معرفی کتاب آمریکا، حقوقبشر مدعی یا مجرم؟
به گزارش گروه حقوقی و قضایی ،این کتاب قصد دارد تصویری واقعی و عینی از وضعیت حقوق بشر در آمریکا ارائه دهد. از نقاط قوت کتاب پیش رو، این است که علاوه بر اینکه مصادیق و مفاهیم حقوق بشر به زبانی ساده مطرح گردیده است، دستهبندی مفاهیم به تفکیک بخشها و بر اساس نسلهای حقوق بشری (چهار نسل) صورت گرفته که به درک بهتر مطلب کمک خواهد کرد. همچنین باید اشاره کرد که ارائه آمارهای معتبر در زمینه نقض حقوق بشر، این اثر را از سایرین متمایز مینماید. نگارنده معتقد است، این کتاب فرصت مغتنمی است که از طریق آن حوزههای در خطر حقوق بشری به صراحت بازگو شود. یکی از مزایای این کتاب برای خواننده، اندیشیدن دربارهی وضعیت کشوری که در صدر معیارهای حقوق بشری و آزادیهای بنیادین قرار دارد، میباشد. در واقع بسیاری از خوانندگان شگفتزده خواهند شد که چگونه کشوری که در جهان به عنوان آغازگر تفکر لیبرال – دموکراسی شناخته میشود، در زمره ناقضین حقوق بشر قرار گرفته است.
مقدمه
امروزه هنجارهای بینالمللی از جمله هنجارهای حقوقبشر بیش از هر چیزی نماینده تفوق غرب و به عنوان یک ایدئولوژی تحمیلی غربی در صحنه جهانی شناخته میشود. (که البته این تعریف مناقشات فراوانی در میان فلاسفه حقوق برانگیخته است و نقدهای فلسفی و بنیادین بسیاری بر این رویکرد وارد کرده است.) علاوه بر تفاوت بنیادین در تفسیر حقوق بشر، سیاسی شدن مفهوم و سازوکارهای بینالمللی حقوق بشر مهمترین چالش حقوق بشر در این دوره میباشد. از طرفی حقوق بشر به عنوان بخش عمدهای از سیاست قدرت بزرگهای که اختیار سازمانها و نهادهای بینالمللی حقوق بشر را در دست دارند، شناخته میشود و از این حقوق برای تنظیم روابط بین دولتها بهره میبرند و بر مبنای مفاد این اعلامیهها و موازین برای ملتها و فرهنگهای دیگر تصمیمگیری میکنند؛ در حالی که بین این فرهنگها از یکسو و ارزشهایی که قدرتهای بزرگ از آنها جانبداری میکنند، از سوی دیگر، مغایرت و ناسازگاری وجود دارد که نبردهای فکری، ارزشی و هویتی گستردهای را به راه انداخته است؛ بنابراین بر اساس رویکرد واقعگرایی عملکرد قدرتها از جمله ایالات متحده در حوزه حقوق بشر مستقیماً درگیر قدرت و منافع ملی و در نظر گرفتن شرایط و متقضیات هر لحظه و هزینه – فایده است. از این رو است که کشورها همواره بنابراصل مصلحت سود و زیان منافع ملی خود پیروی میکنند.
شناخت دیدگاههای امریکا در مورد مسائل گوناگون جهانی از جمله مقوله حقوق بشر از اهمیت بسزایی برخوردار است. سؤال مطرح شده این است که با توجه به اینکه رعایت ارزشها و هنجارهای حقوق بشری مکرراً از سوی آمریکا اعلام میشود (کشورهای غیرغربی به نقض حقوق بشر متهم میشوند.) رهبران سیاسی این کشور چه رویکردی در جامعه داخلی و بینالمللی در حوزه حقوقبشر دارند؟ پژوهش مذکور با رویکرد نوین به ارزیابی میزان رعایت موازین حقوق بشری توسط آمریکا در عرصه داخلی و جهانی پرداخته است و موارد نقض حقوق بشر این کشور را با نگاهی جدید و در قالب چهار نسل حقوق بشری ارائه مینماید.
نگاه اجمالی به بخشهای کتاب
کتاب مذکور دارای یک مقدمه، پنج فصل و همراه با پنج پیوست میباشد. پس از ارائه رهیافت نظری در فصل اول، درادامه مصادیق نقضهای حقوق بشر آمریکا به تفکیک نسل بندیها بیان میگردد:
-شرحی بر نسل اول حقوق بشر
مقصود از نسل اول حقوق بشر انواع آزادیهایی است که امروزه آنها را در قالب حقوق مدنی و سیاسی مطرح میکنند. از نگاه تاریخی این حقوق که پس از جنگ جهانی دوم و با شکلگیری سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته شد و در زمرهی اسناد بینالمللی، م…
(اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی) در قالب فصل سوم کتاب ارائه شده است:
الف- مشارکت سیاسی – اجتماعی شهروندان
ب-نقض حقوق اقتصادی و فقر
ج-نقض حقوق مهاجران
د- نقض حقوق پناهجویان
ه- سیستم قضایی آمریکا
و-نقض حقوق کودکان
ز. – نقض حقوق زنان
-شرحی بر نسل سوم حقوق بشر
حقهای نسل اول و دوم فردی هستند، حال آنکه حقهای نسل سوم گروهی و جمعیاند در پاسخ به تعاملات و وابستگیهای متقابل جهانی شکل گرفتهاند، یعنی در مقابل حقهای نسل اول و دوم که بر مصالح و منافع فردی تکیه دارند، حقهای نسل سوم بر مصالح جمعی اصرار میورزند. در واقع، حقوق بشر به مجموعه حقهایی اطلاق میشود که مستقیم یا غیرمستقیم بر همه انسانها و حتی نسلهای آینده تأثیر میگذارد. تحقق آنها سود همگان و نقض آنها زیان همگان را در پی خواهد داشت.
نقض حقوق بشر آمریکا بر اساس نسل سوم حقوق بشر: (نقص صلح در عرصه بین الملل) در فصل چهارم کتاب مورد ارزیابی قرار گرفته است:
الف. - تجاوز نظامی
۱. نقض حقوق بشر در سوریه
۲. نقض حقوق بشر در عراق
۳. نقض حقوق بشر در افغانستان
۴. نقض حقوق بشر در یمن
۵. نقض حقوق بشر در فلسطین
ب. - نقض موازین بینالمللی حقوق بشر
ج- حمایت از گروههای تروریستی
د- به کارگیری سلاح شیمیایی توسط آمریکا
و- فروش سلاح و مسئولیت بینالمللی آمریکا
ه-استفاده از هواپیمای بدون سر نشین
ز- نظامی گری و کشتار دربخشهای مختلف جهان
ح-پشتیبانی دیکتاتوری و تضیع حقوق بشر
-شرحی بر نسل چهارم حقوق بشر
حقوق نسل چهارم، حقوقی که باید از حیثیت و کرامت انسانی در مقابل سوءاستفاده از علم دفاع کند. در این خصوص آمریکا نقضهای گستردهای از جمله افشای اطلاعات محرمانه و شنود مکالمات مقامات، جاسوسی توسط ماهواره ها، دسترسی به اطلاعات کاربران شبکههای اجتماعی مجازی و ... از طریق تکنولوژی صورت داده است که در این باره نیاز به بررسیهای جامع تری میباشد.
لازم به ذکر است با توجه به اهمیت نقضهایی که علیه حقوق مردم ایران بویژه در دوران جمهوری اسلامی صورت گرفته (که در نسل سوم حقوق بشر جای میگیرد) به این مبحث به صورت جداگانه در فصل پنجم پرداخته شده است:
الف. - کودتای ۲۸ مردادماه ۱۳۲۸
ب- مشارکت آمریکا در جنگ تحمیلی
ج-حمایت آمریکا از تروریسم و سازمان تروریستی منافقین (مجاهدین خلق)
د. - تحریمهای یکجانبه و نقض حقوق بشر
و- جنگ روانی علیه ایران
پیوستها
پیوست شماره ۱: فهرست جنایتهای آمریکا در سراسر جهان (از ۱۶۵۰ تا ۱۹۰۰ میلادی) در این بخش به مداخلات نظامی آمریکا به ترتیب سال پرداخته شده است که بیش از ۸۰ مورد حمله نظامی تنها بین سالهای مذکور میباشد.
پیوست شماره ۲: فهرست جنایتهای آمریکا در سراسر جهان (از سال ۱۹۰۰ تا کنون) در ادامه بخش پیشین جنایتهای آمریکا تا سال ۲۰۱۸ مورد ارزیابی قرار گرفته است که نزدیک به ۷۰ مورد میباشد.
پیوست شماره ۳: فهرستی از مداخلات آمریکا در ۶۲ کودتا مهم در جهان را در قالب جدول ارائه میدهد.
پیوست شماره ۴: در این بخش جنایات آمریکا در جهان بر اساس تعداد کشته شدگان نظامی و غیر نظامی مورد ارزیابی قرار گرفته است.
پیوست شماره ۵: مهمترین بخش پیوستها موارد جنایات آمریکا را در ایران با ارائه آمار کشته شدگان نظامی و غیر نظامی میباشد:
و در انتها نیز این نتیجه حادث میشود که آمریکاییها در همه این سالها به صورت گزینشی و با استاندارد دوگانه نسبت به حقوق بشر عمل کردهاند و هرجا که لازم دانستهاند از حقوق بشر به عنوان ابزاری سیاسی برای وارد کردن فشار به کشورهای مخالف خود استفاده کردهاند. در حقیقت مفاهیم حقوق بشر، آزادی، عدالت و دموکراسی از دیرباز مورد توجه قرارگرفته…
