کنگره آیت‌الله میلانی خلأهای پژوهشی مرجعیت شیعه را جبران می‌کند

طبق اعلام روابط عمومی، کنگره آیت‌الله میلانی صرفاً برای بزرگداشت یک مرجع فقید طراحی نشده، بلکه هدف آن شناسایی و جبران خلأهای پژوهشی موجود در مطالعات حوزوی و تاریخ مرجعیت شیعه است. 

احد فرامرز قراملکی، رئیس بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، در خصوص جزییات این کنگره گفت: این کنگره بر اساس یک ارزیابی و مطالعه تحلیلی پیشین طراحی شد. ما ابتدا مجموعه بیانات، پیام‌ها و مواضع رهبر معظم انقلاب اسلامی درباره آیت‌الله میلانی را بررسی کردیم و از این بیانات برای تعیین سیاست‌ها و اهداف علمی کنگره بهره گرفتیم. در گام دوم، آثار منتشرشده درباره آیت‌الله میلانی، همایش‌های پیشین از جمله همایش قم (۱۳۹۵) و اسکو (۱۴۰۲)، مستند «حدیث سرو» و نیز میزان ارجاع به دیدگاه‌های ایشان در دروس خارج حوزه‌های مشهد و قم بررسی شد. 

وی با اشاره به دستاوردهای این ارزیابی‌ها گفت: حاصل این مطالعات نشان داد که تحلیل نظام‌مند آرای فقهی، اصولی، کلامی و تفسیری آیت‌الله میلانی، بررسی نقش ایشان در تحول نظام آموزشی حوزه، تبیین کارکردهای اجتماعی و سیاسی مرجعیت و نیز آثار تمدنی و معنوی این مرجع بزرگوار، همچنان با خلأهای جدی پژوهشی روبه‌روست. 

قراملکی هدف نهایی این کنگره را ایجاد تأثیر گفتمانی در فهم مرجعیت شیعه و گفتمان حوزه بر اساس اندیشه‌ها و میراث علمی آیت‌الله میلانی دانست. 

وی به تشریح مهم‌ترین شاخصه علمی آیت‌الله میلانی پرداخت و گفت: آیت‌الله میلانی از جمله مراجع برجسته‌ای بودند که در کلام، فقه و اصول، رویکردی برهانی و عقل‌گرا داشتند. ایشان نه‌تنها شاگرد برجسته مرحوم آیت‌الله محمدحسین اصفهانی بودند، بلکه به دلیل بهره‌مندی عمیق از فلسفه، کلام، فقه، اصول، حدیث و تفسیر، به‌نوعی رهیافت‌های بین‌رشته‌ای در علوم اسلامی دست‌یافته بودند. خردگرایی، نگاه فلسفی در تحلیل مسائل فقهی و اصولی و تلاش برای پیوند میان برهان، قرآن و عرفان از ویژگی‌های برجسته علمی ایشان بود. همین جامعیت موجب شد شخصیت‌هایی چون علامه طباطبایی، ایشان را مرجعی دقیق و صاحب‌نظر بدانند. اگر فرصت و شرایط بیشتری فراهم می‌شد، بدون تردید آیت‌الله میلانی می‌توانستند مشهد را به حوزه‌ای باهویت علمی متمایز در جهان تشیع، تبدیل کنند. 

قراملکی برگزاری این کنگره را آغازگر یک جریان پژوهشی مستمر درباره شخصیت‌های اثرگذار معاصر دانست و افزود: احیای اندیشه‌ها و مدارس علمی خراسان در حوزه‌های کلام، حدیث، فقه، اصول، فلسفه، عرفان و تفسیر، از برنامه‌های جدی کوتاه‌مدت و بلندمدت آستان قدس رضوی است. درباره آیت‌الله میلانی تصمیم گرفته شده است که دبیرخانه کنگره به‌صورت دائمی فعال باشد. در یک برنامه دوساله، دروس صوتی باقی‌مانده از ایشان منقح، مستندسازی و منتشر خواهد شد و همچنین تقریرات شاگردان برجسته ایشان با همکاری مؤسسات علمی منتشر می‌شود. پس از این مرحله، برنامه‌ای برای تحلیل انتقادی مبانی فقهی، اصولی و تفسیری آیت‌الله میلانی نیز پیش‌بینی شده است تا به‌تدریج شاهد شکل‌گیری یک جریان علمی پایدار باشیم. 

انتهای پیام/