سهم موزه‌های پایتخت از کل بازدید موزه‌های کشور کمتر از ۱۰ درصد است

به گزارش روابط عمومی سید احمد علوی رییس کمیته گردشگری و میراث فرهنگی شورای شهر تهران در نشست با روسای موزه‌های پایتخت با اشاره به وضعیت فعلی موزه‌ها اظهار داشت: تهران امروز بیش از ۱۰۰ موزه فعال دارد؛ از موزه ملی ایران و موزه جواهرات تا موزه سینما و خانه سیمین و جلال. با این حال، بخش بزرگی از این ظرفیت فرهنگی هنوز نتوانسته با زندگی روزمره شهروند تهرانی پیوند برقرار کند.

وی تصریح کرد: در حالی‌که تهران ۱۹۳ موزه در سطح استان و ۱۱۲ موزه به‌همراه ۳۰ خانه‌موزه در شهر دارد، اما سهم آن از کل بازدید موزه‌های کشور کمتر از ۱۰ درصد است.

علوی با اشاره به بازدید گردشگران در نوروز ۱۴۰۳، گفت: از مجموع بیش از ۲ میلیون و ۷۸۷ هزار بازدید موزه‌ای در سراسر کشور، تنها حدود ۱۷۶ هزار بازدید مربوط به استان تهران بوده است. این نشان می‌دهد که موزه‌های ما بیشتر "دارا" هستند تا "زنده".

به گفته علوی، این آمار‌ها تصویری روشن از چالش‌های موزه‌های تهران ارائه می‌دهند و به اعتقاد او تراکم موزه‌ها زیاد، اما ارتباط اجتماعی آنها ضعیف است.

وی با بیان اینکه پژوهش و روایت‌گری بومی در موزه‌ها مغفول مانده است، خاطرنشان کرد: فقدان فناوری و تجربه تعاملی باعث بی‌میلی نسل جوان شده و مدیریت موزه‌ها فاقد نگاه فرهنگی و اجتماعی است.

رئیس کمیته گردشگری و میراث فرهنگی شورای شهر تهران تأکید کرد: بسیاری از موزه‌های تهران به‌جای آن‌که محل بازاندیشی در هویت ملی باشند، به ویترین‌هایی برای عکس یادگاری تبدیل شده‌اند. موزه باید فضایی زنده باشد؛ جایی برای آموزش، اندیشیدن و تجربه کردن، نه صرفاً محلی برای بازدید و خروج بی‌تأمل.

وی با اشاره به وضعیت زیرساختی موزه‌ها افزود: بسیاری از ساختمان‌های تاریخی که اکنون کاربری موزه‌ای دارند، دچار فرسودگی‌اند و از استاندارد‌های نگهداری آثار فاصله دارند. در موزه‌هایی، چون آبگینه یا موسیقی، سیستم تهویه و حفاظت آثار با اقلیم تهران هم‌خوانی ندارد. از سوی دیگر، هنوز در اغلب موزه‌های ما حتی یک راهنمای دیجیتال یا اپلیکیشن معرفی آثار وجود ندارد.

رئیس کمیته گردشگری و میراث فرهنگی شورای شهر تهران با تأکید بر ضرورت تغییر نگرش در سیاست‌گذاری فرهنگی گفت: تهران می‌تواند پایتخت موزه‌ای خاورمیانه باشد، اما این هدف جز با نوسازی فکری و فناورانه محقق نخواهد شد. موزه باید از «گنجینه بسته» به «سکوی گفت‌و‌گو» تبدیل شود.

وی افزود: تصور کنید اگر شبکه‌ای از موزه‌ها در محله‌های قدیمی، چون عودلاجان، سنگلج، نیاوران و شهرری فعال شود و تور‌های شهری بر اساس روایت‌های موزه‌ای طراحی شود، تهران چهره‌ای فرهنگی و انسانی‌تر به خود می‌گیرد. این امر نیازمند همکاری میان شهرداری، وزارت میراث فرهنگی، دانشگاه‌ها و بخش خصوصی است؛ نه تصمیم‌های مقطعی و نمایشی.

علوی با انتقاد از مناسکی‌شدن فعالیت موزه‌ها گفت: هر سال روز جهانی موزه با مراسم و تقدیرنامه برگزار می‌شود، اما روز بعد همان مشکلات پابرجاست. هیچ سیاست بلندمدتی برای پیوند موزه با آموزش، گردشگری و رسانه وجود ندارد. در نتیجه، موزه در ذهن مردم نهادی کم‌تحرک و بی‌اثر جلوه می‌کند.

وی در پایان سه محور پیشنهادی خود برای «طرح ملی احیای نقش اجتماعی موزه‌ها» را چنین برشمرد: نخست نوسازی محتوایی و فناورانه موزه‌ها با محور روایت‌گری و تجربه‌محوری. دوم آموزش نیروی انسانی موزه‌ای با رویکرد پژوهشی و ارتباط با جامعه و سوم تبدیل موزه‌ها به فضا‌های زنده شهری از طریق برگزاری رویداد‌های هنری، نشست‌های گفت‌و‌گو و کارگاه‌های خلاق.

وی در جمع‌بندی سخنان خود گفت: اگر موزه‌ها خاموش‌اند، یعنی حافظه ما خاموش است. اگر فرسوده‌اند، یعنی از گذشته خود غافل شده‌ایم. تهران برای زنده‌ماندن فرهنگی‌اش، به موزه‌هایی زنده نیاز دارد؛ موزه‌هایی که نه فقط اشیاء، بلکه انسان و اندیشه را به نمایش بگذارند.

 انتهای پیام/