رونمایی از اولین محصول سلول‌های بنیادی کشور / بهره برداری بالینی در درمان بیماری‌های پوستی

به گزارش گروه جامعه ، تولیدمحصول سلول‌های بنیادی کشور بی شک یکی از مهمترین اتفاقات علمی در دهه اخیر خواهد بود. با راه اندازی این خط تولید و گسترش محصول، کشور جمهوری اسلامی ایران در رده‌ی ۱۳ کشور برتر دنیا در زمینه سلول‌های بنیادی پوست و محصولات پوستی قرار گرفت.

به دنبال تحقیقاتی که از سال ٢٠٠٥ و ٢٠٠٦، نیلفروش زاده و پژوهشگران رویان در تولید فیبروبلاست، کراتونوسیت و ملانوسیت و تمام رده‌های پوستی آغاز کردند. این سلول‌ها در درمان اسکار‌های آکنه، اسکار‌های اتروفیک، اسکار‌های لیشمانیوزیز، زخم‌های مزمن، زخم‌های دیابتی و سوختگی‌های محدود مورد استفاده گسترده قرارگرفت که با نتایج مطلوبی همراه بوده است.

مقالات منتشر شده از سال‌های ٢٠٠٨ تا ٢٠١٥ توسط تیم پژوهشگران مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی دانشگاه علوم پزشکی تهران و مرکز تحقیقات پوست و سالک و پژوهشکده‌ی رویان زمینه‌ای ساخت تا منجر به تولید فراورده‌های سلولی گردد.

این محصول با حمایت هولدینگ دارویی برکت و توسط شرکت سل تک فارمد، وابسته به هولدینگ دارویی برکت و مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی دانشگاه علوم پزشکی تهران تولید شد و اکنون در یک مرکز غیر دولتی که به عنوان همکار مرکز فوق الذکر و در همکاری با هولدینگ دارویی برکت است، در حال استفاده است.

مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی دانشگاه علوم پزشکی تهران یکی از قطب‌های پژوهشی کشور است. اگرچه این مرکز در طول سال‌های استقرار خود اقدام به انجام پژوهش‌های متعددی در زمینه بیماری‌های پوست و مو مشتمل بر مطالعات جمعیتی، بالینی و علوم پایه نموده است، اما انجام پژوهش‌های بالینی کاربردی برای به کارگیری سلول‌های بنیادی موجب گردیده این مرکز عملکردی منحصر به فرد در زمینه کاربرد سلول‌های بنیادی داشته باشد، تا به عنوان پیشتاز برخی پژوهش‌های به کارگیری سلول‌های بنیادی در ایران و دنیا مطرح شود.

در حال حاضر مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی تنها مرکزی است که سلول درمانی را در حوزه پوست به صورت فعال انجام می‌دهد. برای نخستین بار در دنیا در حال حاضر پژوهش تولید ارگانویید مو در این مرکز انجام می‌شود که جهت پیوند در انسان در مرحله تجربی قرار دارد. علاوه بر این ایمنی تزریق سلول‌های فولیکول مو به انسان توسط مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی بررسی شده است. تزریق فیبروبلاست همزمان با شرکت ایزولاژن، در مرکز تحقیقات پوست و سالک و پژوهشکده‌ی رویان اصفهان شروع شد.

در سال ۲۰۱۴  از سلول‌های فیبروبلاست جهت جوان سازی و برطرف کردن چین و چروک‌های دور چشم و خط خنده در قالب مطالعه کار آزمائی بالینی در مرکز تحقیقات پوست و سلول‌های بنیادی دانشگاه علوم پزشکی تهران، استفاده شده است و نتایج این مطالعات نیز به چاپ رسیده است. همچنین تزریق چربی همراه با فیبروبلاست در درمان اسکار آکنه نیز انجام و نتایج مطلوبی را نشان داده است. در حال حاضر این مرکز به انجام پروژه‌ای جهت درمان زخم‌های بیماری اپیدرمیس بولوزا  با استفاده از پانسمان‌های زیستی مثل کشت سلول‌های فیبروبلاست بر روی پرده آمنیون و استفاده از ژل پلاکتی مشتق از خون بندناف اقدام کرده است.

در سال ۲۰۱۵ نیز از سلول‌های کراتینوسیت اتولوگ جهت برطرف ساختن جوشگاه ناشی از مصرف دارو و همچنین جوشگاه‌های ناشی از تصادف استفاده شد.

سلول درمانی با استفاده از سوسپانسیون ملانوسیت و کراتینوسیت در مورد بیماران ویتیلیگو و لوکودرما نیز نتایج رضایت بخشی در فاز کارآزمائی بالینی نشان داد که نتایج این تحقیقات در دست انتشار است.

از جمله دیگر مطالعات انجام شده در سال ۲۰۱۵ در این مرکز می‌توان به استفاده از سلول‌های بنیادی مزانشیمی مشتق از چربی یا  SVF اشاره کرد که به منظور جوانسازی و رفع خطوط نازولبیال در قالب کارآزمائی انجام و نتایج مثبت تاثیر این سلول‌ها برای نخستین بار در ایران گزارش و به چاپ رسید.

همچنین پژوهشگران این مرکز با همکاری پژوهشگاه رویان مطالعات متعدد و متفاوتی در زمینه اثر بخشی تزریق همزمان سلول‌های درمال پاپیلا و سلول‌های اپیتلیال فولیکول مو در مرحله پری کلینیکال، برای ایجاد مو را مورد بررسی قرار دادند که نتایج آن در مجلات معتبر چاپ شده است. در حال حاضر در این مرکز، پروژه‌های مشترکی از جمله کشت سلول‌های کراتینوسیت و درمال پاپیلای فولیکول مو در ایجاد جرم‌های موئی در محیط in vitro برای پیوند به پوست سر انسان و بهینه سازی ویژگی القایی سلول‌های درمال پاپیلای کشت شده‌ی انسان با استفاده از اگزوزوم‌ها که از جمله حیطه‌های جدید و چالش برانگیز در حوزه مطالعات علوم پایه این سلول هاست، در حال بررسی است.