عبور قاچاق از دیوار تعرفهها/ وقتی قاچاق از واردات بیرویه پیشی میگیرد
: افزایش تعرفه واردات برخی کالاها، ضعف در تنظیم بازار، اتخاذ سیاست های دستوری و نسجیده سبب شده تا میزان قاچاق کالا به داخل کشور افزایش یابد، افزایش قاچاقی که همچون تیشه ای بر ریشه تولید و صنعت داخل کشور ضربه می زند.
به گزارش خبرنگار اقتصادی میزان، قاچاق در علم اقتصاد به ورود و خروج کالا که بصورت مخفیانه از مرزهای کشور گفته میشود که از آن به عنوان اقتصاد پنهان یاد میکنند.
دلیل بروز چنین ناهنجاری در عرصه تولید و صنعت دلایل مختلفی میتواند داشته باشد، نخستین دلیل آن اتخاذ سیاستهای نسنجیده و طرحهای دستوری از سوی دولت است که سبب برهم زدن تعادل یک کالا یا محصولی در داخل میشود و در نتیجه سوءاستفادهکنندگان به فکر تهیه آن کالا و محصول مشابه به صورت ارزان قیمت در خارج از مرزها میافتند.
طبق گفته مشاور دودانگه وزیر صنعت، معدن و تجارت «ماهیت 90 درصد واردات کشور مواد اولیه و ابزار آلات است»، از سوی دیگر ایران به انبار کالاهای چینی، هندی و ترکیهای تبدیل شده است بنابراین این نتیجه حاصل میشود که درصد قابل توجهی از کالاهای نهایی موجود در بازار از طریق قاچاق وارد کشور میشود. البته مسئولان میزان قاچاق سالانه را 22 میلیارد دلار عنوان کردهاند که این آمار نشان دهنده بخشی از وضعیت آشفته قاچاق کالا در کشور است.
دولت احمدی نژاد با ممنوعیت واردات کالاهای اولویت دهم قصد ساماندهی چنین وضعیتی را داشت و دولت کنونی نیز با لغو ممنوعیت واردات کالاهای اولویت دهم و افزایش تعرفهها سعی در کنترل واردات بیرویه داشت که چنین امری بر آشفتگی بیشتر قاچاق دامن زده است.
افزایش تعرفه درمانگر واردات بیرویه نیست
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران در گفت وگو با خبرنگار میزان، گفت: دولت با افزایش تعرفه واردات نمی تواند از واردات بی رویه جلوگیری کند.
پدرام سلطانی با بیان اینکه دولت با افزایش تعرفه واردات قادر به کنترل واردات بی رویه نخواهد بود، اضافه کرد: با افزایش تعرفه، واردات به سمت قاچاق و مبادی غیر رسمی سوق پیدا می کند.
وی همچنین به ممنوعیت واردات کالاهای اولویت دهم در دولت گذشته، افزود: دولت روحانی این ممنوعیت را برداشت اما به جای آن تعرفه کالاها را افزایش داد.
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران با اشاره به گفته های دودانگه مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت مبنی بر اینکه 90 درصد واردات کشور کالاهای واسطه ای و مواد اولیه است و کالای نهایی از طریق قاچاق وارد کشور می شود، گفت: صحبت های دودانگه صحیح است، در حال حاضر قاچاق بیشتر ضربه را به تولید داخل وارد کرده است.
سلطانی تاکید کرد: سیاست های اتخاذی از سوی دولت باید به گونه ای باید که تشویق کننده افزایش قاچاق نباشد.
قاچاق کالا و نابودی تولید داخل
نایب رئیس اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه قاچاق کالا ضربه سنگینی به تولید داخل وارد کرده است، افزود: فردی که اقدام به قاچاق کالا می کند، حقوق شهروندان و دولت را نادیده می گیرد، از یک مالیات پرداخت نمی کند و از سوی دیگر تولیدکننده ها باید در شرایطی نابرابر به رقابت بپردازند.
سلطانی ادامه داد: بالا بردن تعرفه سبب کاهش واردات نخواهد شد، بلکه افزایش تعرفه، واردات را به سمت قاچاق سوق می دهد لذا بالا بردن تعرفه با بالا بردن تعرفه سیاست درستی نیست و چنین سیاستی برای کاهش واردات کارایی ندارد.
وی تصریح کرد: دولت باید به دنبال تعیین تعرفه های هوشمندانه باشد تا واردات کننده مبادی غیررسمی و قاچاق را انتخاب نکند.
نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران افزود: دولت یازدهم ممنوعیت کالاهای اولویت دهم را برداشت اما تعرفه واردات آن را دو برابر کرد، چنین اقدامی تصمیم صحیحی نبود زیرا به معضل قاچاق دامن می زند.
بخش عظیمی از واردات مواد غذایی است
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران در گفت وگو با خبرنگار میزان گفت: در حال حاضر مواد غذایی از جمله جو، کنجاله، سبوس بخش عظیمی از واردات کشور را شامل می شود، اگر سیاستهای اقتصاد مقاومتی را رصد کنیم باید به لحاظ استراتژیک، مواد غذایی مورد نیاز را در کشور تولید کنیم چرا که چنین موردی وابستگی و امنیت غذایی کشور را تحت تاثیر قرار میدهد.
محمود دودانگه، با بیان اینکه در حال حاضر بخش قابل توجهی از ارز کشور به تامین این نیازها تخصیص داده میشود، اضافه کرد: با مدیریت منابع آب و اصلاح الگوی کشت و اقدامات مناسب میتوانیم این عدد را کاهش دهیم.
بیشتر واردات کالای نهایی از طریق قاچاق است
نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران با اشاره به اینکه بیشتر واردات کالای نهایی به داخل کشور از طریق قاچاق صورت می گیرد، گفت: واردات کفش، پوشاک، البسه و محصولات نهایی در ایران بسیار پایین است. در حال حاضر شاهد واردات راحت و آسان محصولات نهایی به داخل کشور هستیم، هر چقدر واردات کمتر شود آسیب پذیری صنایع و واحدهای تولیدی کمتر میشود.
دودانگه افزود: تنها با افزایش تعرفه نمی توان از واردات بی رویه و قاچاق جلوگیری کرد و از سوی دیگر تولید با چنین سیاستی جان نمیگیرد.
توان تولید داریم اما واردات می کنیم
عضو کمیسیون صنایع مجلس در گفتوگو با خبرنگار میزان با انتقاد از اینکه توان تولید داریم اما اقدام به واردات می کنیم، گفت: در حال حاضر شاهد هستیم که به بهانه 400 هزار تن کمبود در داخل 2 میلیون تن واردات به کشور صورت می گیرد.
مهرداد بائوج لاهوتی، افزود: در کنار واردات باید نگاه به افزایش واردات داشته باشیم تا تعادل بین این دو برقرار شود.
داستان واردات همچنان ادامه دارد
وی با اشاره به افزایش واردات، اضافه کرد: ریشه تمام مشکلات واحدهای تولیدی و بخش صنعت به داستان واردات خلاصه می شود به دلیل اینکه خیلی راحت واردات می کنیم، گویا این داستان همچنان ادامه دارد.
عضو کمیسیون صنایع مجلس گفت: تا زمانی که اراده توجه و تقویت به تولید ایجاد نشود، بخشی از مشکلات به قوت خود باقی خواهند ماند.
واردات اجناس بنجل و بیکیفیت توسط وزارت خانهها
عضو کمیسیون بودجه و برنامه ریزی مجلس در گفت وگو با خبرنگار میزان از واردات بیرویه اجناس بنجل و بیکیفیت توسط وزارت خانهها خبر داد.
سعید زمانیان دهکردی در خصوص واردات بیرویه از کشورهای مختلف از جمله چین و هند، افزود: متاسفانه این روزها شاهد واردات بیرویه کالا نهایی، آن هم بیکیفیت و بنجل به داخل کشور هستیم.
وی ادامه داد: واردات بیرویه عدم کنترل و نظارت بر این معضل سبب شده تا تولیدکنندههای داخلی ضربه سنگینی از این ناحیه متحمل شوند.
عضو کمیسیون بودجه و برنامهریزی مجلس گفت: در حال حاضر تولیدکنندهها شرایط کمبود نقدینگی و شرایط سخت تولید را تحمل میکنند بنابراین از وزارت صنعت، معدن و تجارت انتظار میرود که به تولید داخل توجه ویژهای داشته باشد.
وی با انتقاد از اینکه توجهی به تولیدکنندههای داخل از سوی دولت صورت نمی گیرد، افزود: با چنین وضعیتی اقتصاد مقاومتی محقق نخواهد شد، باید دولت به دنبال رفع مشکلات پیش روی صنعتگران و واحدهای تولیدی باشد.
زمانیان افزود: باید از حرفهای شعاری و غیرواقعی خودداری کنیم و در عمل به مشکلات و معضلات بخش تولید توجه داشته باشیم.
وزارت صنعت باعث تضعیف صنعت شده است
عضو کمیسیون بودجه و برنامهریزی مجلس با بیان اینکه اقتصاد مقاومتی با سیاستهای کنونی موجود در کشور محقق نمی شود، گفت: اقتصاد مقاومتی با واردات بیرویه، قاچاق، بی توجهی به تولید داخل و همچنین موازیکاری امکان پذیر نیست.
زمانیان دهکردی، با انتقاد از اینکه سیاستهای وزارت صنعت، معدن و تجارت سبب تضعیف صنعت و تولید شده است، گفت: وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان مهمترین وزارت خانه محقق کننده اقتصاد مقاومتی باید به این موضوع توجه داشته باشد اما چنین اتفاقی رخ نداد.
وی ادامه داد: تقویت صنعت و تولید و تقویت بنیان سیستم تولیدی داخلی این روزها نه تنها تقویت نشد، بلکه سبب ضعف تولید نیز شد، علت مهم آن این است که بخشینگری در وزارت صنعت، معدن و تجارت و زیرمجموعه آن به وفور مشاهده میشود.
عضو کمیسیون بودجه و برنامهریزی مجلس انتقاد کرد: واردات بیرویه، قاچاق کالا و بیتوجهی به تولید داخل ضربه سنگینی به عدم تحقق اقتصاد مقاومتی وارد کرده است، یکی از علتهای مهم این امر این است که همپوشانی و همافزایی بین نهادها و دستگاهها وجود ندارد.
موازی کاری در دستگاه های اجرایی
زمانیان دهکردی با انتقاد از موازی کاری در وزارت خانهها و دستگاههای اجرایی، اضافه کرد: در حال حاضر شاهد موازی کاری و عملکرد جزیره ای دستگاهها و ارگانهای مختلف هستیم، با چنین سیاست و اقداماتی نمیتوان بستر تحقق اقتصاد مقاومتی را فراهم کرد.
...........................
گزارش: مهدی دهقان