اقدام عملی سازمان زندانها در بازاجتماعی کردن زندانیان/ شرکت ۲ هزار و ۵۰۰ زندانی ندامتگاههای استان فارس در فعالیتهای قرآنی
زندان گرچه وجودش ناخوشایند است اما ضرورتی برای تامین امنیت و سلامت رفتاری و قضایی آحاد جامعه، مجموعهای که رسالتش نگهداری انسانهای به خطا رفته است، وظیفهای که تمام ایام سال بدون تعطیل درحال اجراست، تا توأمان هم از امنیت و آسایش مردم در مواجهه با جامعه جرم حفاظت و صیانت کند و هم در اصلاح و بازهنجارسازی زندانیان که آنان را انسانهایی نیازمند باز تربیت، باز آموزی و اصلاح رفتار اهتمام ورزیده، موجبات بازگشت سعادتمندانه مددجویان را به کانون جامعه فراهم سازد.
آنچه در این مجال کوتاه تقدیم میشود بیانگر گوشهای از خدمات و اقدامات همکاران متعهد و گمنام زندانها در کسوت خادمان اصلاح و تربیت استان فارس است که در راستای تحقق منویات رهبر انقلاب پیرامون تبدیل زندان به آموزشگاه نیکیها و در مسیر سیاستهای تحولی و تعالی محور نظام قضائی مدنظر رئیس قوه قضاییه و برنامههای اولویت دار سازمان که توسط رئیس سازمان زندانهای کشور در این راستا ترسیم شده است.

گفتوگوی میزان با اسحاق ابراهیمی، مدیر کل زندانهای استان فارس را در ادامه میخوانید:
میزان: در استان فارس چند موسسه کیفری وجود دارد؟
ابراهیمی: در استان فارس بیش از ۲۰ مؤسسه کیفری داریم، یک کانون اصلاح و تربیت، ۳ بازداشتگاه در شهرهای شیراز، قیروکارزین و بوانات، یک مجتمع کار درمانی و همچنین ۱۴ زندان در شهرستانهای مختلف فارس و یک زندان باز که در شیراز مستقر است، از حیث جمعیت کیفری معمولا در جایگاه چهارم کشور هستیم که البته به سبب گستردگی و وسعت استان، منطقی است اما با فرهنگسازی و مساعدت خاص دستگاه قضایی و سازوکار پیشگیری از جرم در جامعه خصوصا برای نسل جوان، در تلاش هستیم این جایگاه تا حد ممکن پایین بیاید.
ارائه ۱۶۰ عنوان خدمت در زندانها
شاید برای مردم گستره خدمات زندانها بسیار محدود بنظر بیاید اما جالب است بدانید که همکاران در کسوت خادمان اصلاح و تربیت در زندانبانی اسلامی، بیش از ۱۶۰ عنوان خدمت را در زندانها در طول شبانه روز به انجام میرسانند که در بخشهای مختلف بهداشت و درمان، فرهنگی، هنری، آموزشی، خدمات، پشتیبانی، حرفه آموزی، مددکاری و حمایتی، اشتغال و حتی انتظامی و عمران قابل احصاء و بیان است، بدین ترتیب باید اذعان داشت که زندان کار و خدمتی تعطیل ناپذیر و ۲۴ ساعته در تمام ایام سال است.

زندانی معلول علتهای مختلف فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی است
در حقیقت زندان یک واقعیت تلخ، اما یک ضرورت اجتناب ناپذیر در جامعه است، گرچه انتظار و آرزوی ما نبود جرم در اجتماع است اما بههر صورت هستند افرادی که به هر سبب، مرتکب جرم میشوند و از این تعداد، روند رسیدگی به بسیاری از جرایم، به زندان ختم می شود، لذا زندانی هم معلول علتهای مختلف فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی است.
میزان: نقش زندان در دو حوزه کلان در جامعه قابل بیان است؟
ابراهیمی: نقش زندان در دو حوزه کلان در جامعه قابل بیان است، نخست صیانت از امنیت مردم و سلامت رفتاری جامعه در مواجهه با جامعه جرم، در نگهداری مجرمان برای مدتهای مختلف برابر احکام قضایی، اینکه مردم بدانند مجرمان با اقتدار نگهداری می شوند تا مردم از آسیبهای جرم در امان باشند، این مهم که در استمرار کار نهادهای امنیتی و انتظامی و دستگاه قضای است، یک خدمت ارزشمند از سوی نهاد زندان به آحاد جامعه است.
خدمات علمی و کارشناسی برای اصلاح و تربیت مجرمان
رهاورد دیگر خادمان اصلاح و تربیت برای جامعه، تلاش حداکثری با همت مضاعف و تعهد همکاران ما در پرتو فرایندها و خدمات علمی و کارشناسی برای اصلاح و تربیت مجرمان است تا آنهاکه امکان دارد، از مافات عمل نادم گشته، توانمند شده، کاستیهای تربیتی آنان ترمیم و به جامعه بازگشت سعادتمندانهای داشته باشند، از اینرو، اصلاح و تربیت زندانی و کاهش مجرمان در پرتو اصلاح رفتار و اندیشه مجرمانهشان، به تامین امنیت برای مردم میانجامد و این مهمترین رهاورد سنگر اصلاح و تربیت برای همه مردم است.

امسال افزون بر ۵۵۰ زندانی در زندانهای فارس در حال تحصیل بودهاند
میزان: فعالیتهای اصلاحی و تربیتی مجرمان چگونه است؟
ابراهیمی: در ارتباط با امور تحصیلی زندانیان نکته قابل توجه این است که امکان تحصیل زندانیان از مقطع سواد آموزی تا اموزش عالی در زندانها فراهم است، دانش یکی از ابزارهای مهم پیشگیری از جرم است و آمارها مبین آن است که هرچه میزان دانش و تحصیل فرد بالاتر باشد، امکان ارتکاب وی به جرم کاهش مییابد، از اینرو در زندانها سواد اموزی برای بی سوادان و کم سوادان الزامی و اجباریست، بعد از با تبلیغات و فرهنگسازی لازم و با کمک نهادهای آموزش و پرورشی، و اموزش عالی، زندانی میتواند در موسسات آموزشی زندان از ابتدائی تا آموزش عالی را به تحصیل بپردازد. در سال ۱۴۰۳، همچنین امسال افزون بر ۵۵۰ زندانی در زندانهای فارس در حال تحصیل بودهاند که در صورت آزادی، استمرار تحصیل ایشان با مراکز آموزش و پرورش پیگیری میشود.
یک سال است که بیسوادی در زندانهای استان فارس ریشه کن شده است
همچنین باید اشاره داشت که افزون بر یک سال است که بیسوادی در زندانهای استان ریشه کن شده و آمار فعلی، وابسته به ورودیهای جدید به زندانهاست. از دیگر اقدامات شاخص در این زمینه تبدیل زندان به حوزه کنکور با نظارت سازمان سنجش بود که سه زندانی در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا و همچنین ۴ زندانی در مقطع کارشناسی در کنکور شرکت کردند که این مصداق عینی رعایت حقوق شهروندی مددجویان به عنوان یک انسان و امانتی نزد ما محسوب میشود.

۹۰ درصد زندانیان تحت آموزشهای عقیدتی و دینی قرار دارند
در حوزه امور مذهبی و تقویت مبانی دینی در زندانها هم برنامههای متنوعی در مراکز تامینی و تربیتی اجرا میشود، از آنجا که ضعف باورهای دینی و مذهبی ریشهی بسیاری از افعال مجرمانه است، تقویت مبانی دینی و مذهبی بعنوان یک مولفه اصلاح رفتار و پیشگیرانه از جرم، در دستور کار است، هم اینک بیش از ۹۰ درصد زندانیان در طول سال تحت آموزشهای عقیدتی و دینی مانند احکام سطح یک و دو و سه، سایه سار نهج البلاغه، سایر ادعیه و آموزههای دینی قرار دارند. ما این مهم را توسط روحانیت عزیز و صاحب نظر شاغل در زندانها به انجام میرسانیم.

۷۵ درصد زندانیان در فعالیتهای قرانی در هشت رشته مشارکت دارند
میزان چه فعالیت های قرآنی برای زندانیان در نظر گرفته شده است؟
ابراهیمی: در خصوص فعالیتهای قرآنی در زندانها هم باید گفت، بخش مهمی از غنی سازی اوقات فراغت زندانیان در پرتو فعالیتهای قرانی انجام میپذیرد. قران در فرایندهای اصلاح و تربیت زندانی و خدمات متنوع به انان تقش مبنائی و مرجع دارد، از دیگر سو برکات قرآن در اصلاح رفتار و اندیشه زندانیان اثبات شده است، بنابر این توسعه فعالیتهای قرآنی در زندانها همواره در دستور کار است، علاوه بر اینکه همه زندانها دارای دارالقران هستند، در ۶ زندان عادل آباد، نی ریز، فسا، داراب، مرودشت و کازرون؛ فعالیتهای قرانی در قالب اندرگاههای قرآن و عترت دنبال میشود، در مجموع در زندانها روزانه افزون بر ۷۵ درصد زندانیان در فعالیتهای قرانی در هشت رشته مشارکت دارند، ضمن اینکه طرح حفظ قران هم فضای زندانهای مارا برکت و معنویت داده و امروز در زندانهای استان بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ زندانی حافظ قران از حفظ اجزای تا کل قران کریم را داریم.

اجتماع ۱۰۰۰ زندانی حافظ قرآن در زندان مرکزی شیراز
در اواخر سال ۱۴۰۳ ما شاهد بزرگترین رویداد قرانی زندانهای کشور در زندان عادل آباد شیراز با حضور مقامات ارشد قضائی و جمعی از مسئولین اجتماعی- فرهنگی- قرآنی اجتماع ۱۰۰۰ زندانی حافظ قرآن در زندان مرکزی شیراز بودیم که اقدامی فاخر و افتخار برانگیز پیرامون نگهداری و تربیت و اصلاح رفتار زندانیان بر مبنای علوم قرآنی محسوب میشود.
ارائه مهارتهای ۱۱ گانه اساسی زندگی با رویکرد آموزههای قرآنی و علمی و مذهبی
در ارتباط با آموزشهای مهارتهای اساسی زندگی هم کار بشکل کارشناسی و تخصصی و علمی دنبال میشود، در زندانهای فارس مهارتهای ۱۱ گانه اساسی زندگی با رویکرد آموزههای قرآنی و علمی و مذهبی، متناسب با گروههای هدف تدوین و اجرا میشود، مهارتهایی مانند مهارت نه گفتن، مهارت دوستیابی، همسرداری، تربیت و ارتباط با فرزند، ارتباط صحیح با دیگران، کنترل رفتار و خشم که بازتاب این آموزشها، با افزایش مهارتهای فرد برای حرکت در مسیر صحیح زندگی میانجامد. بشکل فراگیر ۱۰۰درصد زندانیان تحت آموزشهای مبانی کلی مهارتهای اساسی زندگی و تخصصی افزون بر ۷۵ درصد تحت آموزشهای ۱۱ گانه قرار گرفتهاند.

بیش از ۵۰ درصد زندانیان تحت پوشش فعالیتهای ورزشی قرار دارند
میزان: در زمینه ورزشی چه اقداماتی برای زندانیان در نظر گرفته شده است؟
ابراهیمی: مبحث تربیت بدنی و ورزش در زندان نیز یکی از ظرفیتهای مهم تربیتی و اصلاح رفتار است، ما جشنوارهها ومسابقات بسیاری را در سطوح اندرزگاهی، زندان و استان به انجام رساندهایم، علی رغم کمبود فضاها، از هر فرصتی برای توسعه ورزشهای نوین، باستانی و سنتی، فکری و ... استفاده میکنیم و در حقیقت تربیت از پرتو ورزش پهلوانی و اخلاقی را یکی از رئوس شاخصهای اصلاح و تربیت دانسته و دنبال میکنیم. در این عرصه از ورزش صبحگاهی و پارکی گرفته تا مسابقات روزانه بیش از ۵۰ درصد زندانیان تحت پوشش فعالیتهای ورزشی قرار دارند.
اجرای هفدهمین جشنواره تئاتر زندانیان
فعالیتهای هنری در زندانها هم یکی دیگر از اقدامات عرصه اصلاح و تربیت است. ما در سال جاری شاهد اجرای هفدهمین جشنواره تئاتر زندانیان و در هفته آتی هم اجرای دومین جشنواره موسیقی و آواهای محلی و انقلابی را شاهد هستیم. دهها گروه هنری تحت هنوان انجمنهای فرهنگی و هنری در زندانها فعالیت دارند که در غنی سازی اوقات فراغت زندانیان سهیم هستند. سایکو درام از موارد مهم اصلاح رفتار زندانیان در پرتو هنر درمانی و تئاتر درمانی است.

۱۹ کتابخانه عمومی و مشارکتی در زندانهای تابعه استان دایر است
در بخش دیگر فعالیتهای فرهنگی و هنری، موضوع کتابخانهها را داریم. ۱۹ کتابخانه عمومی و مشارکتی در زندانهای تابعه استان دایر است و ۱۸۰ هزار جلد کتاب در اختیار جامعه کتابخوان زندانهای ماست. طرح هر خوابگاه یک کتابخانه در همه اندرزگاهها اجرائی شده و در حال حاضر پوشش ۶۰ درصدی را داراست، علاوه بر این دو پویش اجتماع مدار برای عرصه کتابخوانی در استان تحت عنوان نقطه رهائی (۱ و ۲) در سال گذشته و سال جاری اجرا شده که مجموعا حدود ۲۰ هزار جلد کتاب توسط مردم و نهادها به زندانها در پرتو این پویش اهداء شده است.
میزان: در رابطه با توسعه اشتغال در زندانها و فعالیتهای زندانیان چه برنامههای دارید؟
ابراهیمی: اشتغال یک اولویت است که از سوی رییس سازمان زندانها هم یک از اولویتهای ۴ گانه سال گذشته تبیین شده بود که در سال جاری نیز بر استمرار آن تاکید شده است، اشتغال در حقیقت درمان است، درمان بیکاری و بیکاری خود ریشه بسیاری از مفاسد و جرایم است، از این رو شاهد اقدامات گستردهای برای آموزش حرفه و فن به زندانیان و اشتغال ضمن حبس آنان هستیم. در حال حاضر بیش از ۵۵ درصد زندانیان در رشتهها و صنایع مختلف در زندانها به اشتغال مبادرت دارند و از برکات و مزایای آن برخوردارند.

طرح اشتغال خوابگاه کارگاه یکی از الگوهای سازمانیست، در این راستا با تهمیدات لازم امکان اشتغال زندانی در محیط اندرزگاه یا مراکز متصل به اندرزگاهها فراهم شده است، این مهم علاومه بر تسهیل در تردد زندانیان، فرصتهای افزونتر اشتغال را ضمن رعایت طبقه بندی و تنوع بخشی به مشاغل ایجاد کرده است.
۲۶ رشته فنی و حرفهای با مشارکت نهادهای اجتماعی و سازمانها به زندانیان آموزش داده میشود
مقوله اشتغال صنعت محور هم یک اولویت و شاخص فعالیتی در حوزه زندانبانی است. اشتغال صنعت محور در تلاش است تا صنعت را به زندان آورده، ضمن مانوس سازی زندانی با کار مفید و برخورداری آنان از مزایای کار و تولید، محصولات بازار محور را در زندانها تولید نموده و سهم زندان را در جهش اقتصادی ارتقاء میدهد. در این عرصه مشاغل کاذب و کم بازده و سنتی و غیر ضروری، جای خود را به تولیدات صنعتی مورد نیاز بازار میدهند. در همین راستا بیش از ۲۶ رشته فنی و حرفهای با مشارکت نهادهای اجتماعی و سازمانها به زندانیان آموزش داده میشود.

راه اندازی کارخانه مونتاژ و تولید موتور سیکلت با سرمایه گزاری ۳۰۰ میلیارد تومانی
یکی از مهمترین رویدادهای اشتغال در زندانهای فارس راه اندازی کارخانه مونتاژ و تولید موتور سیکلت با سرمایه گزاری ۳۰۰ میلیارد تومانی شرکت نیرو موتور و ۳۰ میلیارد تومانی بنیاد تعاون زندانیان فارس میباشد که موجبات اشتغال ۵۰ نفره زندانیان رای باز را در فاز یک این پروژه در محل مجموعه صنعتی زندان باز شیراز فراهم ساخته است.
ضمن اینکه باید اذعان داشت، فرصتهای حضور و فعالیت کار آفرینان و سرمایه گزاری بخش خصوصی برای توسعه اشتغال صنعت محور و بازار مدار با ظرفیتهای بسیار بدیع و شاخص در زندانها فراهم است.
انتهای پیام/

