تغییر روش سرشماری رویکرد اصلی نظام آماری کشور

به گزارش گروه اقتصاد به نقل از مرکز آمار ایران، حسین زاده رئیس مرکز آمار ایران در نشست تخصصی"ضرورت تغیییر روش اجرای سرشماری نفوس و مسکن ضمن عرض تسلیت به مناسبت شهادت سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی به عموم هموطنان، گفت: سردار سلیمانی نماد ظلم ستیزی و دفاع ازعزت اسلام بود و شهادت او امت مسلمان و ملت شریف ایران را داغدار کرد. او بر سر عهدی که با خدا بسته بود صادقانه ایستاد و در طول این سال‌ها در خط اول مجاهدت و پاسداری از حریم قرآن و اهل بیت علیهم السلام بود.

وی در ادامه ضمن اشاره به رویکرد نظام آماری گفت: یکی از فعالیت‌های مهم مرکز، اجرای سرشماری‌ها به ویژه سرشماری نفوس و مسکن است و بخش آمار سازمان ملل نیزمعمولاً هر ١٠ سال، توصیه نامه‌ها و روش‌های مربوط به آن را باز بینی می‌کند. دکتر حسین زاده افزود: هر چند در اجرای سرشماری سنتی نیز روش‌های مدرن تری در سال‌های مختلف همچون به کارگیری تبلت، استفاده از روش ICR، CMR و استفاده از اینترنت، توسط مرکز آمار ایران به کار گرفته شده است، اما به هر حال این روش‌ها همه در راستای سرشماری سنتی است، ولی مدرن سازی نظام آماری که در چند سال اخیر مطرح شده است و در حال حاضر نیز مدیران مرکز آمار بیشتر بر روی آن تمرکزکرده اند، در راستای ثبتی مبنا سازی سرشماری می‌باشد.

رئیس مرکز آمارایران با تاکید بر این نکته که مدرن سازی نظام آماری از یک انتخاب به یک الزام تبدیل شده است، افزود: گرایش‌های مسلط در دنیا کاهش آمارگیری سنتی و افزایش آمارگیری‌های ثبتی مبنا و افزایش نقش محوریت و مرجعیت سازمان‌های آماری (NSOS) است و مرکز آمار هم گام‌های بلندی در این راستا برداشته است.

حسین زاده در ادامه، بر اهمیت تغییر نگرش چه از نظر تغییر قوانین مربوط به سرشماری در کشور و چه از نظرهمکاری و هم افزایی در تبادل داده‌ها و ریز داده‌های اداری تاکید و اظهار کرد: تغییر روش سرشماری رویکرد اصلی نظام آماری خواهد بود.

وی با بیان این که در آمارگیری ثبتی به جای مراجعه به واحد‌های آماری، پردازش بر روی داده‌های اداری صورت می‌گیرد، گفت: در سرشماری ثبتی مبنا باید از ریز داده‌های اداری استفاده کنیم در حالی که این ریز داده‌ها با اهداف آماری تهیه نشده بلکه با اهداف اداری تولید می‌شود و فقط مرکز آمار در کشور است که مطابق قانون با هدف آماری تاسیس شده است و بقیه دستگاه‌ها با توجه به وظایف و مسوولیت‌های قانونی خود و با اهداف اداری بعضاً به تولید آمار و ریز داده‌های اداری می‌پردازند و مطابق رویکرد مسلط دنیا، تولید آمار با اهداف آماری صرفاً در NSO‌ها صورت می‌گیرد. دکتر حسین زاده تاکید کرد: ریز داده ها، سرمایه‌های ملی هستند و تبدیل این داده‌های اداری به آمار با یک فرایند پیچیده و علمی صورت می‌گیرد و مرکز آمارنیز باید مجهز به فناوری لازم برای پردازش این داده‌ها باشد.

رئیس مرکز آمار ایران با اشاره به موضوع ایران استارز (نظام جامع ثبت‌های آماری) گفت: چهار ثبت جمعیت، فعالیت، کسب و کار و املاک و مستغلات، پایه‌های اصلی ایران استارز را تشکیل می‌دهند و در سرشماری ثبتی مبنا، حداقل سه ثبت جمعیت، فعالیت و املاک و مستغلات باید با هم تلاقی پیدا کنند.

حسین زاده با بیان این که روش‌های سنتی آمارگیری هزینه‌های زیادی داشته و بار پاسخگویی نیز در آن بیشتر است، افزود: یکی از مهمترین اهداف سرشماری تهیه چارچوب‌های آماری برای استفاده در طرح‌های آمارگیری است، با توجه به جابجایی‌های جمعیتی و به روز نبودن اطلاعات در بازه‌های زمانی بین دو سرشماری که به طور جدی در سرشماری سنتی مطرح است و اثر زیادی نیز روی کیفیت اجرای طرح‌های آمارگیری دارد، اجرای سرشماری ثبتی مبنا اهمیت پیدا می‌کند.

وی اظهار امیدواری کرد با توجه به توصیه‌های بین المللی و تجربه برخی کشور‌ها که حدود ١٠ تا ٢٠ سال زمان برای سرشماری ثبتی مبنا صرف شده است، همگرایی لازم در کشور و در بین دستگاه‌ها برای اجرای هرچه بهتر سرشماری ثبتی مبنا در کشور ایجاد و این اقدام با سرعت بیشتری درکشور اجرا شود.