قاچاق انسان؛ جنایتی سازمان‌یافته‌ در مسیر وخامت اوضاع

۳۰ جولای به‌عنوان روز جهانی مبارزه با قاچاق انسان تعیین شده است؛ سازمان ملل با تعیین چنین روزی در تقویم جهانی به دنبال افزایش آگاهی در مورد مسئله جهانی قاچاق انسان و هماهنگی تلاش‌ها برای مبارزه با این جرم جدی برگزار است.

موضوع سال ۲۰۲۵، ارتباط پیچیده بین قاچاق انسان و شبکه‌های جنایی سازمان‌یافته را برجسته می‌کند و بر لزوم واکنش هماهنگ برای از بین بردن این عملیات و تضمین رویکردی متمرکز بر قربانی تاکید دارد.

شعار در نظر گرفته شده برای گرامی داشتن این روز در سال ۲۰۲۵ «قاچاق انسان جرم سازمان‌یافته است؛ به استثمار پایان دهید» است.

در سال‌های اخیر کشور‌های اروپایی به بهانه مبارزه با قاچاق انسان دست به تشدید سیاست‌های ضدمهاجرتی خود زده‌اند؛ این در حالی است که بحران قاچاق انسان در این کشور‌ها فراتر از این موضوع به دنبال سود‌های هنگفت شبکه خود را گسترده‌تر می‌کند.

قاچاق انسان؛ یک جرم سازمان‌یافته

قاچاق انسان به‌عنوان تهدیدی جهانی، یک عمل تصادفی نیست، بلکه یک جرم بسیار سازمان‌یافته و هدایت‌شده توسط گروه‌های جنایت‌کار سازمان‌یافته و مبتنی بر سود است؛ قاچاق انسان همچنان یکی از شدیدترین موارد نقض حقوق بشر در حال حاضر محسوب می‌شود.

میلیون‌ها نفر که بسیاری از آن‌ها زنان و کودکان هستند، در سراسر جهان فریب خورده و مجبور به کار اجباری می‌شوند یا در موقعیت‌های کار اجباری، استثمار جنسی و سوءاستفاده فروخته می‌شوند.

قاچاقچیان انسان در قالب شبکه‌های جنایی سازمان‌یافته از جریان‌های مهاجرت، زنجیره‌های تامین جهانی، پلتفرم‌ها (سکوهای) دیجیتال و خلأ‌های قانونی برای مجبور کردن افراد به کار اجباری، استثمار جنسی و فعالیت‌های مجرمانه سوءاستفاده می‌کنند.

آن‌ها با هدایت روند و فرایند قربانی‌سازی و استثمار، قاچاق فرامرزی را در مقیاس وسیع تسهیل می‌کنند و از کار اجباری، استثمار جنسی و اجبار به فعالیت‌های مجرمانه، مانند کلاهبرداری‌های آنلاین و قاچاق مواد مخدر توسط قربانیان سود‌های هنگفتی می‌برند.

مهاجران، به شکل ویژه، به دلیل مسیر‌های مهاجرت ناامن، فقدان حمایت‌های قانونی و استیصال اقتصادی با خطر‌های بیشتری رو‌به‌رو هستند.

برای قاچاقچیان غیرمعمول نیست که از آسیب‌پذیری‌های افراد سوءاستفاده کرده و با فریب و آزار فیزیکی، باج‌گیری، دستکاری عاطفی و دیگر ابزار‌ها قربانیان را جذب و کنترل کنند.

هر ساله قربانیان بیشتری، در فواصل دورتر، با خشونت بیشتر، برای مدت زمان طولانی‌تر و برای سود بیشتر قاچاق می‌شوند؛ از سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۳، بیش از ۲۰۰ هزار قربانی در سراسر جهان شناسایی شده‌اند که این تنها نوک کوه یخ است.

کارشناسان می‌گویند که تعداد واقعی موارد گزارش نشده به‌طور قابل توجهی بیشتر است.

تغییر نگران‌کننده ماهیت قاچاق انسان

یکی از موضوع‌های مهم در رابطه با بحران قاچاق انسان، تغییر ماهیت قاچاق است.

بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۲، قاچاق برای کار اجباری ۴۷ درصد افزایش یافت و از قاچاق برای استثمار جنسی به عنوان شکل اصلی قاچاق پیشی گرفت.

با وجود این تغییر، واکنش عدالت کیفری همچنان کند است و محکومیت‌های مربوط به کار اجباری هنوز از محکومیت‌های مربوط به استثمار جنسی عقب مانده است. 

رایج‌ترین شکل‌های قاچاق انسان

براساس گزارش سازمان ملل، رایج‌ترین شکل قاچاق انسان، استثمار جنسی است که ۷۹ درصد از این بحران را تشکیل می‌دهد؛ قربانیان استثمار جنسی عمدتا زنان و دختران هستند و حتی در برخی از نقاط جهان، قاچاق زنان امری عادی است.

دومین شکل رایج قاچاق انسان، کار اجباری با سهمی معادل ۱۸ درصد است.

قاچاق انسان برای جرم‌های اجباری نیز یک نگرانی نوظهور است که طی آن قربانیان مجبور می‌شوند دست به فعالیت‌های غیرقانونی مانند قاچاق مواد مخدر، سرقت، کلاهبرداری و کلاهبرداری‌های آنلاین بزنند.

گدایی اجباری شامل سوءاستفاده قاچاقچیان از افراد آسیب‌پذیر، در درجه اول کودکان، برای جمع‌آوری پول در فضا‌های عمومی است؛ دختران و پسران به‌طور مساوی برای این منظور قاچاق می‌شوند.

قاچاق برای برداشت اعضای بدن یکی از نادرترین، اما دلخراش‌ترین شکل‌های استثمار است که دست‌کم ۱۷۵ مورد آن در سطح جهان بین سال‌های ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۳ گزارش شده است.

اکثر قربانیان این نوع قاچاق انسان، بزرگسالان هستند و مردان ۶۳ درصد از قاچاق‌شدگان به این منظور را تشکیل می‌دهند؛ این نوع قاچاق اغلب شامل شبکه‌های جنایی پیچیده و فراملی است که تلاش‌های پیگرد قانونی را پیچیده می‌کند.

الگو‌های جهانی قاچاق انسان به‌طور فزاینده‌ای فراملی شده‌اند و قربانیان آفریقایی بخش قابل توجهی از جریان‌های قاچاق بین‌المللی، به‌ویژه به اروپا را تشکیل می‌دهند؛ عواملی مانند درگیری‌های مسلحانه، آوارگی و تغییر‌های آب‌وهوایی، آسیب‌پذیری‌ها را به‌ویژه در آفریقا، جایی که قاچاق برای کار و استثمار جنسی همچنان یک مسئله مهم است، تشدید کرده‌اند.

پروتکل پیشگیری، سرکوب و مجازات قاچاق انسان

تصویب پروتکل پیشگیری، سرکوب و مجازات قاچاق انسان به‌ویژه زنان و کودکان توسط مجمع عمومی سازمان ملل در سال ۲۰۰۰، لحظه‌ای محوری در مبارزه جهانی علیه قاچاق انسان بود.

با وجود یک چارچوب حقوقی جامع بین‌المللی، میلیون‌ها نفر هر ساله در تمام مناطق و در اکثر کشور‌های جهان همچنان قاچاق می‌شوند. 

این امر نشان‌دهنده ضرورت همکاری‌ها بین‌المللی برای مقابله و مبارزه با این بحران رو به رشد است.

آمریکا در میان بدترین کشور‌ها از نظر قاچاق انسان

آمریکا ازجمله بدترین کشور‌ها در زمینه بحران قاچاق انسان است.

ایالت‌های نوادا، جورجیا، می‌سی‌سی‌پی، میسوری، لوئیزیانا و فلوریدا در میان ایالت‌های دیگر آمریکا با نرخ بالاتری از این بحران رنج می‌برند.

یک مطالعه جدید نگران‌کننده نشان داده است که بیش از ۷۰۰ هزار نفر در سال گذشته در فلوریدا قربانی قاچاق انسان شده‌اند؛ از این تعداد، حدود ۱۰۰ هزار نفر کودک هدف قاچاق جنسی بوده‌اند.

سهم کودکان از بحران قاچاق انسان

در سراسر جهان، تقریبا ۲۰ درصد از کل قربانیان قاچاق انسان، کودکان هستند؛ البته این میزان به‌صورت میانگین در نظر گرفته شده است؛ در برخی از مناطق آفریقا کودکان تا ۱۰۰ درصد قربانیان قاچاق انسان را تشکیل می‌دهند.

یونیسف (صندوق کودکان سازمان ملل) می‌گوید که تعداد کودکان قربانی قاچاق انسان بسیار بیشتر از داده‌های موجود است.

ازجمله نگرانی‌های رو به افزایش، افزایش تعداد قربانیان قاچاق کودکان با افزایش قابل توجه نسبت دختران آسیب‌دیده است؛ این افزایش به‌ویژه در قاره آمریکا و همچنین در دیگر مناطق ازجمله اروپا مشهود است.

دختران عمدتا هدف استثمار جنسی قرار می‌گیرند، در حالی که پسران بیشتر برای کار اجباری و دیگر شکل‌های استثمار مانند جرم و جنایت اجباری و گدایی مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند.

کودکان پناهنده، مهاجر و آواره به‌ویژه در برابر قاچاق انسان آسیب‌پذیر هستند.

مدیر اجرایی یونیسف، گفت: قاچاق یک تهدید بسیار واقعی برای میلیون‌ها کودک در سراسر جهان است.

انتهای پیام/