جنگ فراموش‌شده افغانستان؛ وخامت بحران انسانی ۴ سال پس از خروج آمریکا

جنگ‌ها در سراسر جهان شعله‌ور هستند و با پیشرفته‌ترین سلاح‌های تکنولوژیکی انجام می‌شوند؛ انسان مدرن، پهپاد‌ها و ربات‌ها را می‌فرستد تا برای مردان، زنان و کودکان را برای او بکشند و نابود کنند؛ کشتن بدون هیچ انسانیت یا دلسوزی برای قربانیان به یک امر عادی تبدیل شده است؛ هیچ محکومیتی وجود ندارد و جهان متمدن ساکت است.

به‌اصطلاح بشریت متمدن مدرن نه تنها اجازه می‌دهد که این همه جنگ و درگیری رخ دهد، بلکه برای ترمیم بحران‌های متعاقب هم چاره‌اندیشی و اقدام نمی‌کند.

اکنون جهان در زمانی از تشدید خطرناک درگیری‌ها به سر می‌برد و هیچ آمادگی از سوی جامعه بین‌المللی برای توقف این درگیری‌ها وجود ندارد.

در حالی که بیش از ۴۵ درگیری مسلحانه در نقاط مختلف جهان، شماری از کشور‌ها را با بی‌ثباتی و درگیری مواجه کرده‌اند، شماری دیگر از کشور‌ها ازجمله افغانستان در سکوت از بحران‌های متعاقب جنگ‌های تحمیل‌شده بر خود رنج می‌برند.

آمریکا در ۱۵ آگوست ۲۰۲۱ (۲۴ مرداد ۱۴۰۰) نیرو‌های نظامی خود را از افغانستان خارج کرده و به اشغال ۲۰ ساله این کشور پایان داد تا پرهزینه‌ترین شکست‌های استراتژیک قرن گذشته در این جغرافیا ثبت شود، چراکه این جنگ میلیارد‌ها دلار از خزانه آمریکا را تخلیه کرد.

جنگ آمریکا علیه افغانستان که در سال ۲۰۰۱ آغاز شد و به‌عنوان طولانی‌ترین جنگ خارجی تاریخ آمریکا شناخته می‌شود، در سال ۲۰۰۱ با خروج شتاب‌زده، آشفته و فرارگونه آمریکا از افغانستان پایان یافت؛ آمریکا در این بازه زمانی سیلی از جنایت‌های ضدبشری را زیر سایه بی‌کیفرمانی و مصونیت از مجازات، در افغانستان مرتکب شد.

معدود تلاش‌ها برای پاسخگوسازری آمریکا و اجرای عدالت به دلیل جنایت‌های یادشده نیز به جایی نرسید؛ فاتو بنسودا، دادستان سابق دیوان بین‌المللی کیفری در سال ۲۰۲۰ مجوز شروع بررسی جرایم نظامیان آمریکایی از سال ۲۰۰۲ را صادر کرد که نتیجه خاصی درپی نداشت.

• بیشتر بخوانید:
• جنایت‌های جنگی غرب در افغانستان و انتظار قربانیان برای عدالت
• بازخوانی میراث جنگی آمریکا در افغانستان

در عین حال، جنگ و اشغال ۲۰ ساله افغانستان، این کشور را با مشکلاتی مواجه کرد که پیامد‌های دیرپایی را برای مردمش رقم زدند.

مجمع عمومی سازمان ملل نگرانی عمیق خود را در مورد وخامت اوضاع انسانی، اقتصادی و حقوق بشری افغانستان ابراز کرده است؛ سازمان ملل گزارش داد که ۲۵ استان از ۳۴ استان افغانستان شرایط خشکسالی شدید یا فاجعه‌باری را تجربه می‌کنند که وضعیت وخیم را بدتر می‌کند.

در حالی که آژانس‌های سازمان ملل گزارش دادند که تقریبا کل جمعیت افغانستان زیر خط فقر زندگی می‌کنند، برنامه جهانی غذا به‌عنوان نهاد تابعه سازمان ملل اعلام کرد که ۳.۱ میلیون نفر در افغانستان در آستانه گرسنگی هستند.

افغانستان طی ۴ سال گذشته همواره از بحران‌ها و چالش‌های ناشی از جنگ فراموش‌شده به دلیل روایت‌سازی‌های آمریکا رنج برده و شاهد وخامت بحران‌های انسانی بوده است.

این کشور در حال حاضر یکی از بزرگ‌ترین جمعیت‌های پناهندگان و آوارگان داخلی در جهان را دارد؛ میلیون‌ها نفر مجبور به فرار از خانه‌های خود شده‌اند و تا سال ۲۰۲۵ تخمین زده می‌شود که ۲۲.۹ میلیون نفر صرفا برای زنده ماندن به کمک‌های بشردوستانه نیاز خواهند داشت.

این وضعیت بحرانی ناشی از ظرفیت محدود افغانستان برای رسیدگی به آسیب‌پذیری‌های بلندمدت و شرایط اضطراری ناگهانی است؛ بلاهای طبیعی، زلزله، سیل‌های ناگهانی و تغییر‌های آب‌وهوایی به‌صورت دوره‌ای در افغانستان رخ می‌دهند و معیشت و زندگی مردم را به‌طور یکسان ویران می‌کند.

میلیون‌ها افغانستانی اکنون و در چهارمین سال خروج نظامیان آمریکایی از این کشور همچنان با زیرساخت‌های ویران‌شده از جنگ، گرسنگی شدید و ناامنی مواجه هستند؛ اقتصاد در آستانه فروپاشی افغانستان میلیون‌ها نفر را در معرض خطر فقر شدید یا گرسنگی قرار داده است؛ بخش بانکی این کشور به سختی کار می‌کند؛ بیمارستان‌ها فاقد تجهیزات کافی هستند و بیکاری، به‌ویژه در میان فارغ‌التحصیلان دانشگاه، شایع است؛ بحران کشت و قاچاق مواد مخدر در این میان بر ابعاد و عمق بحران انسانی در این کشور می‌افزاید.

مقصر اصلی این تصویر واقعی و رنج‌آلود افغانستان نیز آمریکاست که پس از ۲ دهه اشغال این کشور، میلیارد‌ها دلار از دارایی‌های افغانستان را مسدود و تحریم‌های فلج‌کننده را به آن تحمیل کرده است.

در حالی که بحران‌های انسانی در افغانستان در مسیر وخامت بیشتر حرکت می‌کنند، رنگ باختن این جنگ از حافظه جهانی کاهش کمک‌های بشردوستانه بین‌المللی را درپی داشته است.

براساس گزارش سازمان ملل، با کاهش بودجه‌های یادشده، بیش از ۴۰۰ مرکز بهداشتی، ۴۰۰ مرکز سوءتغذیه حاد و ۳۰۰ کلینیک بازماندگان خشونت جنسی به فعالیت خود خاتمه دادند.

تام فلچر، معاون آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل هشدار داد که ادامه تعلیق کمک‌ها می‌تواند جان میلیون‌ها افغانستانی را به خطر بیندازد و ادامه تعلیق کمک‌های خارجی و قطع کمک‌های بین‌المللی، مانع بزرگی برای بهبود افغانستان است.

انتهای پیام/