سنگ مفت؛ یوزپلنگ هم مفت؟

خبرگزاری میزان- طرح تکثیر در اسارت یوزپلنگ که به عنوان راهکاری برای جلوگیری از انقراض یوزپلنگ آسیایی مطرح می‌شود همواره با مخالفت بسیاری از کارشناسان حوزه حیات وحش مواجه بوده است؛ مخالفانی که استدلال‌ها و انتقاداتشان منطقی به نظر می‌رسد.

یک دو دو تا چهارتای ساده کافی است تا به این نتیجه برسیم که طرح تکثیر در اسارت که لازمه اجرای آن زنده‌گیری یوزپلنگ‌‌های طبیعت و انتقالشان به محوطه‌ای محصور است در خوشبینانه‌ترین حالت به تولد یوزپلنگ‌هایی منجر می‌شود که قابلیت بقا در طبیعت را نداشته و بی‌آنکه دردی از نسل رو به انقراض یوزپلنگ در طبیعت دوا کنند تا پایان عمر در اسارت باقی خواهند ماند.

به عبارتی در ازای زنده‌گیری هر یوزپلنگ به منظور تکثیر در اسارت، شانس تولید مثل بازماندگان نسل این گربه کمیاب و تکثیر طبیعی آن‌ها از حیات وحش کشور گرفته می‌شود.

مثلا همین فیروز، پدر یوزپلنگ‌هایی که اخیرا در محوطه محصوری در توران متولد شدند؛ یکی از قربانیان طرح تکثیر در اسارت است. یک یوزپلنگ نر ۱۰ ساله که اسفند ۹۹ در یکی از تله‌های زنده‌گیری سازمان «حفاظت» محیط زیست گرفتار و به محوطه‌ای محصور منتقل شد تا با ایران، ماده یوزپلنگ اسیر، جفتگیری کند. بدین ترتیب با حذف فیروز از طبیعت، شانس به وجود آمدن چند نسل جدید یوزپلنگ در طبیعت توران از بین رفت.

البته دست‌اندرکاران اجرای این طرح، پس از زنده‌گیری فیروز در پاسخ به انتقادات وعده دادند که فیروز را پس از جفتگیری، مجددا به طبیعت بازخواهند گرداند؛ اما حالا بیش از یک سال از زنده‌گیری فیروز گذشته و به نظر نمی‌رسد امیدی برای آزادی حیوان نگون‌بخت وجود داشته باشد.

بیشتر بخوانید:
توضیحات یک دامپزشک درباره نحوه زنده‌گیری فیروز+تصاویر

در این میان نکته دردآور این است که همانطور که طی روزهای گذشته شاهد بودیم، مخاطب عام از شنیدن خبر تولد سه توله یوزپلنگ، به وجد می‌آید بی‌آنکه بداند برای تولد این توله‌ها که تا پایان عمر در اسارت باقی خواهد ماند چه بهای سنگینی پرداخت شده است و دردآورتر اینکه مسئولان محیط زیست هم از این ناآگاهی در راستای تبلیغات برای این طرح توله‌کشی به جای شفاف‌سازی در خصوص اهداف و فواید طرح برای نجات نسل یوزپلنگ، رویه‌ای پوپولیستی را پیش گرفتند.

به نظر می‌رسد این سخیف‌ترین رویکردی است که تنها نهاد متولی حفاظت از حیات وحش یک کشور می‌تواند نسبت به شاخص‌ترین گونه جانوری آن کشور داشته باشد. گونه در خطر انقراضی مثل یوزپلنگ آسیایی که در همه زیستگاه‌هایش در کشورهای دیگر منقرض شده و تنها تعداد معدودی از بازماندگانش در ایران باقی مانده است.

نهایتا به نظر می‌رسد سازمان محیط زیست در معرفی طرح تکثیر در اسارت یوزپلنگ و اهداف آن، صادق نبوده و نیست. چرا که مسئولان این سازمان همواره از این طرح به عنوان یکی برنامه‌های حفاظتی برای حفظ نسل یوزپلنگ نام می‌برند که مصداق بارز فریب افکار عمومی است. چرا که همانطور که حتی کارشناسان این سازمان هم اعلام کرده‌اند توله‌های متولدشده در اسارت، قابلیت رهاسازی ندارند.

به علاوه به فرض که چنین قابلیتی را هم به دست بیاورند؛ چند یوزپلنگ باید از طبیعت زنده‌گیری شود تا نسل حاصل از جفتگیری آنها، محصول درون‌آمیزی نبوده و از تنوع ژنتیکی مطلوبی برخوردار باشد؟ چنانچه روز گذشته زمزمه‌هایی از وجود مشکلات ژنتیکی در توله‌ها مطرح شده است.

افزایش تعداد محیط‌بانان و پاسگاه‌های محیط‌بانی در زیستگاه‌های یوزپلنگ، بهبود کیفیت تجهیزات محیط‌بانان، جلوگیری از تخریب زیستگاه‌های یوزپلنگ به ویژه توسط معدنکاوان و جاده‌سازان و ایمن‌سازی مسیرهای حادثه‌خیز در جاده‌ها که تصادف در آنها تا کنون یوزپلنگ‌های بسیاری را به کام مرگ کشیده، شاخص‌ترین توصیه‌های کارشناسان برای حفاظت از بازماندگان نسل یوزپلنگ آسیایی هستند و اینکه سازمان محیط زیست به جای گام برداشتن در مسیر حفاظت از نسل یوزپلنگ در طبیعت، عامدانه آخرین بازماندگان نسل این جانور را قربانی طرحی می‌کند که حاصلی به جز تولد یوزپلنگ‌های قفسی نخواهد داشت حقیقتا مایه تاسف است؛ سازمانی که حالا خود به یکی از تهدیدی جدی برای بقای یوزپلنگ‌ها تبدیل شده است.

انتهای پیام/