تنها یک جهش برای سرطانی شدن یک سلول کافیست!

به گزارش گروه فضای مجازی و به نقل از ساینس آلرت، در حالی که موتاسیون‌ها(جهش‌های سلولی) برای ارگانیسم‌ها به ندرت مفید هستند، می‌توانند برای سلول‌هایی که در بدن ما خارج از کنترل تکامل می‌یابند مضر و خطرناک باشند.

محققان "موسسه ولکام تراست سانگر" ( Wellcome Trust Sanger Institute ) در این پژوهش جدید به بررسی جهش‌های مختلف و اینکه کدامیک از آنها به سرطانی شدن سلول منجر می‌شوند پرداختند.

آنها دریافتند که بین 1 تا 10 جهش برای هر سلول کافی است تا از مفید به مضر و سرطانی تبدیل شود.

محققان برای درک اینکه دقیقا چه نوع جهش‌هایی سبب تبدیل سلول‌ها به سلول‌های سرطانی می‌شوند،7600 تومور که در 29 نوع سرطان بوجود آمدند را مورد بررسی قرار دادند.

آنها انواع تغییرات ژنتیکی موجود در تومورها را با تغییراتی که در بافت‌های سالم رخ می‌دهد مقایسه کردند.

در ظاهر تکامل عادی یک گونه و گسترش یافتن آن به صورت سرطانی، با هم وجوه مشترکی دارند، زیرا هر دوی اینها نتیجه تغییراتی هستند که در آن خود را تکثیر و کپی می‌کنند.اما این تحقیق جدید نشان دهنده تفاوت‌های معنی‌داری است.

در برخی گونه‌ها این جهش‌ها باعث ایجاد تغییرات فیزیکی و ایجاد اختلال در برخی فرآیندهای بیولوژیکی می‌شوند.

این بدان معنی است که جهش‌ها همیشه هم نمی‌توانند مثبت و مفید باشند زیرا سبب تکثیر بیش از حد سلول می‌شوند.

از سوی دیگر، برخی سلول‌ها در بدن ذاتا تمایل به تحمل جهش‌هایی دارند که به ارث برده شده و فاجعه‌بار خواهند بود.

ژن‌های جهش یافته سرطانی یا آنکوژن‌ها معمولا مسئولیت‌های مختلفی را در بافت‌های سالم به عهده دارند.

آنکوژن‌ها یا ژن‌های تومورزا، ژن‌های تغییر یافته‌ای هستند که در حالت عادی پروتئین‌هایی را که در کنترل رشد و تکثیر سلول‌ها نقش دارند، بیان می‌کنند.

این ژن‌ها در حالت عادی پروتوانکوژن نامیده می‌شوند. ولی در صورت بروز جهش در پروتوانکوژن‌ها، آن‌ها به آنکوژن‌ها تبدیل می‌شوند. آنکوژن‌ها باعث بروز سرطان می‌شوند.

تغییرات بوجود آمده در این ژن‌ها،پتانسیل‌های معمولی آنها را تغییر و افزایش داده و بدینسان کنترل تکثیر سلول‌ها برای بدن دشوار می‌شود.

ژن‌های دیگر که معمولا برای سرکوب این تکثیر بی‌رویه استفاده شده و ژن‌های سرکوب کننده تومور نام دارند نیز در برابر این جهش شکست خورده و کنترل تکثیر سلول‌های سرطانی از دستشان خارج می‌شود.

در حالی که محققان اطلاعات زیادی در مورد اینکه چگونه سرطان‌ها به طور کلی تکامل یافته دارند و نقش بسیاری از ژنهای خاص را درک کرده‌اند، هنوز نقاط مبهمی در مورد نقش آنکوژن‌ها و ژن‌های سرکوب کننده تومور برای آنها وجود دارد.

"پیتر کمپبل" از موسسه "ولکام تراست سانگر" اظهار کرد:"ما در این پژوهش به یک سوال در زمینه تحقیقات سرطان که از دهه 1950 مورد بحث قرار گرفته است، پاسخ داده‌ایم که: "چند جهش برای یک سلول طبیعی در جهت تبدیل شدن به سلول سرطانی مورد نیاز است؟"

محققان با مقایسه سرطان‌های مختلف در سنین خاص، به درک نسبتا مبهمی رسیده و استدلال می‌کنند که برخی از تومورها چندین سال زمان نیاز دارند تا موتاسیون‌های کافی در آنها رخ بدهد.

اما در این پژوهش برای اولین بار اعداد دقیقی ارائه شده و متاسفانه این اعداد به طرز تکان دهنده‌ای پایین است.

برای مثال برای تبدیل یک سلول سالم به سلول سرطانی کبد، در حدود 4 جهش کافی است. این در حالی است که سرطان‌های کولورکتال به طور معمول نیازمند 10 موتاسیون یا بیشتر هستند.

عجیب و ناراحت کننده‌تر این که برای شروع روند سرطان تیروئید مرحله یک، تنها یک جهش کافی است.

محققان این پژوهش با فهرست بندی ژن‌ها، توانستند بینش‌هایی در مورد چگونگی دسترسی به لیست کامل ژن های سرطانی به دست آورند.

یکی از محققان این پژوهش اظهار کرد: "در این تحقیق، ما نشان دادیم که حدود نیمی از این جهش‌های کلیدی که باعث سرطان می‌شوند، در ژن هایی رخ می‌دهند که هنوز به عنوان ژن‌های سرطانی شناخته نشده‌اند.""در حال حاضر در مورد مهم‌ترین ژن‌های دخیل در سرطان، بینش‌های زیادی وجود دارد، اما ژن‌های زیادی نیز وجود دارد که هنوز کشف نشده‌اند."

"خوشبختانه تحقیقاتی مانند این پژوهش جدید، برای ما حکم سکوی پرتابی به سوی یافتن آنها را دارد."

این پژوهش در مجله Cell منتشر شده است.

منبع:ایسنا