هدف از اجتماعی شدن سلامت، توانمندسازی مردم است

به گزارش گروه جامعه محمد اسماعیل اکبری با تقسیم بندی خودمراقبتی به دو شکل شخص از خود یا مراقبت از دیگری، اظهار کرد: مراقبت شخصی از خود در قالب ارتقای سلامت و پیشگیری از بروز بیماری‌ها است و در صورت نبودن توانایی مراقبت در هنگام بیماری و توانبخشی، مراقبت بعد از آن انجام می‌شود. مراقبت از دیگری نیز معمولا در هنگام ناتوانی و بیماری انجام می‌شود و شخصیت‌های متفاوتی را پیش روی ما قرار می‌دهد.

وی در ادامه تصریح کرد: اساسا مطالبه گری در دو گروه فردی و جمعی بروز می‌کند و با دانش فرد و جمع مرتبط است. بر همین اساس، استراتژی که در این زمینه برای توانمندسازی مردم به کار گرفته می‌شود، با توجه به مولفه‌هایی مانند عمل، اعتقاد و علم است تا در نهایت تغییر رفتار مردم را به صورت دلخواه فراهم کند.

مشاور عالی وزیر بهداشت در امور اجتماعی شدن سلامت با بیان اینکه انتقال دانش به هر شکلی به تنهایی به تغییر رفتار منجر نمی‌شود، گفت: اعتقاد به تغییر رفتار و تمرین برای عملی کردن علم هم از ضروریات مهم است، اما مناسب‌ترین روش برخورد با مردم در قالب خانوار و جامعه شکل می‌گیرد.

اکبری خاطرنشان کرد: هر فرد حتی اگر تنها باشد به خانواده‌ای تعلق دارد و یا در قالب بخش اجتماعی و تشکل اجتماعی مانند مسجد، محله، کارخانه، مدرسه، دانشگاه، حوزه و محل خدمت حضور دارد. نکته مهم این است که در جمع مردم، مدیران، رهبران و سیاستگذاران حوزه سلامت نیز فراموش نشوند.

وی استراتژی مناسب برای شناخت درست نیاز‌های سلامت مردم، اولویت بندی کردن و انتقال اطلاعات به مردم را مهم ارزیابی کرد و گفت: انتقال اطلاعات به مردم باید به نحوی باشد که منجر به تغییر رفتار شود. روش‌های انتقال اطلاعات به مردم با توجه به اثربخشی‌های متفاوت می‌تواند چهره به چهره، بهره گیری از رسانه‌های عمومی و رسانه‌های مجازی باشد.

مشاور عالی وزیر بهداشت در امور اجتماعی شدن سلامت یادآور شد: محتوای علمی برای توانمندسازی مردم که برحسب نیاز‌های واقعی آن‌ها و اولویت بندی و با استفاده از شواهد قطعی و یا علمی تهیه می‌شوند، حتی برای یک موضوع خاص در سطوح مختلف مردمی مانند سیاستگذاران، رهبران، مجریان، مردم عادی، زنان، مردان، کودکان و سالمندان می‌تواند متفاوت باشد.

اکبری با بیان اینکه پاسخگویی علمی به نیاز‌های مردم باید جامع باشد، اضافه کرد: پاسخگویی باید از نظر روانی، اجتماعی، معنوی و جسمی جامع باشد یعنی هرگز نباید تمام توجه‌ها را به بعد جسمانی معطوف کرد و سایر حیطه‌های سلامت را از یاد برد. فردی که به مردم می‌گوید که باید بیشتر میوه بخورید و حبوبات مصرف کنید، چنانچه مولفه‌های اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و جغرافیایی و حتی روانی مردم را نشناخته باشد و این عناصر را در تجویز خود مداخله ندهد، موثر واقع نشده و این اتفاق حسنه رخ نخواهد داد.

وی گفت: جامعیت عملکرد همراه با محتوای مبتنی بر شواهد برای گروه‌های خاص، برنامه یک مداخله ارزشمند برای توانمندسازی مردم است. هر اقدامی باید برای همه مردم، در قالب همه سنین و برای هر دو جنس بوده و حتما باید ادغام یافته و جامع باشد. عدالت به عنوان زمینه هر رفتاری باید مدنظر قرار گیرد و سپس تامین سلامت جوامع و گروه‌های مردم شکل گیرد.

مشاور عالی وزیر بهداشت در امور اجتماعی شدن سلامت تاکید کرد: در آموزش چهره به چهره، نوشتاری و شنیداری، رسانه‌های همگانی و مجازی، همه امکانات باید به کار گرفته شود که مهمترین آن‌ها خود مردم و به ویژه جوامع هستند که شامل گروه‌های خیّرین، سازمان‌های مردم نهاد، هیات مذهبی، جوامع دانشگاهی و مدرسه‌ای هستند و این گروه ها، بازو‌های اصلی مدیران برای تغییر رفتار مردم محسوب می‌شوند.

اکبری یادآور شد: خوشبختانه در وزارت بهداشت گروه‌های مدیریتی تخصصی مختلفی در امور آموزش، پژوهش و خدمت وجود دارند که با بهره گیری از شواهد علمی روز و تجربه‌های مختلف، آماده تهیه محتوا‌های علمی لازم هستند.