خودزنی به سبک فدراسیون والیبال؛ سیاستی که به لژیونرها لطمه می‌زند

در سال‌های اخیر، افزایش شمار لژیونر‌های والیبال ایران نوید آن را می‌داد که این رشته بتواند به‌عنوان نماینده‌ای شایسته از ورزش ایران در عرصه‌های جهانی بدرخشد. این اتفاق در شرایط پیچیده سیاسی، تحریم‌های اقتصادی و هجمه‌های فرهنگی، دستاوردی بزرگ و قابل‌تقدیر بود.

در دوران مدیریت محمدرضا داورزنی، رئیس سابق فدراسیون والیبال، این روند رشد شتاب گرفت. فهرست بازیکنان ایرانی شاغل در لیگ‌های معتبر خارجی به‌عنوان یک دستاورد بی‌سابقه منتشر شد و فدراسیون تلاش می‌کرد با حمایت‌های مستقیم و غیرمستقیم از لژیونرها، مسیر پیشرفت آنها را هموار کند.

در مواردی، حتی مبالغ دریافتی از باشگاه‌های خارجی بابت صدور ITC مجدداً به بازیکنان بازمی‌گشت؛ اقدامی که هم حمایت مالی محسوب می‌شد و هم نشانه‌ای از احترام به شخصیت حرفه‌ای بازیکنان ایرانی. این نوع نگاه، تأثیر مستقیمی در عملکرد موفق تیم‌های ملی نیز داشت.

تغییر رویکرد: از حمایت تا فشار مالی

اما این رویکرد در سال‌های اخیر تغییر کرده است. سیاست جدید فدراسیون والیبال، دریافت درصدی از مبلغ قرارداد بازیکنان – در حدود ۱۰ درصد – به‌عنوان حق صدور کارت بازی بین‌المللی است؛ رقمی بالا که حتی برای باشگاه‌های ثروتمند اروپایی نیز قابل قبول نیست. در برخی موارد، باشگاه‌ها این مبلغ را از دستمزد بازیکن کسر می‌کنند که در واقع، آسیب مستقیم به بازیکنان ایرانی است.

این تغییر سیاست، بیش از آنکه کمکی به فدراسیون باشد، نوعی خودزنی مدیریتی محسوب می‌شود. سیاستی که با استاندارد‌های جهانی فاصله زیادی دارد و ممکن است در درازمدت باعث کاهش اعتماد باشگاه‌های خارجی به بازیکنان ایرانی شود.

مقایسه با فدراسیون‌های دیگر

در بیشتر کشور‌های صاحب‌سبک والیبال، مبلغ دریافتی برای صدور ITC معمولاً رقمی منطقی در حدود ۲ تا ۳ هزار دلار است. کشور‌هایی مانند فرانسه، روسیه، هلند و ترکیه این رویه را در پیش گرفته‌اند. تنها کشور کوباست که در این زمینه سیاستی مشابه ایران دارد؛ آن‌هم با پیامد‌هایی نظیر تغییر ملیت برخی بازیکنان برای فرار از محدودیت‌های داخلی.

این مقایسه نشان می‌دهد که ایران در حال پیروی از مدلی ناکارآمد است که نتایج منفی آن پیش‌تر در تجربه کشور‌های دیگر دیده شده است.

لژیونرها، سرمایه‌های بین‌المللی ورزش ایران

افزایش تعداد لژیونر‌های والیبال نه تنها فرصت مهمی برای توسعه فنی بازیکنان است، بلکه یک منبع ارزآوری ارزشمند برای ورزش ایران به شمار می‌رود. افزون بر جنبه مالی، حضور موفق بازیکنان ایرانی در لیگ‌های معتبر جهان، تصویری مثبت از فرهنگ، اخلاق و توانمندی‌های ایرانی ارائه می‌دهد؛ تصویری که در تقابل با تبلیغات منفی رسانه‌های معاند است.

از سوی دیگر، حضور بازیکنان و مربیان خارجی در لیگ ایران، نشان می‌دهد که مسیر تعامل سازنده با جهان در ورزش می‌تواند حتی در فضای محدود سیاسی نیز گشوده شود. تجربه موفق ترکیه در این زمینه می‌تواند الگوی مناسبی برای فدراسیون والیبال ایران باشد.

دیپلماسی ورزشی، راهی برای عبور از بحران

فدراسیون والیبال تحت هدایت میلاد تقوی، به‌جای مشاوره با افرادی که از سال‌ها قبل در ساختار مدیریتی حضور داشته و منافعی از روند ترانسفر بازیکنان داشته‌اند، باید به سمت بهره‌گیری از دیپلماسی ورزشی و نگاه توسعه‌محور حرکت کند. متأسفانه پس از قطع همکاری با اسپانسر قبلی، فدراسیون با مشکلات مالی روبه‌روست و به‌نظر می‌رسد برای جبران این کمبود، به درآمد حاصل از صدور ITC چشم دوخته است.

حتی گزارش‌هایی وجود دارد مبنی بر اینکه برخی مشاوران به تقوی پیشنهاد داده‌اند که مبلغ ثابتی – مثلاً ۱۰ هزار دلار – برای صدور کارت بازی تعیین شود و قرارداد‌های کمتر از ۱۰۰ هزار دلار نیز از سوی فدراسیون تأیید نشود. چنین سیاستی، به‌ویژه برای بازیکنان جوان که رقم قراردادشان کمتر است، ظلم آشکار و مانع پیشرفت محسوب می‌شود.

موفقیت لژیونرها، نه تنها دستاورد فردی، بلکه سرمایه‌ای ملی است

والیبال ایران، با وجود چالش‌های فراوان، همچنان یکی از امید‌های ورزش کشور در عرصه جهانی است. حفظ و تقویت این مسیر، نیازمند نگاهی آینده‌نگر، تعامل‌گر و آگاه به منافع ملی است. فدراسیون باید بداند که موفقیت لژیونرها، نه تنها دستاورد فردی، بلکه سرمایه‌ای ملی است که نباید با تصمیم‌های غیرکارشناسی از بین برود.

انتهای پیام/