خبرگزاری میزان _ روزنامه همشهری نوشت: همزمان با برگزاری جامجهانی 2022 در دوحه، پایتخت قطر، بحثهای زیادی درباره میزان دخل و خرجها در جریان رقابتهای جامجهانی مطرح شده است. قطر کوچکترین کشوری است که تاکنون میزبان جامجهانی فوتبال بوده است.
کوچکترین کشور بعدی سوئیس است که میزبان جامجهانی فوتبال در سال 1954بود، اما از نظر هزینه، قطر بیشترین هزینهها را صرف این رقابتها کرده است. نشریه فوربس، جامجهانی قطر را با هزینه 220 میلیارد دلار گرانترین جام تاریخ فوتبال عنوان کرده و نوشته است که این هزینه 15برابر بیشتر از آخرین دور جامجهانی در سال2018 در روسیه است.
وبسایت اسپرت گانگا درباره هزینههای قطر در جامجهانی در گزارشی مینویسد که قطریها تا پیش از شروع این رقابتها، هر هفته 500میلیون دلار برای تقویت زیرساختهای حملونقل و ساخت بیمارستانها، هتلها، فرودگاهها و چندین استادیوم جدید هزینه کردهاند.
البته منابع دیگری مانند اکونومیست، هزینه قطر در جامجهانی را تا 300 میلیارد دلار نیز عنوان کردهاند که بخش قابل توجهی از این هزینهها صرف زیرساختهایی مانند مترو شده است.
در عین حال، این هزینهها سود چندانی برای کشورهای میزبان نداشته است. دانشگاه لوزان با انجام تحقیقاتی به این نتیجه رسیده که بین سالهای 1964تا 2018، جهان شاهد برگزاری 36رویداد ورزشی بینالمللی بوده که فقط 5رویداد آن سودآور بوده است و بقیه 31رویداد جهانی با ضررهای کلان مواجه شدند.
همچنین از 14 جامجهانی بررسی شده در این تحقیق، فقط یک جام تا به حال سودآور بوده است و آن هم مربوط به جامجهانی 2018 روسیه است. در این جام، روسها حدود 235 میلیون دلار درآمد بهدست آوردند که عمده این درآمد به واسطه قراردادهای کلان حق پخش مسابقات بوده است. با این حال سود روسیه نیز از این رقابتها فقط برابر با 4.6درصد هزینهها بود نه بیشتر.
در مسابقات جامجهانی، تقریباً همه هزینههای اصلی بر عهده کشور میزبان است. از سوی دیگر، فیفا بهعنوان نهاد جهانی حاکم بر فوتبال بیشترین درآمدزایی را از این مسابقات دارد و این نهاد فقط برخی هزینههای عملیاتی را متقبل میشود.
بیشترین درآمد فیفا نیز از جامجهانی فوتبال شامل پولهای فروش بلیت، حمایتهای تبلیغاتی شرکتها و بنگاههای اقتصادی و بخش عمده آن هم از درآمدهای حق پخش مسابقات است که مستقیم به خزانه فیفا میرود. برای مثال، در آخرین جامجهانی که مربوط به سال 2018 بود، فیفا 5.4 میلیارد دلار درآمد بهدست آورد که فقط بخشی از آن به تیمهای ملی کشورها اختصاص داده شد.
البته صورتحساب بلند بالای هزینههای جهانی ورزش با انتقادات و نارضایتیهایی نیز از سوی شهروندان میزبان روبهرو است و طی یک دهه گذشته، موارد متعددی از اعتراضات در شهرهای میزبان درباره سود و زیان رویدادهای جهانی ورزش برگزار شده است.
با نگاهی به آمارها به این نتیجه میرسیم که در سالهای اخیر کشورهای کمتری بهعنوان میزبان، داوطلب اینگونه رویدادها شدهاند. درحالیکه برای میزبانی بازیهای المپیک تابستانی در سال 2016، 7 نامزد وجود داشت، اما برای رقابتهای جهانی سال 2024 فقط 2 کشور برای میزبانی اعلام آمادگی کردند.
در سال 2013 و یک سال پیش از آنکه برزیل میزبان جامجهانی 2014 شود، این کشور با دورهای از اعتراضات گسترده و بیسابقه روبهرو شد که بسیاری از شهرهای این کشور را بهمدت چند هفته درگیر کرد. اعتراضات علیه میزبانی جامجهانی حتی در جریان رقابتهای سال 2010 در آفریقایجنوبی تا زمان برگزاری مسابقات ادامه یافت.
میزبانی پر هزینه از رقابتهای جهانی ورزشی، موضوع تازهای است. بر مبنای هزینههای سال 2018، جامجهانی 1966 فوتبال در انگلیس که با حضور 16تیم برگزار شد، فقط حدود 200 هزار دلار به ازای هر فوتبالیست هزینه داشت، اما این هزینهها به ازای هر فوتبالیست در سال 2018، به 7میلیون دلار رسید.
بهنظر میرسد بخش عمدهای از این افزایش هزینهها با ساخت ورزشگاههای جدید برای بازیهای جامجهانی ارتباط دارد. در قطر نیز، از 8 استادیوم موجود برای جامجهانی، 7 مورد آن جدیدالتاسیس است و طی 10سال گذشته ساخته شده است. در جامجهانی1966 انگلیس اما هیچ ورزشگاه جدیدی احداث نشد.
خبرگزاری میزان: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانههای داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانهای منتشر میشود.
