فطریه هدیه‌ای برای محرومان

احمد صادقی کارشناس علوم قرآنی در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان درباره اهمیت عید فطر گفت: روز عید فطر روز بازگشت به خداوند متعال محسوب می‌شود. به عبارت دیگر برای هر چیزی زینتی است و زینت ماه رمضان عید فطر محسوب می‌شود. حضرت علی (ع) در این زمینه فرموده‌اند: «زینت حکمت، پارسایی، زینت دانش، بردباری، زینت پرستش، حضور قلب و خشوع و زینت پادشاهی و حکومت، عدالت و دادگری است. در روز‌های عید هم اعمال و آیین‌هایی هست که موجب زینت یافتن و آراسته شدن آن روز‌ها است. پیامبر اکرم (ص) می‌فرمایند: عید‌های خود را با گفتن اللّه اکبر زیبا کنید؛ و نیز می‌فرمایند: عید‌های فطر و قربان را با جملات لااله الااللّه و اللّه اکبر و الحمدللّه و سبحان اللّه آذین ببخشید.

وی ادامه داد: امام سجاد (ع)، روز عید فطر را روز بازگشت به خداوند می‌دانند و می‌فرمایند: «خداوندا، در روز عید فطر که آن را برای اهل ایمان، روز عید و شادی قراردادی و برای اهل دین خود، روز اجتماعی و همیاری مقرر فرمودی، ما به سویت بازمی‌گردیم و از گناهانمان آمرزش می‌طلبیم». در روایت‌ها آمده است، حضرت امیرالمومنین (ع) پس از نماز عید سعید فطر خطبه می‌خواندند و در آن، پس از حمد و ستایش خدای متعال و بیان نعمت‌های او و نیز درود و سلام بر رسول خدا و خاندانش و سفارش به تقوای الهی می‌فرمودند: خداوند ما و شما را در زمره کسانی قرار دهد که بدو امیدوار و از او هراسناکند. بدانید این روز که خداوند آن را برای شما عید قرار داده و شما را سزاوار بهره‌مندی از آن دانسته، برای آن است که نام او را بر زبان آرید تا خدا هم شما را یاد کند. او را به نیایش یاد کنید تا شما را پاسخ گوید. زکات فطره خود را بپردازید که سنت پیامبر و تکلیفی از سوی خداست. هر کس باید به نام خود و خانواده‌اش، مرد و زن و کوچک و بزرگ، یک صاع گندم یا خرما یا جو بپردازد. …خداوند همه ما را از گناه باز دارد و آخرتمان را از دنیایمان نیکوتر گرداند و نیز فرمودند:فرمان خداوند را در خودداری از کار‌هایی که شما را از آن برحذر داشته است، عمل کنید و نسبت ناروا به زنان عفیف، شهوت‌رانی حرام، شراب‌خواری، کم‌فروشی، شهادت ناحق و فرار از جهاد.»

صادقی فلسفه عید فطر را موردبررسی قرارداد و تاکید کرد: روز فطر، عید قرار داده‌شده تا برای مسلمانان روز اجتماعی باشد که در آن دورهم جمع شوند تا عشق و محبت خود به خداوند را ابراز کنند و به خاطر منتی که بر آنان گذاشته‌شده، او را ستایش کنند، پس روز عید و روز گردهم آیی و روز افطار، روز زکات، روز گرایش به یکدیگر و روز تضرّع به پیشگاه حق‌تعالی است، و نیز روز فطر، روز عید قرار داده‌شده به دلیل آنکه روز فطر اولین روز سال است که خوردن و آشامیدن در آن جایز شمرده شده است، چراکه نزد اهل حق اولین ماه سال، ماه رمضان است و خداوند دوست دارد در روز عید فطر، مسلمانان اجتماع کنند و با یکدیگر به ستایش و تقدیس او بپردازند این نکته در سخنان حضرت علی (ع) مورداشاره قرار داشته است.

این کارشناس علوم قرآنی بیان کرد: زکات فطره (هدیه‌ای به محرومان) است که در گفتار امام صادق (ع) به آن اشاره شده؛ ایشان در این زمینه می‌فرمایند: «کسی که روزه می‌گیرد، ولی زکات فطره نمی‌پردازد، روزه او پذیرفته نمی‌شود.» از این جمله گهربار امام صادق (ع)، به اهمیت زکات فطره پی می‌بریم. زکات فطره، هدیه‌ای است که انسان مؤمن به شکرانه یک ماه رمضان را باید نقطه آغاز و شروع سعادت دانست و در ادامه اهمیت حفظ دستاورد‌های معنوی که در ماه مبارک رمضان برای انسان حاصل شده است. اسلام مثل دیگر ادیان، تک بعدی نیست و علاوه بر تربیت روح، مسئولیت جسم را هم بر عهده دارد. همان‌طور که به نفع روح، دستور به إمساک می‌دهد در پاره‌ای از اوقات به نفع جسم، دستور به خوردن می‌دهد. ارتباط میان رمضان و فطریه نیز از جمله مسائلی است که باید بیشتر مورد تحقیق قرار گیرد. در ماه مبارک که تعلقات مادی به حداقل خود می‌رسد، انسان به راحتی بخشی از غذای خود را که در اصطلاح فقهی (قوت غالب) گویند، انفاق می‌کند. محرومیت‌زدایی یکی از اهداف زکات فطره است.

وی به معامله خداوند با بندگان اشاره و تصریح کرد: خداوند با بندگانش معامله می‌کند، پروردگار جان و مال انسان‌ها را در قبال بهشت از آنان خریداری می‌کند این فلسفه بیانگر این مهم است که با روزه‌داری در یک ماه و گردن نهادن و بندگی آستان پروردگار می‌توانیم به جایگاهی ارزشمند و فضیلت‌هایی گران‌بها دست یابیم و به عبارتی گوهر وجودی خود را بیابیم.

صادقی حقیقت عید فطر را موردبررسی قرارداد و بیان کرد: عبودیت یک ماهه انسان در ماه مبارک رمضان پاداش و جایزه گران‌بها نزد پروردگار دارد این امر موضوعی مهم است که از سوی «ائمه اطهار (ع)» و معصومین بر آن تاکید شده است.

وی به نکته چهارم حقیقت عید فطر اشاره و اظهار کرد: عید فطر عید عبادت کردن و سرنهادن به فرمان الهی و فرمان‌برداری از خداوند است. عید پاک شدن انسان از گناهان در حقیقت شیطان درون خود را شکست دادن، باید توجه داشت که این عید رویدادی ارزشمند است که مسلمانان در پایان یک‌ماه روزه‌داری و فرمان‌برداری و شکست شیطان درون خود به جشن می‌پردازند به‌عبارتی عید فطر عید پیروزی بر شیطان است.

صادقی زکات فطره را حقیقتی دیگر از فلسفه عید فطر دانست و تصریح کرد: فلسفه زکات فطره همانند پرداخت خمس بوده همان‌گونه که در سوره انفال تاکید شده هرچه دارید باید یک‌پنجم آن را به عنوان خمس دهید که آن سهم فقرا و نیازمندان است اگر این حق را از وجود خود بیرون کنید قطعاً از زیانکاران خواهید بود.

انتهای پیام/