توضیحات ظریف پیرامون تغییرات ساختاری در وزارت خارجه و چگونگی پیدایش «یقه دیپلمات»

به گزارش گروه سیاسی ، محمد جواد ظریف، با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری شبکه دو سیما درباره ویژگی‌های دیپلماسی انقلابی، اظهار کرد: اتفاقی که پس از انقلاب افتاد سربلندی ویژه‌ای است؛ وقتی اتکا به مردم باشد و بر اساس حضور مردم در صحنه و این واقعیت که همه چیز ما به مردم خودمان متکی است.

وی ادامه داد: اطراف ما کشور‌هایی وجود دارند که تقریبا همه چیز آن‌ها به خارج وابسته است و هیچکدام روی امنیت و آرامش را ندیدند.

ظریف با تاکید بر اینکه امن‌ترین و آرامترین کشور این منطقه به لطف خدا و به برکت حضور مردم جمهوری اسلامی ایران است، افزود: نمایندگی از چنین مردمی سربلندی ویژه‌ای دارد و اینکه جلوی کسی سر خم نمی‌کنیم و از دیدگاه‌های اصولی جمهوری اسلامی بدون نگرانی دفاع می‌کنیم.

وزیر امور خارجه کشورمان گفت: جمهوری اسلامی همواره این سیاست را دنبال کرده است که در پی تامین امنیت از درون باشد.

وزیر امور خارجه کشورمان در ادامه سخنان خود در برنامه گفتگوی ویژه خبری با اشاره به اینکه برای تامین امنیت دو دیدگاه وجود دارد، گفت: یک دیدگاه، تامین امنیت از داخل و با حضور و مشارکت و صندوق رای مردم است همان گونه که امام راحل فرموده اند مردم، ولی نعمت ما هستند.

وی افزود: دیدگاه دیگری درمنطقه وجود دارد که امنیت از بیرون خریداری شود؛ چه این خریداری، خریدن سلاح از صدام حسین باشد و چه اینکه سال گذشته کشور‌های حاشیه جنوبی خلیج فارس در مجموع ۱۱۶ میلیارد دلار خرید تسلیحاتی داشتند. برخی کشور‌ها خیال می‌کنند از این طریق می‌توانند امنیت بدست آورند.

ظریف اضافه کرد: جمهوری اسلامی به لحاظ اینکه به خودش و مردمش اطمینان دارد همواره این سیاست را دنبال کرده است که در پی تامین امنیت از درون است؛ چه از درون کشور و چه از درون منطقه.

وی گفت: همواره در پی این بودیم که در منطقه ما گفتگو مبنای روابط کشور‌ها باشد. برخی کشور‌های منطقه، چون نیاز به تامین
امنیت از بیرون دارند به دنبال این هستند که نشان دهند خطری در منطقه وجود دارد.

ظریف ادامه­ داد: برخی از همسایگان ما بیشترین تلاشی که می‌کنند این است که می‌خواهند نشان دهند در خطرند و این‌ها بر اساس تفکری است که برخاسته از اعتماد به نفس و مردم خودشان نیست بلکه برخاسته از این است که امنیت را به بهای پرداخت پول یا وابستگی به خارج خریداری می‌کنند.

وزیر امور خارجه کشورمان گفت: دیدگاهی که مبتنی بر وابستگی است ممکن است در ظاهر مورد حمایت کشور‌های قدرتمند قرار گیرد، اما هیچ احترامی برای دارندگان این دیدگاه وجود ندارد. نه مردم خودشان به آن‌ها احترام می‌گذارند و نه در دنیا احترامی دارند.

ظریف افزود: در صورتی که نماینده جمهوری اسلامی در هر جا که حضور یابد ممکن است که خیلی‌ها با او برخورد تند انجام دهند، اما با دیده احترام نگاه می‌کنند، زیرا نماینده یک انقلاب اصیل و مردمی است.

وی درباره شیوه پوشش لباس دیپلمات ایرانی با اشاره به خاطره‌ای گفت: آقای دکتر ولایتی زمانی که وزیر امور خارجه بودند یقه دیپلماتی ایرانی را اختراع کردند و من در آن زمان در نیویورک بودم و در آن زمان پیراهن‌های یقه دیپلماتی ایرانی در فروشگاه‌ها نبود و همسرم یقه پیراهن مرا در آورد و شکافت و آن را درست کرد.

ظریف افزود: در آن زمان نماینده ایران در یکی از کمیته‌های مجمع عمومی بودم و یک خانم هندی به من گفت که امروز شما با یک قیافه مرتب به اینجا آمدی و این نظمی که از امروز در لباس شما وجود دارد موجب می‌شود با احترام بیشتری با شما برخورد شود لذا این به لباس دیپلماتیک در طول این سال‌ها تبدیل شد.

وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه وزارت امور خارجه مسئول روابط اقتصادی نیست، گفت: این وزارتخانه تسهیل گر روابط اقتصادی است و دستگاه‌های مختلف ما کار اقتصادی را دنبال می‌کنند و وزارت امور خارجه مسئول آن است که زمینه‌ها را فراهم می‌کند.

آنطور که  خبرگزاری صدا و سیما، گزارش داده است، محمد جواد ظریف در ادامه سخنان خود در برنامه گفتگوی ویژه خبری درباره تغییرات در وزارت امور خارجه افزود: دو تغییر در این وزارت داشتیم و شاید بزرگترین تغییر در ساختار این وزارتخانه از زمان انقلاب اسلامی است.

وی ادامه داد: هم در سطح معاونت‌ها و هم در سطح لایه‌های مدیریتی تغییر دادیم؛ تغییر در سطح معاونت‌ها این بود که سابق، وزارت امور خارجه بر اساس معاونت‌های منطقه‌ای بود که آن را حذف کردیم و اکنون یک معاونت سیاسی داریم و یک معاونت اقتصادی و بقیه معاونت‌ها باقی هستند.

ظریف اضافه کرد: ۸ دستیار وزیر در حوزه منطقه‌ای داریم که این یک ترکیب و تجربه کاملا جدید است برای اینکه این امکان را فراهم کند تا دیپلماسی ما بتواند در خدمت توسعه اقتصادی کشور و اقتصاد مقاومتی باشد.

وی گفت: سه اداره کل در بخش دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه داریم که یکی دفتر پایش روابط دو جانبه و دیگری دفتر دیپلماسی اقتصاد مقاومتی و دیگری دفتر همکاری‌های بین‌المللی است.

ظریف با اشاره به اینکه وزارت امور خارجه مسئول روابط اقتصادی نیست، افزود: این وزارت تسهیل گر روابط اقتصادی است و دستگاه‌های مختلف ما کار اقتصادی را دنبال می‌کنند و وزارت امور خارجه مسئول آن است که زمینه‌ها را فراهم کند.

وی اضافه کرد: هدف از اعمال تغییر اصلی ساختاری در وزارت امور خارجه این بود که کارشناس را به مرحله تصمیم سازی نزدیک‌تر کنیم. در گذشته نظر کارشناسی برای انتقال به سطوح تصمیم گیری باید از چندین لایه عبور می‌کرد که ما دو لایه از آن را حذف کردیم به این صورت می‌توانیم کار وزارت خارجه را کارشناس محور کنیم.

ظریف با اشاره اینکه کارشناسان، سرمایه وزارت امور خارجه هستند، گفت: آن‌ها تخصص و توانمندی‌های خوبی دارند و لازم است
این کارشناس‌ها نتیجه کار خود را ببینند.

وزیر امور خارجه کشورما با اشاره به اینکه در برابر هر تغییری مقاومت وجود دارد، گفت: ما از آن مرحله عبور کردیم و ساختار جدید اجرایی شد و یکی از بزرگترین دستاورد‌های وزارت خارجه در چند سال گذشته این بود که توانستیم پس از مطالعه چندین ساله در طول فاصله حدود چند ماه، ساختار را عوض و مدیران جدید را معرفی و جانمایی ادارات را در وزارت امور خارجه بهینه سازی کنیم به طوری که همه ادارات منطقه‌ای ما در یک ساختمان واقع هستند و اداراتی که مراجعان دیپلماتیک دارند در یک جا و اداراتی که مراجعان غیر دیپلماتیک دارند در جای دیگری واقع هستند.

ظریف در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه وزیر امور خارجه مسئول سیاست خارجی است، گفت: اکنون کارشناسی، محور است نه وزیر خارجه.

ظریف در برنامه «گفتگوی ویژه خبری» شبکه دو سیما ­با بیان اینکه در مورد موشک، تسلیحات و توان دفاعی کشور خیلی حرف داریم و حرفهایمان را به صراحت می‌زنیم افزود: ما کشوری هستیم که مورد تجاوز قرار گرفته ایم و همه دنیا از متجاوز حمایت کرده و اجازه ندادند جمهوری اسلامی ایران برای دفاع از خودش به ابتدایی‌ترین ابزار دست یابد.

وی گفت: هیچ کشوری در موقعیت اخلاقی، حقوقی و بین المللی نیست که بتواند به ایران بگوید چه امکاناتی در کشور داشته باشد.

ظریف با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران بار‌ها اعلام کرده که سلاح هایش تدافعی است، افزود: ما هیچگاه در پی کشورگشایی نبوده ایم و ثبات منطقه را ثبات خودمان می‌دانیم، اما معتقدیم کسانی که منطقه را به انبار باروت تبدیل کرده اند در موقعیتی نیستند که به جمهوری اسلامی ایران بگویند در حوزه دفاعی و برای دفاع از سرزمینمان از ابزار بومی چقدر استفاده کنید.

وی گفت: ما به امکانات، سرزمین و جغرافیای خودمان راضی هستیم و دنبال کشورگشایی نبوده ایم.

وزیر امورخارجه افزود: جمهوری اسلامی ایران خط مقدم مبارزه با تروریسم و داعش است و اعتقاد داریم جلوگیری از پولشویی برای مقابله با این مسئله مهم است.

ظریف اضافه کرد: نظارت بر سیستم بانکی در قالب اف‌ای تی اف فقط مختص به ایران نیست و همه کشور‌های بزرگ نیز در این زمینه بازرسی می‌شوند.

وی گفت: با انضباط مالی و بانکی و تلاش‌های وزارت اقتصاد و بانک مرکزی به سمتی می‌رویم که بهانه‌ها در این زمینه از بین می‌رود.

ظریف افزود: منافع ملی ما ایجاب می‌کند که شفافیت‌ها در نظام بانکی ایجاد شود.

ظریف گفت: کمک به معیشت و تسهیل روابط اقتصادی ازجمله برنامه‌های ما در سفارتخانه هاست.

وی افزود: البته بخش زیادی از روابط اقتصادی خارجی مربوط به بخش خصوصی است و ما فقط تسهیل کننده و در خدمت بخش خصوصی و دولتی هستیم.

وزیر امورخارجه گفت: البته همیشه در سفرهایم تعدادی از فعالان بخش خصوصی به ویژه فعالان اقتصاد دانش بنیان را با خود برده ام و تلاش کرده ایم زمینه را برای همکاری‌های دوجانبه و ظرفیت داخلی معرفی کنیم.

ظریف افزود: فرصت‌ها و حضور خوبی در سوریه و عراق برای سرمایه گذاری و در این کشور‌ها داریم.

وی گفت: البته با مشکلات مالی کشور عراق، برخی پرداخت‌ها به شرکت‌های ایرانی انجام نشده است که برای حل این مسئله در حال گفتگو با طرف‌های عراقی هستیم و هفته آینده نیز در کنفرانس بازسازی عراق حضور خواهم یافت.

ظریف افزود: امیدوارم بخش خصوصی کشورمان نیز در این کنفرانس حضور جدی داشته باشد، زیرا بازسازی عراق فرصت بسیار ویژه‌ای است.

وی گفت: در سوریه نیز در بخش منابع و بنادر این کشور فعالیت‌های خوبی در حال انجام است، اما مشکلی که در سوریه وجود دارد حضور گروه‌های تروریستی است که با ریشه کنی آن‌ها فعالیت‌های اقتصادی ما در این کشور بهتر خواهد شد.

وزیر امورخارجه با بیان اینکه سوریه به بازسازی زیادی نیاز دارد افزود: این طور نیست که ایران و روسیه رقیب هم در این کشور باشند بلکه مکمل هم هستند.

ظریف گفت: فعالیت‌های اقتصادی ایران؛ فعالیت مثبتی به نفع مردم سوریه و به نفع کارآفرینان خودمان در این کشور خواهد بود.
وی افزود: بازسازی سوریه فرصت ویژه‌ای است و علاقه بر این بازسازی وجود دارد، اما باید امنیت در این کشور ایجاد شود.

وزیر امور خارجه کشورمان گفت: کلمه به کلمه برجام بر اساس نبود اعتماد نوشته شده است و این بی اعتمادی، متقابل بود به همین علت این سند، طولانی است و حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ صفحه را شامل می‌شود.

محمد جواد ظریف در ادامه سخنان خود در برنامه گفتگوی ویژه خبری در پاسخ به این پرسش که آیا امکان داشت برجام به گونه‌ای نوشته می‌شد تا امریکایی‌ها این فرصت را نداشته باشند تا هر چند ماه یک بار به بهانه تعلیق برخی از تحریم‌ها موضع گیری کنند؟، گفت: نمی‌توانم ادعا کنم که نمی‌شد برجام از این بهتر نوشته شود، اما می‌توانم ادعا کنم که حتما برجامی که اکنون وجود دارد نه همه آن چیزی است که ما می‌خواستیم و نه همه آن چیزی است که امریکایی‌ها می‌خواستند.

وی ادامه داد: امریکایی‌ها و برخی از کشور‌های دیگر دوست داشتند بسیاری از اتفاقات به صورت مرحله‌ای بیفتد یعنی بتوانند آن‌ها بسیاری از تحریم‌ها را حفظ کنند.

ظریف گفت: اصرار کردیم همه تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای باید یک جا برداشته شود.

وی افزود: امریکا محدودیت‌هایی برای برداشتن برخی تحریم‌ها داشتند و مجبور بودند به کنگره مراجعه کنند و کنگره تحت نفوذ تندرو‌هایی بود که نمی‌توانستند این کار را انجام دهند لذا با این شرایط توانستیم برجام را به شکلی تدوین کنیم که تنها شکل ممکن بود در شرایطی که برجام تصویب شد.

وزیر امور خارجه گفت: آقای ترامپ در سخنرانی خود در اردیبهشت ۹۵ پیش از نامزدی اش برای ریاست جمهوری گفت: پاره کردن برجام اولین اولویتم است، اما وی تاکنون پس از گذشت حدود ۳۹۰ روز نتوانست چنین کاری کند.

ظریف افزود: برجام به عنوان یک سند بین المللی شرایطی داشت که اگر ترامپ چنین کاری می‌کرد در دنیا منزوی می‌شد.

وی اضافه کرد: امریکا به ویژه دولت کنونی امریکا با جمهوری اسلامی هیچگاه سرسازگاری نداشته است، زیرا جمهوری اسلامی پس از انقلاب نگرش جدید در حکمرانی و زمامداری مطرح کرد و این نگرش برای امریکا که از وابستگی منطقه استفاده می‌کند سخت است.

ظریف با بیان اینکه هیچ گاه توقع نگرش مثبت از سوی امریکا به ایران نداشتیم، گفت: کلمه به کلمه برجام بر اساس نبود اعتماد نوشته شده است و این بی اعتمادی، متقابل بود به همین علت این سند، طولانی است و حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ صفحه را شامل می‌شود.

وزیر امور خارجه افزود: آن چه که در حال اتفاق است و آقای ترامپ در حال انجام آن است کامل قابل پیش بینی بود. از امریکا توقع نداشتیم که با حسن نیت برجام را اجرا کند ضمن اینکه برجام امریکا را موظف به اجرای با حسن نیت آن می‌کند.

ظریف اضافه کرد: این اصل بدیهی را در برجام وارد کردیم، زیرا این توقع را از امریکایی‌ها داشتیم که به جز آن عمل کنند و اکنون هم به مواد ۲۶، ۲۸ و ۲۹ برجام استناد می‌کنیم.

وی ادامه داد: در همین یکسالی که آقای ترامپ بود بیشترین قرارداد‌های فاینانس و بیشترین قرارداد‌های سرمایه گذاری مستقیم بسته شده است به قدری زیاد است که هنوز نتوانستیم همه آن را جذب کنیم.

ظریف گفت: مجموعه کشور‌های صنعتی رده بندی ریسک سرمایه گذاری در ایران را که متاسفانه در دولت‌های هشتم و نهم به ۷ یعنی بدترین رده بندی رسیده بود پارسال به ۶ و امسال با وجود آقای ترامپ به ۵ رسیده است و این‌ها نشان دهنده توفیق ما در این حوزه و دید روشن ما به برجام است.

وی در پاسخ به این پرسش که اگر خانم کلینتون رئیس جمهور می‌شد چه می‌شد، افزود: اگر دولت این خانم روی کار می‌آمد احتمال اینکه با این میزان خصومت به برجام نگاه کند کمتر بود، اما توقع اجرای با صداقت برجام را از او نداشتیم.

ظریف گفت: یکی از مشکلات ترامپ این است که برجام یادگار دوران اوباماست وی تلاش کرده است همه یادگار‌های آقای اوباما را نابود کند و تنها یادگار وی را که نتوانست تغییر دهد برجام بود.

وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه تحریم‌های اولیه ارتباطی با برجام ندارد، گفت: از روز اول می‌دانستیم که برای برداشتن محدودیت‌های دلاری به برداشتن تحریم‌های اولیه امریکا نیاز داریم.

ظریف در ادامه سخنان خود در برنامه گفتگوی ویژه خبری با اشاره به اینکه آقای ترامپ از برجام بسیار ناخرسند است، افزود: وی تلاش می‌کند روش‌هایی برای نابود کردن برجام پیدا کند.

وی با بیان اینکه برجام تلاش کرده است که یک حوزه اختلافی را حل کند، ادامه داد: این موضوع با تصمیم مشخص بازیگران بوده است. تصمیم گرفتیم که بحث موشکی را از موضوع برجام خارج کنیم.

ظریف با اشاره به اینکه ما در این زمینه حرف برای گفتن زیاد داریم، اضافه کرد: طرف‌های مذاکره ما کسانی بودند که عراق را تا دندان مسلح کردند و مانع دستیابی ایران به سلاح شدند و آن‌ها در سال گذشته فقط به منطقه ما ۱۱۶ میلیارد دلار سلاح فروختند در حالی که کل بودجه نظامی ما حدود ۱۲ تا ۱۶ میلیارد دلار است.

وی گفت: توافقی که صورت گرفت این بود که موضوع هسته‌ای بدون دیگر موضوعات، حل شود به همین علت به سایر تحریم‌ها دست نزدیم.

ظریف افزود: علت اینکه برخی تحریم‌ها باقی مانده این است که حاضر نبودیم درباره آن موضوعات بحث کنیم لذا در برجام فقط با یک حوزه وارد بحث شدیم.

وی اضافه کرد: برجام در قالب یک توافقی است در قالب عدم توافق در حوزه‌های دیگر و این را نمی‌شود ناگهان تغییر داد.
وزیر امور خارجه با بیان اینکه امریکا تلاش می‌کند واقعیت را تغییر دهد، گفت: واقعیت این است که برجام جزئی از قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت است.

ظریف با اشاره به اینکه اکنون به راحتی نفت را می‌فروشیم و پول آنرا دریافت می‌کنیم، افزود: در برخی موارد توافق‌هایی با بعضی از کشور‌ها داشتیم که چه میزان پول نفت را به یورو و چه میزان را به ارز محلی دریافت کنیم و این‌ها یادگار‌های دوران سخت تحریم هاست.

وی با اشاره به اینکه در این زمینه با چین و کره جنوبی مشکل داریم، اضافه کرد: با بقیه کشور‌ها از جمله اروپا، هند و ژاپن پولمان را دریافت می‌کنیم. محدویت‌هایی که در چین داریم به علل غیر برجامی است.

ظریف گفت: قبلا حداکثر یک میلیون بشکه نفت را می‌فروختیم و هر شش ماه ۲۰ درصد کاهش می‌یافت، اما اکنون بیش از دو و نیم میلیون بشکه نفت را می‌فروشیم و محدودیتی برای فروش نداریم.

وی با بیان اینکه اکنون هر میزان پول را که بخواهیم می‌توانیم وارد کشور کنیم، افزود: فشار‌هایی که امریکا به برخی بانک‌ها به ویژه بانک‌های بزرگ اروپایی می‌آورد مشکلاتی را به وجود آورده است که ناشی از سو نیت آمریکا است.

ظریف با اشاره به اینکه تحریم‌های اولیه ارتباطی با برجام ندارد، گفت: از روز اول می‌دانستیم که برای برداشتن محدودیت‌های دلاری به برداشتن تحریم‌های اولیه امریکا نیاز داریم.

وی ادامه داد: اکنون می‌توانیم با دلار معامله کنیم، اما این دلار نباید در گردش، وارد امریکا شود و این بر اساس قوانین داخلی امریکاست، اما برای معامله با یورو و دیگر ارز‌ها مشکلی نداریم.

وزیر امور خارجه گفت: بسیاری از ارز‌ها با دلار بسته شده است بنابراین اگر بخواهد به ارز دیگری تبدیل شوند باید از مسیر دلار عبور کنند و با مشکلاتی مواجه می‌شوند.

وی افزود: برخی از این مشکلات قابل پیش بینی بود و برخی هم به علت اینکه از سیستم مالی بین المللی برای چندین سال دور بودیم مشکلاتی را برای ما ایجاد کرد از جمله اینکه مقرراتی درباره پول شویی و حمایت مالی از تروریسم وجود دارد.

ظریف گفت: پیش از برجام به علت تحریم‌ها با جهان ارتباط بانکی نداشتیم و این مشکلات نمی‌دیدیم.

وی با بیان اینکه اکنون توانستیم از لیست سیاه FATF خارج شویم، افزود: در مسیر درست در حال حرکتیم، سرمایه گذاری در ایران و قرارداد‌های فاینانس در حال انجام است و این‌ها در اوج لفاظی‌های ترامپ رخ داده است.

وزیر امور خارجه گفت: میزان توافق‌ها برای فاینانس و سرمایه گذاری مستقیم که در یک سال اخیر انجام شده است در تاریخ چندین سال گذشته ایران نبود.

ظریف افزود: اکنون ۲۹ میلیارد دلار توافق شده داریم که نتوانستیم همه آن را جذب کنیم، ۱۲ و نیم میلیارد دلار پروژه تصویب شده آماده که ال سی آن هم باز شده داریم.

وی با تاکید بر اینکه کشورمان یکی از امن‌ترین محیط‌های سرمایه گذاری است، گفت: بهترین سرمایه‌های ما داخلی است و امکانات وسیعی برای سرمایه گذاری در کشور داریم و خارجی‌ها در حال استفاده از انواع امکانات برای سرمایه گذاری در ایران هستند.

وزیر امور خارجه، خاطرنشان کرد: بر اساس پیش بینی‌های اقتصادی خارجی ها، آینده ایران بسیار درخشان است، زیرا مردم، مبنای توسعه، امنیت، پیشرفت و استقلال ما هستند.