تاثیرناپذیری صنعت زعفران از تحریم‌های ظالمانه/ ظرفیت واقعی صادرات بیش از یک میلیون دلار است

ایران با در اختیار داشتن بخش عمده‌ای از تولید جهانی زعفران، همچنان به‌عنوان بزرگ‌ترین تولیدکننده و صادرکننده این محصول ارزشمند در جهان شناخته می‌شود.

 زعفران ایرانی نه‌تنها از نظر حجم تولید بلکه به‌لحاظ کیفیت، رنگ، عطر و قدرت رنگ‌دهی، جایگاهی بی‌بدیل در بازارهای جهانی دارد و به‌عنوان شاخصی از اصالت، کیفیت و میراث کشاورزی کشور مطرح است.

در حالی که بسیاری از کشورها در سال‌های اخیر تلاش کرده‌اند با سرمایه‌گذاری در کشت و فرآوری زعفران، سهمی از بازار جهانی این محصول را به‌دست آورند اما اقلیم ویژه، خاک حاصل‌خیز و دانش بومی کشاورزان ایرانی همچنان به ایران برتری داده است. 

این مزیت طبیعی سبب شده زعفران ایرانی، حتی در شرایط تحریم و نوسانات اقتصادی، جایگاه خود را در تجارت جهانی حفظ کند.

زعفران به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محصولات غیرنفتی ایران، نقش قابل‌توجهی در تنوع‌بخشی به صادرات و افزایش درآمد ارزی کشور دارد. در شرایطی که محدودیت‌های نفتی بر اقتصاد ایران سایه انداخته، توسعه صادرات زعفران می‌تواند به‌عنوان یکی از ابزارهای مؤثر برای تقویت تراز ارزی کشور و ایجاد اشتغال پایدار در مناطق روستایی مورد توجه قرار گیرد.

بازار زعفران ایران با مکانیسم ماشه مختل نشده است

علی حسینی، عضو شورای ملی زعفران در گفت‌و‌گو با میزان با تشریح جایگاه کنونی ایران در عرصه جهانی زعفران، اظهار کرد: کشورمان همچنان نخستین تولیدکننده و صادرکننده زعفران در جهان است و با وجود تشدید تحریم‌ها و فعال‌شدن مکانیسم ماشه، بازار زعفران ایران دچار اختلال نشده است.

وی ادامه داد: در حال حاضر هیچ کشوری نتوانسته سهم ایران را در بازار جهانی زعفران از نظر حجم تولید و کیفیت متزلزل کند و ما همچنان در این زمینه پیشگام هستیم. 

به گفته عضو شورای ملی زعفران اقلیم، خاک و ویژگی‌های خاص مناطق زعفران‌خیز کشور به‌گونه‌ای است که هیچ کشور دیگری قادر به بازتولید آن کیفیت نیست. این ویژگی‌ها خدادادی و انحصاری است.

ظرفیت تولید ۲ برابری بدون افزایش سطح زیر کشت

حسینی افزود: در حال حاضر در ایران حدود ۴۰۰ تن زعفران در سال تولید می‌شود که تقریباً برابر با مصرف کل دنیا است. با همین سطح زیر کشت فعلی، اگر برنامه‌ریزی آموزشی و ترویجی مناسبی انجام شود، توان افزایش تولید تا ۲ برابر وجود دارد، بدون آن‌که نیاز به افزایش زمین‌های کشاورزی باشد.

وی با بیان اینکه ایران «بر بام زعفران جهان ایستاده است»، تصریح کرد: در حال حاضر هیچ رقیبی توان رقابت جدی با ایران را ندارد. 

به گفته عضو شورای ملی زعفران آنچه تولیدکننده و صادرکننده را آزار می‌دهد، نه تحریم‌های بین‌المللی است و نه فشار‌های خارجی؛ بلکه مقررات داخلی و قوانین خلق‌الساعه‌ای است که خودمان برای خودمان ایجاد کرده‌ایم.

خودتحریمی و سیاست‌های ارزی، چالش اصلی صادرکنندگان

حسینی با انتقاد از سیاست‌های ارزی موجود اظهار کرد: وقتی صادرکننده‌ای کالایی را با زحمت زیاد تولید می‌کند یا از کشاورز می‌خرد و در بازار جهانی می‌فروشد، طبیعی است که بخواهد ارز حاصل از آن را به کشور بازگرداند و مجدد در چرخه تولید و اشتغال به‌کار گیرد. 

وی ادامه داد: در عمل، دولت صادرکننده را مجبور می‌کند ارز خود را با قیمت دستوری و پایین‌تر از نرخ واقعی در سامانه نیما به بانک مرکزی واگذار کند. این یعنی بخشی از سرمایه صادرکننده هر بار از دست می‌رود.

عضو شورای ملی زعفران با بیان اینکه چنین سیاست‌هایی باعث شده بخشی از فعالان اقتصادی به سمت قاچاق و صادرات غیررسمی سوق پیدا کنند، عنوان کرد: قاچاقچی الزامی به بازگرداندن ارز ندارد. او کالا را می‌برد، می‌فروشد و پولش را خارج از کشور نگه می‌دارد. اما صادرکننده واقعی که ریشه در کشور دارد، تحت فشار و اجبار قرار می‌گیرد.

حسینی با تاکید بر اینکه نگاه دولت به صادرکننده واقعی باید اصلاح شود، گفت: نگاه‌ دولت به صادرکننده‌ای که سرمایه‌گذاری و اشتغال ایجاد کرده و با وجود ریسک‌های زیاد وارد بازار بین‌المللی شده باید حمایتی باشد.

وی ادامه داد: تا زمانی که این نگرش اصلاح نشود، نه تنها پیشرفتی حاصل نمی‌شود، بلکه بازار‌های جهانی‌ را نیز از دست خواهیم داد.

عضو شورای ملی زعفران معتقد است برای دریافت هر دلار یا یورو از خریداران خارجی باید موانع و مراحل زیادی را پشت سر گذاشت. 

حسینی با اشاره به اینکه صادرکننده ایرانی زیر ذره‌بین است، اظهار کرد: صادرکننده از سوی بانک‌ها محدود می‌شود و در نهایت وقتی ارز خود را به کشور می‌آورد، دوباره با موانع داخلی روبه‌رو می‌شود. این یعنی دلسردی فعالان واقعی صادرات.

عضو شورای ملی زعفران درباره ارزش صادرات این محصول گفت: در حال حاضر حدود ۵۰۰ هزار دلار درآمد ارزی سالانه از محل صادرات زعفران داریم، اما ظرفیت واقعی ما حداقل بیش از یک میلیون دلار است.

وی تصریح کرد: اگر دولت دست صادرکننده را بگیرد و موانع را بردارد، رسیدن به این رقم به‌راحتی ممکن است. ما حدود ۷۰ کشور هدف صادراتی برای زعفران ایران شناسایی کرده‌ایم. اگر سیاست‌ها حمایتی و منطقی باشد، این رقم نه تنها محقق می‌شود بلکه می‌توان آن‌را افزایش نیز داد.

حسینی به هزینه‌های بالای حضور ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی زعفران اشاره کرد و گفت: صادرکننده ایرانی از جیب خود برای حضور در نمایشگاه‌ها هزینه‌های سنگینی می‌پردازد از اجاره غرفه گرفته تا هزینه حمل کالا، بلیت هواپیما و تبلیغات و هیچ حمایتی وجود ندارد.

عضو شورای ملی زعفران اظهار کرد: در دنیا به صادرکننده‌ای که کالای باکیفیت تولید می‌کند و برای کشورش ارز می‌آورد جایزه و مشوق می‌دهند؛ اما در کشور ما متاسفانه این نوع نگاه وجود دارد.

حسینی خواستار تغییر نگرش دولت نسبت به بخش خصوصی شد و گفت: حمایت واقعی، حذف موانع، تسهیل در بازگشت ارز و اصلاح دیدگاه‌ها می‌تواند ایران را به جایگاهی برساند که نه تنها نخستین تولیدکننده زعفران بماند، بلکه برند ملی زعفران ایران در جهان تثبیت شود.

انتهای پیام/