یک پژوهشگر دینی: ویژگی بارز دختران نجابت حیا و صداقت است 

سالروز میلاد کریمه اهل بیت (ع) است؛ بانویی که ایرانیان به واسطه میزبانی بارگاه ملکوتی ایشان در قم و برادر دردانه‌شان، امام رضا (ع) در مشهد مقدس، همواره به خود بالیده‌اند. حضرت معصومه (س) در خاندانی که سرچشمه علم و تقوا و فضایل اخلاقی بود، متولد شد. نام شریف آن بزرگوار فاطمه و مشهورترین لقب آن حضرت، «معصومه» است. پدر بزرگوارش امام هفتم شیعیان حضرت موسی بن جعفر (ع) و مادر مکرمه‌اش حضرت نجمه خاتون (س) است، که مادر امام هشتم نیز است. 

حضرت معصومه (س) در روز اول ذیقعده سال ۱۷۳ هجری قمری در مدینه منوره به دنیا آمد، اما دیری نپایید که در همان سنین کودکی با مصیبت شهادت پدر گرامی‌اش در حبس هارون در بغداد مواجه شد. پس از آن‌که پدر بزرگوار ایشان به شهادت رسید، فرزند ارجمند آن امام، یعنی حضرت رضا (ع) عهده‌دار امر تعلیم و تربیت خواهران و برادرانش شد و مخارج آنان را نیز برعهده گرفت. در اثر توجهات زیاد آن حضرت، هر یک از فرزندان امام کاظم (ع) به مقامی والا دست یافتند و زبانزد همگان شدند. 

ابن صباغ ملکی در این باره اظهار کرده است: «هر یک از فرزندان ابی الحسن موسی معروف به کاظم، فضیلتی مشهور دارد.» بدون تردید بعد از حضرت رضا (ع) در میان فرزندان امام کاظم (ع)، حضرت معصومه (س) از نظر علمی و اخلاقی، والا مقام‌ترین آنان است. این حقیقت از اسامی، لقب‌ها، تعریف‌ها و توصیفاتی که ائمه اطهار (ع) از ایشان نموده‌اند، آشکار است و این حقیقت را روشن می‌سازد که ایشان نیز چون حضرت زینب (س) «عالمه غیرمعلمه» بوده است؛ لذا از آن پس تحت مراقبت و تربیت برادر بزرگوارش حضرت علی بن موسی الرضا (ع) قرار گرفت. 

به مناسبت ولادت حضرت معصومه (س) گفت و گویی داشتیم با حجت‌الاسلام والمسلمین هادی سروش، استاد فقه و فلسفه و پژوهشگر دینی، وی با بیان اینکه حضرت معصومه (س) یکی از شخصیت‌های برجسته معنوی در مکتب شیعه است، اظهار کرد: آیت الله بروجردی در کتاب جامع احادیث الشیعه از امام صادق (ع) نقل می‌کند که حضرت فرمود: حضرت معصومه (س) دارای مقام بلند شفاعت است و به واسطه شفاعت ایشان، همه شیعیان می‌توانند وارد بهشت شوند. این روایت نشان از مقام قداست و طهارت حضرت معصومه (س) دارد که به قدری بلند است که در آخرت، شفاعت ایشان باعث رستگاری شیعیان خواهد شد. 

وی گفت: شفاعت در عالم آخرت به مقام هدایتگری فرد بستگی دارد، به این معنا که هر کس در دنیا به میزان توانایی خود در هدایت دیگران عمل کند، در آخرت نیز به همان شکل شفاعت خواهد کرد. وجود حضرت معصومه (س) در قم جرقه پیدایش حوزه علمیه را در این شهر زد و به برکت عنایات ایشان است که موجب تربیت بزرگانی از فقیهان، عارفان و حکیمان شده است. 

این استاد حوزه ادامه داد: حوزه علمیه قم که بیش از ۱۰۰ سال از تأسیس آن می‌گذرد، به تربیت عالمان و فقیهان بزرگ پرداخته که معارف الهی را به جامعه شیعه منتقل کرده‌اند. تمامی این هدایتگری‌ها از سرچشمه‌ای به نام حضرت معصومه (س) نشأت می‌گیرد و در عالم قیامت نیز به شکل شفاعت ظهور خواهد کرد. 

وی در ادامه به شخصیت روحی و روانی زنان پرداخت و تأکید کرد: خداوند ویژگی‌های خاصی را در زنان قرار داده است. این ویژگی‌ها شامل خویشتن‌داری، نجابت، حیا و صداقت است. در آیه ۲۵ سوره قصص فرمود: «فَجَاءَتْهُ إِحْدَاهُمَا تَمْشِی عَلَی اسْتِحْیَاءٍ قَالَتْ إِنَّ أَبِی یَدْعُوکَ لِیَجْزِیَکَ أَجْرَ مَا سَقَیْتَ لَنَا فَلَمَّا جَاءَهُ وَقَصَّ عَلَیْهِ الْقَصَصَ قَالَ لَا تَخَفْ نَجَوْتَ مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمِینَ.» به حیا و حرمت دختران حضرت شعیب اشاره شده که در شلوغ‌ترین مکانی که دامداران برای سیراب کردنِ دام‌های خود جمع می‌شدند، دختران شعیب در عین اینکه در اجتماع حضور داشتند اما بسیار با حیاء بودند. 

وی افزود: همچنین، خداوند در شخصیت زنان عاطفه و محبت بیشتری قرار داده است و این عناصر، شخصیت روحی و معنوی آن‌ها را شکل می‌دهند. 

این استاد حوزه تاکید کرد: در تعامل با زنان، چه در خانواده و چه در جامعه، باید به این ویژگی‌ها توجه کرده و رفتارهایی مغایر با شخصیت آن‌ها انجام ندهیم و این مهم را خدا به ما آموخته است، چرا که پیامبر خدا (ص) فرمود: «خدا در مورد دختران و زنان بیشتر از مردان رحمت دارد.» ما موظف به اِعمال محبت و عاطفه در مورد دختران و زنان هستیم. اندیشه و رفتار حضرت معصومه (س) بر محور پاکی و آموزش تعالیم انسانی و دینی است. 

حجت السلام سروش در پایان تشریح کرد: ما در احادیث، روایاتی داریم که توسط آن حضرت از حضرات معصومین نقل شده است. از سوی دیگر حضور حضرت معصومه (س) در قم نشان از حضور اجتماعی ایشان است، اما نکته اینجاست که حضرت معصومه (س) در عین محافظت از چهارچوب‌های خانوادگی، حضور اجتماعی دارد و از اندوخته‌های علمی خود دیگران را سیراب می‌کند، اما در عین حال از طهارت روح و قداست نفس خود نیز محافظت می‌کند. این الگو اگر مورد تأسیِ دختران و زنان در جامعه قرار گیرد حتما ارتقای مهمی را شاهد خواهیم بود. 

انتهای پیام/