جنگ اوکراین از لنز ۲۰۲۵؛ مذاکرات و تشدید نزاع

در بیشتر سال ۲۰۲۵، ریتم یک قدم به جلو و دو قدم به عقب، ابتکار عمل به ریاست آمریکا برای پایان دادن به جنگ در اوکراین بوده است.

این یک روند ۱۰ ماهه حساس و ناامیدکننده برای اوکراینی‌ها و اروپایی‌ها بوده است که اروپایی‌ها سعی در تنظیم مجدد تمرکز پیشنهادات آمریکا دارند و اغلب با برنامه‌های دولت دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا رقابت می‌کنند.

در طول این مدت، روسیه مقیاس حملات پهپادی و موشکی خود را به اوکراین و شبکه انرژی این کشور گسترش داده است.

شبکه برق اوکراین در زمان اوج تقاضا برای ارائه ۵۰ درصد ظرفیت خود با مشکل مواجه است و بیش از ۶ میلیون اوکراینی روزانه ۸ تا ۱۶ ساعت بدون برق زندگی می‌کنند.

ارتباط بین مقام‌های آمریکا و روسیه گاهی اوقات صمیمی بوده، همان‌طور که در متن‌های فاش شده مکالمات تلفنی بین استیو ویتکاف، فرستاده ویژه آمریکا و یوری اوشاکوف، مشاور ارشد سیاست خارجی روسیه مشهود است.

طی این مدت آمریکا روندی را با روسیه ایجاد کرده که یک سال پیش وجود نداشت، اگرچه هنوز به‎سختی می‌توان آن را به‌طور دقیق فرآیند صلح نامید.

مقام‌های آمریکایی، به‌ویژه مارکو روبیو، وزیر خارجه این کشور با گذشت سال، انعطاف‌پذیری بیشتری نسبت به نگرانی‌های اوکراین نشان دادند؛ این به دلیل لابی‌گری اروپا و دیپلماسی ظریف‌تر از طرف اوکراین پس از دیدار فاجعه‌بار بین ترامپ و زلنسکی در فوریه گذشته است.

از آن زمان، مقام‌های اوکراینی هرگز فرصتی را برای تشکر از ترامپ و دولتش به دلیل تلاش‌ها به‌منظور پایان دادن به جنگ از دست نداده‌اند.

۱۰ ماه پس از آنکه رئیس‌جمهور آمریکا تلفن را برداشت و با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه تماس گرفت، به نظر می‌رسد که مقام‌های آمریکایی، اوکراینی و اروپایی به پیش‌نویس پیشنهاد صلحی نزدیک می‌شوند که می‌تواند برای کی‌یف قابل قبول باشد.

مسئله اصلی همچنان واگذاری سرزمین و درخواست روسیه از اوکراین برای خروج از دونباس است، اما واگذاری سرزمین خط قرمزی برای اوکراین است و زلنسکی نمی‌تواند آن را امضا کند.

هرگونه تغییر در مرز‌های بین‌المللی شناخته شده اوکراین در سال ۱۹۹۱، نیاز به رأی‌گیری در پارلمان و تغییر قانون اساسی این کشور دارد؛ این یک روند تفرقه‌انگیز و طولانی خواهد بود و هیچ تضمینی برای حمایت اکثریت وجود ندارد.

تلاش ترامپ برای پایان دادن به جنگ، کشور‌های اروپایی را نیز به همکاری با یکدیگر و اطمینان از اینکه اوکراین صلح نامطلوبی را نمی‌پذیرد، ترغیب کرده است.

آنها می‌دانند که یک صلح بد برای اوکراین می‌تواند امنیت اروپا را در سال‌های آینده به خطر بیندازد؛ واکنش اروپا شامل تشکیل ائتلاف داوطلبان، ابتکاری به ریاست انگلیس و فرانسه متشکل از ۳۰ کشور برای نظارت بر آتش‌بس نهایی در اوکراین بوده است؛ پیشنهادی که روسیه با آن مخالف است.

وادار کردن کرملین به مصالحه بر سر خواسته‌هایش، همچنان کلید حل این بن‌بست است، همان‌طور که در تمام طول سال بوده است.

بین ماه‌های مارس و آگوست، روسیه بار‌ها پیشنهاد آمریکا را برای آتش‌بس رد کرد، در حالی که اوکراین به‌سرعت از ایده شروع آتش‌بس در ابتدا و پس از آن مذاکره در مورد مسائل اصلی قلمرو، عضویت در ناتو و تضمین‌های امنیتی حمایت کرد.

خواسته‌های کلیدی روسیه برای پایان دادن به جنگ، همان‌طور که برای اولین بار در ژوئن ۲۰۲۴ مطرح کرد، باقی مانده است؛ واگذاری بقیه دونباس از طرف اوکراین، به رسمیت شناختن رسمی قلمرو ضمیمه شده به روسیه، عدم عضویت اوکراین در ناتو و اعمال محدودیت‌هایی بر اندازه نیرو‌های مسلح اوکراین.

با این حال، کرملین معتقد است که دولت‌های اروپایی مقصر این بن‌بست هستند، زیرا هر آنچه را که پوتین و ترامپ در دیدار کوتاه و بی‌نتیجه‌شان در آلاسکا توافق کرده بودند، از مسیر خود خارج کردند.

• بیشتر بخوانید:
• جزئیات مذاکرات روسیه و آمریکا از زبان ویتکاف
• مذاکرات صلح اوکراین در ایستگاه برلین؛ پیوستن کی‌یف به ناتو لغو شد 

در حالی که زلنسکی چند هفته آخر امسال را در یک سفر محرمانه به پایتخت‌های اروپایی، از جمله دوبلین، برای جلب حمایت دیپلماتیک از اوکراین گذراند، پوتین بیش از حد معمول با فرماندهان ارشد نظامی خود ملاقات کرد و لباس نظامی به تن داشت.

حتی طرح صلح ۲۸ ماده‌ای، سندی مورد پسند روسیه که از طرف ویتکاف و کریل دیمیتریف، فرستاده روسیه تدوین شده بود، به اندازه کافی برای جلب رضایت رئیس‎جمهور روسیه پیش نمی‌رود.

پوتین گفت که این طرح «می‌تواند مبنایی برای یک توافق نهایی صلح باشد»؛ این به سختی یک تایید آشکار بود.

چنین اظهاراتی، احتمال اینکه طرح ۲۰ ماده‌ای اصلاح‌شده اروپا و اوکراین که با همکاری روبیو، ویتکاف و جرد کوشنر، داماد ترامپ تهیه شده است، توسط کرملین حتی کمتر مورد توجه قرار گیرد را کاهش می‌دهد.

سه دور مذاکرات میان‌رده در استانبول بین مقام‎های روسیه و اوکراین با میانجیگری آمریکا و ترکیه در تابستان برگزار شد؛ این مذاکرات نتیجه پیشنهادی در ماه می از طرف پوتین برای مذاکره مستقیم با مقام‌های اوکراینی بود که اولتیماتوم دیگر آمریکا برای آتش‌بس و تهدید اروپا برای اعمال تحریم‌های جدید علیه مقام‌های ارشد روسیه را خنثی کرد.

انتهای پیام/