برگزاری نشستها و پنلهای تخصصی در سیویکمین کنفرانس هستهای ایران
سیویکمین دوره کنفرانس هستهای ایران که سهشنبه، ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۴ بهصورت رسمی آغاز به کار کرد، شاهد برگزاری نشستها و پنلهای تخصصی است.
نشست تخصصی کاربردهای هوش مصنوعی در علوم و فناوریهای هستهای
نشست تخصصی «کاربردهای هوش مصنوعی در علوم و فناوریهای هستهای» در سیویکمین کنفرانس ملی هستهای برگزار شد.
در این نشست به بررسی ابعاد نوین، فرصتها و چالشهای پیشروی بهرهگیری از هوش مصنوعی در صنعت هستهای پرداخته شد.
همچنین در این نشست مدیرکل فناوری و توسعه صنعتی از زیرمجموعههای معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی به معرفی «سند توسعه کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت هستهای» پرداخت.
این سند در نتیجه سلسله نشستهایی تخصصی و با مشارکت اعضای کارگروه تخصصی هوش مصنوعی از بخشهای ستادی و عملیاتی سازمان و به راهبری معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی تدوین شده است.
«سند توسعه کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت هستهای» یکی از نخستین اسناد ملی در این حوزه است که بهصورت هدفمند و ساختارمند به ترسیم مسیر توسعه و بهرهبرداری از ظرفیتهای هوش مصنوعی در این صنعت راهبردی میپردازد.
در ادامه نشست، سند منتشر شده توسط آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره کاربردهای هوش مصنوعی در فناوری هستهای معرفی و فرصتها و تهدیدهایی که این فناوری در حوزه حساس هستهای میتواند ایجاد کند، مورد بررسی قرار گرفت.
در بخش سوم نشست، اساتید پژوهشگاه علوم و فنون هستهای با ارائهای تخصصی به معرفی هوش مصنوعی، کاربردهای آن در صنعت هستهای و نمونههایی از پروژههای در حال اجرا در صنعت هستهای ایران که در آنها از هوش مصنوعی برای بهینهسازی عملکرد، افزایش ایمنی و بهبود تصمیمگیریهای عملیاتی استفاده شده، پرداختند.
در پایان این نشست، توسط اداره کل فناوری ارتباطات و اطلاعات سازمان انرژی اتمی مدلهای زبانی بزرگ (Large Language Models) و نقش آنها در صنعت هستهای بررسی شد؛ این موضوع، افقهای تازهای از همگرایی هوش مصنوعی و صنعت هستهای را برای حاضران ترسیم کرد.
نشست تخصصی «کاربردهای هوش مصنوعی در علوم و فناوریهای هستهای» با پرسشها و پاسخهای پویای شرکتکنندگان به اتمام رسید که با توجه به محتوای غنی و استقبال پرشور، گامی موثر در مسیر ارتقای دانش فناورانه کشور در صنعت هستهای و توسعه راهبردی کاربردهای هوش مصنوعی در این حوزه تلقی میشود.

رباتیک در خدمت صنعت هستهای؛ گامی بزرگ برای ایمنی، کارایی و آینده انرژی
پنل تخصصی رباتیک، کنترل و سیستمهای هوشمند در دومین روز از سیویکمین کنفرانس ملی هستهای ایران برگزار شد.
در این نشست تخصصی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فنون هستهای به بررسی نقش حیاتی و روزافزون فناوری رباتیک در صنایع هستهای کشور پرداخت.
در این نشست مسئله «کاربرد رباتیک در صنعت هستهای» و چشماندازی جامع از تاریخچه، روند رشد، شاخههای مختلف، فرصتها، چالشها و آینده این فناوری در حوزه هستهای بررسی و ترسیم شد.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه در این نشست با مرور سیر تکامل رباتها تاکید کرد که رباتیک چگونه توانسته در کنار فناوریهایی، چون هوش مصنوعی، اینترنت اشیا و واقعیت افزوده، به ابزاری حیاتی برای کار در محیطهای پرتوزا و خطرناک تبدیل شود.
در این نشست تخصصی وظایف گوناگون رباتها در صنعت هستهای نظیر بازرسی تاسیسات پرتوزا، پایش تشعشعات، تعمیر و نگهداری تجهیزات در محیطهای آلوده، مدیریت پسماندهای رادیواکتیو، جابجایی سوخت هستهای، پاسخ به شرایط اضطراری پس از حوادث، درمان با پرتو، استخراج معادن اورانیوم و آموزش تخصصی بررسی شد.
براساس آمار ارائه شده، بازار جهانی رباتیک هستهای که در سال ۲۰۲۳ حدود ۱.۱۳ میلیارد دلار ارزشگذاری شده بود تا سال ۲۰۳۰ به ۲.۷۴ میلیارد دلار خواهد رسید؛ ازجمله عوامل این رشد میتوان به نیاز به کاهش مواجهه انسانی با تشعشعات، بهبود ایمنی و دقت عملیات، و توسعه فناوریهای خودمختار اشاره کرد.
پژوهشگاهها و شرکتهای فناوری در ایران نیز فعالیتهایی در طراحی پهپادهای پرتویاب، بازوهای رباتیک مقاوم و سامانههای مانیتورینگ خودکار آغاز کردهاند.
براساس مطالب مطرحشده در این نشست عنوان شد که رباتها نهتنها به ایمنی و بهرهوری در تاسیسات هستهای کمک میکنند، بلکه امکان ادامه فعالیت در شرایط بحرانی و پساحادثه را نیز فراهم میآورند؛ با تمرکز بر تحقیق و توسعه، بهویژه در حوزههای مواد مقاوم، پردازش تصویر، واقعیت مجازی و تعامل انسان ربات، میتوان گامهای بلندی در مسیر آیندهای ایمنتر و هوشمندتر برداشت.

نشست تخصصی درسآموختههایی از مدیریت دانش در صنعت هستهای
نشست تخصصی «درس آموختههایی از مدیریت دانش در صنعت هستهای: گفتمانی پیرامون تجربههای زیسته متخصصان» با هدف انتقال تجربههای زیسته و دانش ضمنی از طریق ایجاد گفتمان و تعامل متخصصان با تجربه صنعت هستهای با یکدیگر و با مخاطبان در سیویکمین کنفرانس هستهای ایران برگزار شد.
اعضای دانشگاه امیرکبیر و پژوهشگاه علوم و فنون هستهای به بررسی چالشهای موجود در انتقال تجربیات پیشکسوتان به نسلهای جدید و راهکارهای رفع آنها، موانع، مشکلات حفظ و انتقال دانش فنی در صنعت هستهای، نقش مدیریت دانش در افزایش بهرهوری و ایمنی در تاسیسات هستهای، مدلهای پیشنهادی برای به اشتراکگذاری تجربیات موفق و شکستهای پیشین در صنعت هستهای، نحوه انتقال تجربیات گذشته به کارکنان جدید در قالب دورههای آموزشی یا کارگاههای عملی و نحوه ورود تجربیات گذشته به سیستمهای آموزشی برای مهندسان و کارکنان صنعت هستهای پرداختند.
همچنین در این نشست به چگونگی مدیریت دانش و انتقال آن به نسل جدید در صنعت هستهای و تسهیل روند رشد و توسعه فناوریهای هستهای پرداخته شد.
کارشناسان حاضر در نشست به شرح تجربیات خود را در مواجهه با مسایل فنی و مدیریتی و نیز نحوه انتقال دانش از طریق فرایندهای غیررسمی مانند بیان شفاهی تجربههای زیسته و اهمیت این روش در حفظ و گسترش مهارتها و اطلاعات فنی در صنعت هستهای پرداختند.

پنل تخصصی معرفی راکتورهای تحقیقاتی کشور، کاربردها و دستاوردها
پنل تخصصی «معرفی راکتورهای تحقیقاتی کشور، کاربردها و دستاوردها» با حضور پژوهشگران پژوهشکده راکتور و ایمنی هستهای، کارشناسان، پژوهشگران، اساتید و دانشجویان رشتههای مرتبط با انرژی و فناوری هستهای برگزار شد.
پژوهشکده راکتور و ایمنی هستهای، اعضای هیئت علمی پژوهشکده راکتور و ایمنی هستهای، رئیس آزمایشگاه پراکندگی و پراش سنجی نوترونی در راکتور تهران و مدیر گروه پژوهشی توسعه راکتورهای تحقیقاتی کم قدرت اصفهان اعضای این پنل بودند.
ازجمله موضوعها و محورهای مورد بحث در این پنل میتوان به «معرفی راکتورهای تحقیقاتی کشور»، «سامانه تصویربرداری نوترونی در راکتور تهران»، «تست سوخت هستهای در راکتور تهران»، «سامانه پراش سنجی نوترونی راکتور تحقیقاتی تهران»، «تولید رادیوایزوتوپها و پرتودهی سنگهای جواهراتی در راکتور تحقیقاتی تهران» و «کاربریهای راکتورهای تحقیقاتی اصفهان» اشاره کرد.
در این نشست به معرفی راکتورهای تحقیقاتی در حال بهرهبرداری کشور و کاربردهای این راکتورها و همچنین معرفی و تشریح دستاوردهای چند سال اخیر در حوزه توسعه کاربریهای این راکتورها پرداخته شد.
همچنین با توجه به زیرساختهای متنوع موجود در منطقه هستهای اصفهان، سال گذشته مرکز بینالمللی آموزش علوم و فنون هستهای در این منطقه تاسیس شد و در این نشست، زیرساخت و برنامههای این مرکز نیز تشریح شد.
پژوهشکده راکتور و ایمنی هستهای یکی از مراکز علمی و تحقیقاتی بسیار مهم در زمینه توسعه و ارتقای فناوری هستهای در کشور است و مسئولیت تحقیقات و توسعه در زمینههای مرتبط با راکتورهای هستهای و ایمنی آنها را بر عهده دارد.
پژوهش در زمینه توسعه کاربریهای راکتورهای تحقیقاتی کشور نیز یکی از ماموریتهای اصلی این پژوهشکده است.

پنل تخصصی رفع چالشهای محیط زیست با استفاده از فناوری هستهای: تخیل یا واقعیت؟
همزمان با نخستین روز سیویکمین کنفرانس ملی هستهای ایران، پنل تخصصی «رفع چالشهای محیط زیست با استفاده از فناوری هستهای: تخیل یا واقعیت؟» به همت پژوهشکده کاربرد پرتوها، برگزار شد.
این پنل با مدیریت اعضای هیئت علمی پژوهشگاه برگزار شد و جمعی از پژوهشگران، محققان و دانشجویان رشتههای مهندسی هستهای، فیزیک هستهای، شیمی و کشاورزی در آن شرکت داشتند.
موضوعهای مورد بحث در این نشست تخصصی شامل «کاربرد پرتوها در حفظ و نگهداری از محیط زیست»، «نقش پرتوها در کاهش آلایندگیهای صنایع نفت و پتروشیمی»، «پیشرفتهای اخیر دنیا در بهکارگیری باریکه الکترون در تصفیه فاضلابهای صنعتی و پزشکی»، «پلاسما و محیط زیست» و «اهمیت تکنیکهای هستهای در کشاورزی و محیط زیست پایدار» بود.
در این نشست عضو هیئت علمی پژوهشگاه با اشاره به استفاده از کاربرد پرتوهای یونساز در بازیافت پسماندهای پلاستیکی گفت: امروزه تجمع پلاستیکها یک مشکل مهم زیست محیطی است و پرتوهای یونساز نقش مهمی در توسعه روشهای بازیافتی خواهد داشت.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه با اشاره به مشکل تنش آبی در کشور افزود: پرتوهای الکترونی میتوانند نقش مهمی در تصفیه پساب صنایع آلاینده و بازیابی مجدد این منابع آبی داشته باشند.
در ادامه این نشست، یکی دیگر از اعضای هیئت علمی پژوهشگاه با اشاره به کاربردهای پرتوهای یونساز در صنایع نفت و پتروشیمی از جمله سولفورزدایی و کرکینگ، توضیحاتی درباره تحقیقات انجامشده توسط پژوهشکده کاربرد پرتوها در زمینه استفاده از پلیمرهای بازیافتی در تهیه بتن، تصفیه پساب صنایع نفت با پرتوهای یونساز و استحصال سوخت از پلاستیکهای بازیافتی ارائه کرد.
در بخش دیگر این نشست، عضو هیئت علمی پژوهشکده فیزیک و شتابگرها نیز به ارائه توضیحاتی درباره آخرین پیشرفتهای دنیا در زمینه توسعه شتابدهندههای الکترونی در تصفیه پساب پرداخت و راهکارهای رفع چالشهای توسعه این روش را بررسی کرد.
سخنران بعدی این نشست عضو هیئت علمی پژوهشگاه از پژوهشکده پلاسما و گداخت هستهای بود که به ارائه کاربردهای پلاسما در حفاظت از محیط زیست بهویژه در آب، خاک و هوا پرداخت.
در پایان این نشست عضو دیگری از هیئت علمی پژوهشگاه از پژوهشکده کشاورزی هستهای با اشاره به چالشهای کشاورزی و محیط زیست به ارائه آخرین دستاوردهای پژوهشکده کشاورزی در زمینههای مرتبط با تثبیت نیتروژن و اندازه گیری آن در خاک پرداخت.

نشست تخصصی کاربرد لیزر در شتابدهی ذرات، پزشکی و صنعت هستهای
نشست تخصصی «کاربرد لیزر در شتابدهی ذرات، پزشکی و صنعت هستهای» به همت پژوهشکده فوتونیک و فناوریهای کوانتومی در سیویکمین کنفرانس ملی هستهای در مشهد برگزار شد.
«شتابدهی ذرات باردار با استفاده از لیزر»، «ترمیم، نگهداری و بهبود عملکرد قطعات و تجهیزات مرتبط با صنعت هستهای» و «کاربرد لیزر در تشخیص و درمان سرطان» ازجمله موضوعهای مورد بحث در این نشست بود.
این نشست با حضور جمعی از مدیران و کارشناسان صنعت هستهای، دانشجویان، پژوهشگران و اساتید حوزه فوتونیک، هستهای و پزشکی برگزار و در پایان به پرسشهای حاضران پاسخ داده شد.

بررسی پروژههای همکاری فنی ایران و آژانس: کاربرد رادیوایزوتوپها و سیستمهای کنترل هستهای در صنعت
یکی از اعضای هیئت علمی پژوهشکده کاربرد پرتوها پژوهشگاه علوم و فنون هستهای در نشست تخصصی به بررسی کاربرد رادیوایزوتوپها در صنایع نفت و پتروشیمی و تاریخچه آن در کشور پرداخت.
در این نشست فعالیتهای پژوهشکده کاربرد پرتوها در زمینه استفاده از پرتوها در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، سوابق و پیشرفتهای کشور در این زمینه مورد بررسی قرار گرفت.
عضو هیئت علمی پژوهشکده کاربرد پرتوها پژوهشگاه علوم و فنون هستهای با اشاره به تثبیت کاربردهای مختلف رادیوایزوتوپها بهعنوان چشمههای بسته و بهعنوان ردیاب رادیواکتیو در سراسر جهان برای عیبیابی و بهینهسازی کارخانههای فراوری صنعتی گفت: کاربرد سیستمها و تکنیکهای هستهای در صنایع نفت و پتروشیمی به دو دسته کلی «روشهای بررسی عملکرد سیستم» نظیر گاما اسکن (برجها و خط لوله) و نشتیابی خطوط لوله و مبدلها و نیز «سیستمهای اندازهگیری» مانند سطح سنج، دانسیته سنج، صخامت سنج و سیستمهای مورد استفاده در چاه پیمایی تقسیم میشوند.
وی در ادامه به مرور فعالیتهای پژوهشگاه علوم و فنون هستهای در زمینه ارائه خدمات صنعتی مبتنی بر فناوری هستهای در ۴۰ سال اخیر پرداخت و گفت: این فعالیتها شامل دو گروه «پایه و پژوهشی» و «کاربردی» (شامل تولید و خدمات) میشوند.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه در ادامه به ارائه توضیحاتی در مورد نقشه راه انتقال فناوری کاربرد پرتوها در صنعت پرداخت و گفت: این نقشه راه دارای ۶ گام شامل «ایجاد و تجهیز زیرساختها و آزمایشگاههای موردنیاز»، «انتقال دانش فنی و آموزش نیروهای متخصص»، «تولید نمونههای اولیه محصولات و انجام روشهای کاربردی در مقیاس آزمایشگاهی با همکاری کارشناسان بینالمللی»، «تجزیه و تحلیل نیازهای بازار و یافتن حیطههایی برای محصولات و خدمات دردسترستر بهمنظور جلب اعتماد بازار»، «ارایه محصولات و خدمات با فناوری بالاتر از جمله سیستمهای سنجش و روش گاما اسکن» و «توسعه این خدمات از طریق ایجاد شرکتهای دانشبنیان» است.
وی همچنین به تشریح پروژههای همکاری فنی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی و اهداف و دستاوردهای این پروژهها نظیر پروژه TC «کاربرد صنعتی رادیوردیابها و چشمههای بسته» و پروژه TC «چشمههای بسته و سیستمهای کنترل هستهای در صنعت» پرداخت.

پنل تخصصی نگاهی به سیر تحولات جهانی گداخت و توسعه زیرساختها
پنل تخصصی «نگاهی به سیر تحولات جهانی گداخت و توسعه زیرساخت در تاریخ ۵۰ ساله پژوهشکده پلاسما و گداخت هستهای و ترسیم چشم انداز آینده» در سیویکمین کنفرانس ملی هستهای ایران در مشهد برگزار شد.
در این پنل موضوعاتی نظیر معرفی گداخت هستهای: رهیافتهای مورد توجه و تحولات اخیر دنیا؛ رویکردها و نقشه راه پژوهشگاه علوم و فنون هستهای درباره توسعه گداخت بومی؛ معرفی زیرساختهای آزمایشگاهی موجود و پتانسیلهای آنها درپیشبرد دانش گداخت و نگاهی به مهمترین پروژههای تعریفشده پژوهشگاه در زمینه گداخت مورد بررسی قرار گرفت.
مخاطبان این پنل تخصصی پژوهشگران و متخصصان حوزههای پلاسما و گداخت هستهای، دانشجویان تحصیلات تکمیلی در حوزههای پلاسما و گداخت هستهای، برق قدرت، مکانیک و نیز سیاستگذاران و مدیران حوزه انرژی و انرژی هستهای کشور بودند.

سیویکمین کنفرانس ملی هستهای با همت انجمن هستهای و با حمایت سازمان انرژی اتمی به میزبانی شهر مقدس مشهد در حال برگزاری است.
محورهای اصلی این دوره از کنفرانس شامل موضوعهایی، چون «کاربرد پرتوها و فناوریهای نوین پرتوی»، «فیزیک و فناوری گداخت هستهای و پلاسما»، «راکتورهای هستهای و فناوریهای کوانتومی»، «چرخه سوخت و مواد هستهای» و همچنین «حکمرانی هستهای و توسعه پایدار» است.
این رویداد علمی، فرصتی برای تبادل نظر، ارائه دستاوردهای جدید و توسعه همکاریهای ملی در حوزه علوم و فناوری هستهای به شمار میرود.
برگزاری نشست طراحی، تست و ساخت سوخت؛ چالشها و ارائه راهکار
پنل طراحی، تست و ساخت سوخت؛ چالشها و ارائه راهکار همزمان با ۲۴ اردیبهشت ماه در کنفرانس ملی هستهای ایران برگزار شد.
سخنرانان در این نشست تخصصی مراحل طراحی سوخت شامل تحقیق و توسعه سوخت، طراحی مفهومی، طراحی پایه و طراحی تفصیلی شرح داده شد.
در این پنل درباره انجام فاز طراحی مجتمعهای سوخت نظیر طراحی نوترونیک با انواع نرمافزارها و کدهای هستهای مرتبط، طراحی ترموهیدرولیکی، ترمومکانیکی و ارتعاشات با نرم افزارهای شبیهساز و روشهای مختلف محاسباتی بحث و تبادل نظر شد.
همچنین موضوعاتی از جمله عدم قطعیتها، ارزیابی معیارهای پذیرش، بررسی اثرات پارامترهای فرایند داخل قلب راکتور در شرایط مختلف نرمال و حادثه مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت.
در ادامه در زمینه نمونه سازی باندل و المان سوخت با هدف انجام تستهای مرتبط عملکردی در فازهای غیرپرتویی، پرتویی و پس از پرتو از جمله تستهای کشش، خستگی، بالونینگ و ترکیدگی، خوردگی و اکسایش، مشخصهیابی، هیدرولیک، سایش و پدیدههای مختلف از جمله DNB، ONB مورد بحث قرار گرفت.
انتهای پیام/

