آیا صدقه دادن در ماه رمضان فرق میکند؟

در میان ما مسلمانان و شیعیان پرداخت صدقه از جمله کارهایی محسوب میشود که بسیاری به آن اعتقاد دارند و بنوعی به اموالی گفته میشود که به قصد قُربَت در راه خدا داده میشود.
باید به این موضوع توجه داشت که صدقه یا واجب است یا مستحب که براین اساس در آیات قرآن و روایات مصارف و شرایط آن بیان شده است.
همانطور که میدانید قرآن کریم صدقه را وسیله آمرزش گناهان دانسته است و براساس روایات، صدقه دادن نه تنها سبب کم شدن اموال انسان نمیشود، بلکه برکت و یا افزایش اموال را نیز به دنبال دارد.
اما مصارف صدقه چیست؟
إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاءِ وَالْمَسَاکینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیهَا وَالْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَفِی الرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَفِی سَبِیلِ اللَه وَابْنِ السَّبِیلِ ۖ فَرِیضَةً مِّنَ اللهِ ۗ وَاللَه عَلِیمٌ حَکیمٌ ﴿۶۰﴾
صدقات، تنها به تهیدستان و بینوایان و متصدیان [گردآوری و پخش]آن، و کسانی که دلشان به دست آورده میشود، و در [راه آزادی]بردگان، و وامداران، و در راه خدا، و به در راه مانده، اختصاص دارد. [این]به عنوان فریضه از جانب خداست، و خدا دانای حکیم است. [سوره توبه–آیه۶۰]
خداوند در آیات قرآن مصارف صدقه را هشت مورد بیان میکند:
- فقرا
- مساکین
- عاملان و جمعکنندگانِ زکات. در حقیقت آنچه به آنان داده میشود، به منزله مزد و اُجرتشان است.
- «مُؤلِفَة قلوبُهُم» یعنی افرادی که انگیزۀ نیرومندی برای کمک به اسلام ندارند و با تشویق مالی میتوان محبتشان را جلب کرد.
- آزاد ساختن بردگان.
- ادای دِین بدهکاران و آنها که بدون جُرم و تقصیر زیر بار بدهکاری مانده و از ادای آن عاجز شدهاند.
- مصرف در راه خدا. (فی سبیل الله) منظور از آن، تمام راههایی است که بر گسترش و تقویت آیین الهی منتهی شود.
- کمک به واماندگان در راه (ابنِ سبیل)، یعنی مسافرانی که در راه مانده و زاد و توشه کافی برای رسیدن به مقصد ندارند
خداوند همچنین در سورره توبه آیه ۱۰۴ میفرماید:
آیا نمیدانند که خدا توبه بندگانش را میپذیرد و صدقات آنان را دریافت میکند.
احادیث مربوط به اهمیت صدقه دادن در ماه مبارک رمضان
احادیثی از حضرت محمد (ص) درباره پرداخت صدقه
کسى که افطار دهد روزه دارى را از براى او خواهد بود مثل اجرِ آن روزه دار بدون آنکه از اجر او چیزى کم شود و هم از براى او خواهد بود مثل آن عمل نیکویى که بجا آورد آن افطار کننده به قوه آن طعام.
در وقت افطار تصدّق کنید و افطار دهید روزه داران را اگر چه به چند دانه خرما یا شربتى آب باشد.
هر کس در ماه رمضان صدقهای دهد خداوند او را میآمرزد.
زمین قیامت سراسر آتش است، جز زیر سایبان صدقه.
هر کس بر اثر ضعف یا بیماری یا عذری نتواند درماه رجب روزه بگیرد هر روز یک نان به نیازمند صدقه دهد. سوگند به آنکه جانم در دست اوست هر گاه کسی این طور صدقه دهد به ثواب روزه ماه رجب بلکه بیشتر دست مییابد. (امالی صدوق)
توصیه حضرت علی (ع) درباره صدقه
در وصیت امام علی (ع) به امام حسن (ع) آمده است:
هرگز از غذایی نخور مگر اینکه قبل از خوردنش از همان غذا صدقه داده باشی. (امالی مفید)
احادیث امام صادق (ع) درباره صدقه
کسی که ابتدای روز صدقه بدهد خدا شری را که از آسمان در آن روز نازل میشود از او برطرف مینماید و هر کس اول شب صدقه بدهد خدا شری را که از آسمان در آن شب فرود میآید از او دفع میکند. هر کس که صبح صدقه دهد خداوند نحسی آن روز را از وی برطرف مینماید. (من لا یحضره الفقیه)
آنکه کار خیر انجام میدهد پسندیده است که کار نیکش را در روز جمعه انجام دهد، چون عمل نیک در روز جمعه دو برابر پاداش دارد. (من لا یحضره الفقیه)
سفرت را با صدقه آغاز کن و هر گاه یادت آمد آیه الکرسی بخوان. (کتاب کافی)
هر کس در ماه شعبان صدقه دهد خدا صدقه اش را رشد میدهد تا به اندازه کوه احد ارزش پیدا کند. (امالی صدوق)
حدیث امام رضا (ع) درباره صدقه
هر که موقع افطار یک نان به نیازمندی صدقه دهد خدا گناهش را میآمرزد و برایش ثواب آزاد کردن یک برده از نسل حضرت اسماعیل مینویسد.
انتهای پیام/