مجموعه سه جلدی «قانونگذاری و قانون اساسی» منتشر شد

به گزارش شورای نگهبان، این مجموعه مقالات سه جلدی با تمرکز بر «صلاحیت‌های قانون‌گذاری مجلس شورای اسلامی»، به تحلیل ابعاد مختلف این موضوع پرداخته و تلاش دارد تا ضمن واکاوی مبانی نظری و تاریخی، به تبیین فرآیند و نقش و اختیارات این نهاد در قانون‌گذاری بپردازد. 

اهمیت این بررسی، نه‌تنها در کشف و تحلیل نقاط قوت و ضعف موجود، بلکه در ایجاد زمینه‌ای برای بهبود کارکرد نظام قانون‌گذاری کشور نهفته است.

در جلد نخست مبانی، کلیات و آسیب شناسی نظام قانونگذاری جمهوری اسلامی ایران مورد کنکاش و واکاوی قرار گرفته است و موضوعات مختلفی در زمینه قانون‌گذاری و نظام تقنین از جمله معیار‌های تفکیک امور تقنینی و اجرایی در آرای شورای نگهبان، نظریه «منطقه‌الفراغ» و جایگاه آن در قانون‌گذاری، نظریه تخییر در انتخاب فتاوا برای قانون‌گذاری، ابعاد حقوق عمومی قانون‌گذاری از منظر فقهی، نقد تعاریف قانون در فلسفه حقوق پوزیتیویستی، نیازسنجی تقنینی و ارزیابی تأثیرات قانون در مرحله تقنین، نقد و بررسی تقنین آزمایشی و دلایل عدم اجرای قوانین در ایران، بایسته‌های تقنینی در حوزه قوانین کیفری و ... بررسی شده‌اند.

در جلد دوم این مجموعه فرآیند‌های نظام قانونگذاری ایران مورد کنکاش و واکاوی قرار گرفته و مباحث مطرح‌شده شامل تحلیل مفاهیم و اصولی مانند تفویض اختیار قانون‌گذاری، ضوابط حاکم بر ابتکار قانون، ضرورت در قانون اساسی، شفافیت و مشارکت عمومی در فرآیند تقنین، و معیار‌های شناسایی احکام آیین‌نامه‌ای است. همچنین موضوعاتی نظیر محدودیت‌های قانون‌گذاری مجلس طبق اصل ۷۵، کیفیت مشارکت نمایندگان، بررسی فقهی رأی ممتنع، فرآیند تدوین قوانین برنامه‌ای، تنقیح قوانین و مقررات، و امکان‌سنجی حقوقی جمع‌سپاری این فرآیند‌ها مورد بررسی قرار گرفته‌اند.

در جلد سوم این مجموعه نیز حدود صلاحیت‌ها، وظایف و اختیارات مجلس شورای اسلامی در نظام حقوقی ایران مورد کنکاش و واکاوی قرار گرفته و نقش مجلس در تصویب قرارداد‌های بین‌المللی، صلاحیت قانون‌گذاری مجلس و محدودیت‌های آن براساس قانون اساسی و نظرات شورای نگهبان، نیاز به قوانین جدید در حوزه‌هایی مانند تملک اموال غیرمنقول توسط اتباع خارجی، قانون‌گذاری در حوزه مطبوعات و چالش‌های بین آزادی بیان و محدودیت‌های قانونی بررسی شده است. همچنین نقش تفسیری مجلس، ابهامات در تصویب موافقت‌نامه‌های بین‌المللی، بررسی ماهیت قوانین برنامه‌ای، حدود اختیار مجلس در اصلاح لوایح قانونی، عطف به ماسبق شدن قوانین و ارتباط قوانین برنامه‌ای با قانون اساسی نیز مورد تحلیل و تبیین قرار گرفته است.

این اثر مرجعی تخصصی و کاربردی برای پژوهشگران، دانشجویان حقوق عمومی و کارشناسان قانون‌گذاری است که به تحلیل مبانی و کارکرد‌های نظام قانونگذاری ایران در چارچوب قانون اساسی می‌پردازد و امید است این کتاب، با گشودن افق‌های تازه در تحلیل حقوقی نظام قانون‌گذاری ایران و ارائه راهکار‌های کاربردی برای بهبود آن، سهمی در ارتقای دانش حقوقی و توسعه نهاد قانون‌گذاری کشور داشته باشد.

علاقه‌مندان می‌توانند جهت تهیه این آثار به فروشگاه اینترنتی انتشارات پژوهشکده شورای نگهبان به نشانی nashr-rc.ir مراجعه نمایند.

انتهای پیام/