ضرورت تدوین برنامه‌های عملیاتی برای کاهش تلفات ناشی از سوانح طبیعی/ زلزله تهران قطعی است

سید امیرحسین گرکانی، رئیس پژوهشکده سوانح طبیعی، در نشست خبری با تاکید بر سابقه تاریخی ایران در مواجهه مداوم با بلایای طبیعی گفت: اگر از گذشته مرور کنیم، همواره کشور ما میان دو حادثه زندگی کرده است و سوانح طبیعی در تجربه زیست مردم ایران حضوری دائمی داشته است.

وی با اشاره به گزارش‌های جهانی افزود: ایران از نظر وقوع سوانح در میان کشور‌های حادثه‌خیز جهان قرار دارد و این موضوع در دهه‌های اخیر بسیار پرهزینه شده است. برآورد‌ها در سال ۲۰۲۴ نشان می‌دهد خسارات ناشی از سوانح طبیعی در جهان نزدیک به ۲۴۲ میلیارد دلار بوده که تنها شامل خسارات مستقیم است و بسیاری از اثرات غیرمستقیم اساساً ثبت نمی‌شود.

گرکانی با بیان اینکه این خسارات فراتر از تأثیرات مالی است، تصریح کرد: سوانح طبیعی بر زندگی، معیشت، محیط‌زیست و حتی نسل‌های آینده اثر می‌گذارند و آثار روانی و اجتماعی آنها ممکن است تا سال‌ها بر خانواده‌ها باقی بماند.

وی زلزله تهران را یکی از مهم‌ترین تهدید‌های پیش‌رو دانست و هشدار داد: زلزله تهران را نباید محتمل بلکه قطعی فرض کرد. طبق برآورد‌ها در یک سناریوی بدبینانه ممکن است حدود ۸۰۰ هزار نفر جان خود را از دست بدهند و در کمترین برآورد نیز تلفات حدود ۸۰ هزار نفر پیش‌بینی می‌شود. تهران جزو معدود شهر‌های جهان است که در قالب شهر‌های در انتظار یک فاجعه انسانی دسته‌بندی شده است.

رئیس پژوهشکده سوانح طبیعی با اشاره به حجم بالای بافت‌های فرسوده در کشور اظهار کرد: در حال حاضر ۱۱ میلیون نفر در ۸۲ هزار هکتار بافت فرسوده و ۲۰۰ هزار نفر در ۶۰ هزار هکتار سکونتگاه غیررسمی زندگی می‌کنند که از منظر ایمنی بسیار خطرناک است.

وی نقش نهاد‌های پژوهشی را در مدیریت بحران کلیدی دانست و یادآور شد: پژوهشکده سوانح طبیعی در سال ۱۳۶۹ تاسیس شد تا با رویکرد تخصصی به مطالعه، آموزش و راهبری علمی در حوزه سوانح بپردازد. اکنون بیش از هر زمان دیگر نیازمند ارتقای آمادگی و برنامه‌ریزی پیش از وقوع حادثه هستیم.

گرکانی با ذکر نمونه‌هایی از زندگی پرخطر مردم در مناطق حاشیه‌ای، از جمله سکونتگاه‌هایی با حداقل امکانات زیستی، تاکید کرد: مدیریت بحران باید قبل از وقوع حادثه آغاز شود. پس از حادثه وارد مرحله پاسخ اضطراری می‌شویم و پس از آن مراحل بازیابی اولیه و بلندمدت دنبال خواهد شد تا زندگی مردم به شرایط عادی بازگردد.

وی نسبت به ضرورت تدوین برنامه‌های عملیاتی و آموزش عمومی برای کاهش تلفات و خسارات ناشی از سوانح طبیعی تاکید کرد و گفت: اکنون زمان اقدام است، نه هشدار دادن؛ زیرا هر تأخیر می‌تواند به بهای جان هزاران نفر تمام شود.

در بخش مسکن آسیب جدی داریم

همچنین عبدالحسین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در این نشست با تأکید بر ضرورت توجه به پیوند فرهنگ و مسکن، اظهار کرد: امروز ساختمان‌های عریض و طویل ساخته می‌شود، اما در بسیاری از آنها نشانی از مسجد، پارک و فضا‌های فرهنگی دیده نمی‌شود.

وی با اشاره به ماده واحده مصوب ستاد نقشه مهندسی فرهنگی مبنی بر لزوم توجه به مقوله فرهنگ در همه طرح‌های کلان کشور، گفت: هر طرح کلانی که اجرا می‌شود باید پیوست فرهنگی داشته باشد.

خسروپناه با بیان اینکه حوزه‌های بحران، سوانح و مسکن دارای صد‌ها مسئله پیچیده هستند، افزود: پژوهشکده سوانح طبیعی حتی اگر به پژوهشگاه هم تبدیل شود به‌تنهایی توان حل این مسائل را ندارد و باید از ظرفیت دانشگاه‌ها برای این منظور استفاده شود، البته پژوهشکده باید نقش راهبری و هدایت را ایفا کنند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به وضعیت بازار مسکن اشاره کرد و گفت: امروز در بخش مسکن آسیب جدی داریم؛ قیمت‌ها روزبه‌روز افزایش می‌یابد. فقط دهک یک تا ۴ نیستند که توان خرید مسکن را ندارند. قشر کارمند با دو و سه شغل نیز نمی‌تواند مسکن بخرند.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، یکی از عوامل مؤثر در گرانی مسکن را عملکرد محتکران، بانک‌ها و بنگاه‌ها دانست و گفت: عوامل احتکار مسکن یا بانک‌ها هستند یا بنگاه‌ها یا بانک‌های بنگاه‌دار. این بانک‌ها نیز پس از مدتی با بانک ملی ادغام می‌شوند.

وی با تاکید بر اینکه همه عوامل تولید مسکن در داخل کشور وجود دارد، عنوان کرد:، چون بخشی از تولید با نرخ دلار قیمت‌گذاری می‌شود، همین مسئله موجب گرانی می‌شود. پتروشیمی‌ها نیز با وجود استفاده از مواد اولیه داخلی، محصولاتشان را با دلار در بازار داخل عرضه می‌کنند؛ در حالی که در آمریکا، اروپا و چین چنین رویه‌ای وجود ندارد.

خسروپناه به ضرورت ورود پژوهشکده‌ها برای بررسی و ارائه راهکار‌های اصلاحی در حوزه مسکن اشاره کرد و گفت: بخشی از فعالیت‌ها به بخش‌های خصولتی واگذار شده است؛ برای نمونه برخی طرح‌ها از وزارت صمت به وزارت دفاع واگذار شده‌اند، اما این نوع خصوصی‌سازی عملاً به زیان بخش مسکن تمام شده و باید آسیب‌شناسی شود.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: حکمرانی واقعی یعنی مشارکت مردم در اجرای برنامه‌ها، و بدون این مشارکت نمی‌توان به موفقیت در حوزه مسکن و دیگر عرصه‌های ملی دست یافت.

انتهای پیام/