا کند. وی معتقد است بند ششم نیازمند بررسی بیشتر است، چرا که سیاست قطعی عربستان سعودی این است که از حج در راستای اهداف سیاسی استفاده نمی‌کند. وی پیشنهاد کرد که اجرای بند 7 درمورد کمک گرفتن از مخالفان ایرانی از طریق ریاست سرویس جاسوسی عربستان امکان پذیر خواهد بود.

همچنین در نمونه دیگری از توجه عربستان به "خطر ایرانی" می‌بینیم که تلگرافی در تاریخ 21 ژانویه 2013 از سفارت عربستان سعودی در قاهره برای وزارت خارجه ارسال می‌شود که حاوی مطالب مطرح شده در برنامه کاری است که برای جلوگیری از "نفوذ ایران در مصر " ارائه شده است. نکته قابل توجه در این تلگراف این است که دیدگاه‌های سفارت عربستان در آن نیامده است، بلکه خلاصه‌ای از مصاحبه ای است که مجله الاهرام العربی مصر با عبدالله النفیسی متفکر کویتی انجام داده است. سفیر عربستان این موضوع را برای ارجاع به وزارت خارجه مهم تلقی کرده و سعود الفیصل نیز گزارشی را به همراه اظهارات خطرناکی که در آن در مورد انگیزه ایران برای اشغال مکه و مدینه مطرح شده،‌ به دفتر پادشاهی ارسال کرده است.

النفیسی در این مصاحبه پیشنهادات عملی برای تماس با ریاست جمهوری و دولت و نخبگان سیاسی و تصمیم‌سازان دولتی برای رساندن این نگرانی و هشدار به آنها به سیاست باز در قبال ایران را پیشنهاد کرد. این برنامه کاری مبتنی بر تقویت این دیدگاه بود که ایران تنفر شدیدی نسبت به عرب ها و مسلمانان دارد و با فعالیت‌های سازمان‌های وابسته به خود نظیر حزب‌الله و جنبش امل، شیعیان را تقویت می‌کند.

اسناد عربستان سعودی در مورد نقش ایران در یمن، ‌نسبت به توسعه نفوذ ایران در این کشور به شدت ابراز نگرانی کرده و مدعی شده که ایران اخیراً به دنبال جذب عناصر پارلمان و شخصیت‌های تبلیغاتی و سازمان‌ها و رهبران احزاب مختلف است. این سند ها ابراز داشتند که برای مقابله با این روند لازم است حمایت‌های مورد نیاز برای مقابله با این رویکرد از طریق تمرکز بر حمایت از رسانه‌های جمعی و پشتیبانی از ایجاد رسانه‌های جدید و جذب و حمایت از نویسندگان دنبال شود که ابزار مهمی برای مقابله با افکار شیعیان هستند.

همچنین یک تلگراف صادر شده از سفارت عربستان در بانکوک پایتخت تایلند عمق تلاش‌های عربستان سعودی برای مهار هر فعالیت خارجی ایران حتی در دورترین نقاط آسیا را نشان می‌دهد. در این گزارش تأکید شده که سفر ایرانی‌ها به تایلند با افزایش قابل ملاحظه‌ای همراه شده و آنها به صورت قانونی و غیرقانونی از طریق مالزی و کامبوج وارد این کشور می‌شوند،‌علاوه بر اینکه ایران از این فعالیت‌ها به دنبال افزایش موازنه تجاری خود با تایلند و سپس ادغام اقدامات تجاری با فعالیت‌های اطلاعاتی است. از دیدگاه سفارت عربستان در تایلند، ایران از این فعالیت‌ها 2 هدف را دنبال می‌کند: اول ایجاد گذرگاه حیاتی برای مقابله با فشارهای بین‌المللی و تحریم‌های اقتصادی اعمال شده و دوم:‌هدف قرار دادن کشورهایی که از سوی آن ها هدف قرار گرفته است.

پیشنهاد مطرح شده در این سند برای مقابله با چالش مذکور به ضرورت تمرکز بر فعالیت‌های تبلیغاتی در تمامی اشکال خود شامل برپایی جشنواره‌ها و کنفرانس‌ها و دوره‌های آموزشی و فرهنگ‌سازی عناصر تبلیغاتی برای مقابله با فعالیت‌های روزافزون شیعیان در تایلند و تمامی کشورهای جنوب آسیا معرفی شده است.

/انتهای پیام/

: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه‌های داخلی و خارجی لزوما به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفا جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه‌ای منتشر می‌شود.