سیاست خارجی ترامپ ترکیبی از اطلاعات نادرست و احساسی؛ از عهدشکنی در معاهدات بین‎المللی تا اقدامات خصمانه علیه مهاجران

به گزارش گروه بین الملل ؛ کارشناسان و تحلیلگران معتقدند سیاست خارجی آمریکا در دوران ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» مملو از سردرگمی، سوءمدیریت دیپلماتیک و اختلال بوده است.

 

موارد عملکرد فاجعه بار دولت ترامپ در سیاست خارجی محدود به یک یا دو مورد نمی‌شود، اما برخی از آن‌ها واشنگتن را با چالش‌های بسیار جدی تری مواجه کرده‎اند؛ به نحوی که علاوه بر آسیب به منافع ملی این کشور، راه بازگشت به مسیر نرمال در سیاست خارجی را برای دولت‌های آتی نیز با مشکل مواجه کرده است.

دیلی ایلینی در گزارشی به واکاوی موضوع سیاست خارجی در دولت ترامپ پرداخته است. دراین گزارش آمده است: ایده "اول آمریکا" ترامپ که با شدت در کمپین انتخاباتی وی در سال ۲۰۱۶ تبلیغ می‌شد، به چراغ راهنمای سیاست خارجی آمریکا تبدیل شده است؛ چراغی که توان روشن کردن فضایی بیش از عرصه داخلی آمریکا را نداشته و با در نظر داشتن تاثیر سیاست خارجی بر سیاست داخلی، پیامد‌های ناگواری بر این عرصه داشته است، مانند آن چه که در مورد سیاست‌های خارجی اعم از سیاست‌های مهاجرتی، سیاست‌های تجاری و ... رخ داد.

ارتباط مستقیم سیاست خارجی با مولفه‌هایی مانند جمعیت شناسی، وضعیت اقتصادی، امنیت و کیفیت زندگی، تاثیر سیاست خارجی بی مایه، تصمیمات سیاسی تحریک آمیز و سیاست‌های تجاری ناآگاهانه دولت آمریکا را بیش از پیش نمایان می‌سازد. بسیاری از چالش‌های فعلی دولت آمریکا در عرصه سیاست خارجی ریشه در کمپین‌های انتخاباتی وی در سال ۲۰۱۶ دارد.

ضمن این که اثرات سوء برخی از این سیاست‌ها به رغم لغو شدنشان همچنان بر جامعه داخلی این کشور قابل مشاهده است. از آن جمله می‌توان به قانون ممنوعیت سفر مسلمانان به آمریکا یا سیاست تحمل صفر در رابطه با مهاجران دیگر اشاره داشت که اگرچه با رای دادگاه لغو شدند، اما هدف ناخوشایند پشت طرح این موضوعات که همان تبعیض علیه مسلمانان و مهاجران، خشونت گروهی و تروریسم بوده را در این جامعه زنده نگه داشته و هزینه‌های آن را می‌پردازند.

علاوه بر لغو قوانینی که دولت آمریکا خود آن‌ها را تصویب، اجرایی و لغو کرده است، سیاست خارجی دوران ریاست جمهوری ترامپ شاهد خروج و ترک شمار زیادی از توافق‎ها، معاهدات و پیمان‌های بین المللی مانند خروج از پیمان بین المللی اقلیمی پاریس، خروج از معاهده منع سلاح‌های هسته‎ای، ... که آمریکا را به شکل روزافزونی به سوی انزوا سوق می‌دهند، بوده است.

لغو تصمیم شتابزده رئیس جمهور آمریکا برای خروج فوری تروریست‌های ارتش آمریکا از سوریه نیز که تلاشی برای جامه عمل پوشاندن به یکی دیگر از وعده‌های انتخاباتی بود، زندگی میلیون‌ها نفر از آمریکایی‌ها را تحت تاثیر قرار داد.

اما به گفته کارشناسان و تحلیلگران مهم‌ترین موردی که در کارنامه نقض تعهدات آمریکا ضربه سنگینی به منافع ملی این کشور زد، خروج از توافق هسته‌ای ایران و تهدید متحدانی که همچنان به آن پایبند بودند، است.

دولت آمریکا برخلاف تاکید مکرر آژانس بین المللی انرژی هسته‎ای، وزارت خارجه، نظامیان ارشد، سازمان‌های اطلاعاتی و متحدان آمریکا بر پایبندی ایران به تعهدات خود، تنها براساس اطلاعات رژیم صهیونیستی که به انگیزه‌های مختلف در ۱۰ سال گذشته مکررا ادعا کرده ایران در پی دستیابی به سلاح هسته‌ای است، از این توافق خارج شد.

نباید سیاست خارجی بی برنامه دو سال اخیر در دولت آمریکا را محدود به مواردی دانست که در کارزار‌های انتخاباتی وعده داده شده و به شدت تبلیغ شده بودند، دانست. تجارت خارجی نیز بخش دیگری از سیاست خارجی آمریکا است که از این رهگذر دچار تحولاتی عمده شد. نخستین اقدام دولت ترامپ در این زمینه خروج از پیمان «ترنس پاسیفیک»، توافقنامه تجارت آزادی بود که در دولت اوباما منعقد شده بود. این موضع که با انتقاد شدید اقتصاددانان مواجه شد، آغاز تغییرات در این مسیر بود. در پی این اقدام، ترامپ نفتا را هدف قرار داد که همچنان در پیچ و خم تصویب کنگره گرفتار شده است. اوج این تغییرات آسیب زا جنگ تجاری آمریکا و چین و اعمال تعرفه بر کالا‌های مکزیک، کانادا و به ویژه اتحادیه اروپا بود. اعمال یا افزایش تعرفه‌ها از سوی واشنگتن با واکنش و اقدام تلافی جویانه طرف مقابل به اقتصاد آمریکا و کیفیت زندگی مصرف کنندگان آمریکایی ضربه سختی وارد کرد.

اقتصاددانان بر این باورند که ترامپ اساسا درک درستی از مشی تجارت خارجی و نحوه عملکرد آن، تراز تجاری، مزیت نسبی، آسیب به مصرف کننده و تولیدکننده و ... ندارد.

سیاست خارجی دولت ترامپ غالبا بدون ارزیابی آسیب به روابط بین المللی و حتی آسیب به عرصه داخلی مبتنی بر اطلاعات نادرست و احساسی است. این گونه سیاست‌ها که منافع کوتاه مدتی را در پی دارند، به موقعیت آمریکا در سطح بین المللی ضربات سهمگینی وارد می‌کنند که از آن جمله می‌توان به قوت گرفتن طرح ارز جایگزین دلار در معاملات برای مقابله با سیاست‌های تحریمی واشنگتن اشاره کرد.