تزریق روگام به مادران باردارگروه خونی منفی و جلوگیری از زردی نوزادان

به گزارش گروه فضای مجازی ،دکتر حسن ابوالقاسمی رئیس انجمن خون و سرطان کودکان ایران گفت: با تزریق داروی «روگام» به مادران باردار گروه خونی منفی در هفته ۲۸ بارداری می‌توان از اختلاف آنتی ژنتیک بین مادر و نوزاد، بروز زردی و عوارض ناشی از آن در نوزادان پیشگیری کرد.

دکتر حسن ابوالقاسمی اظهار کرد: اختلاف آنتی ژنیک بین مادر و نوزاد در ۲ حالت رخ می‌دهد؛ یکی از موارد اختلاف آنتی ژنیک زمانی بروز می‌یابد که مادر از گروه RH (فاکتور موجود در گلبول قرمز خون) منفی و نوزاد به تبع پدر خود از گروه RH مثبت باشد و دیگری اختلاف آنتی ژنیک در گروه پلاکت است.

 

وی در خصوص نوع اول توضیح داد: این مورد در گذشته باعث می‌شد که وقتی مقداری از خون جنین وارد خون مادر می‌شد، مادر علیه آن آنتی بادی می‌ساخت و این آنتی بادی از جفت رد شده و سبب لیزشدن گلبول‌های قرمز می‌شد؛ لیزشدن گلبول‌های قرمز نیز باعث می‌شد که جنین در دوران جنینی کم خون شده و قلبش بزرگ شود؛ از این رو گاهی این جنین‌ها یا مرده و یا با حال عمومی بد به دنیا می‌آمدند.

 

ابوالقاسمی افزود: امروزه با تزریق روگام به مادران در هفته ۲۸ بارداری و بلافاصله بعد از تولد یا ۷۲ ساعت بعد از تولد، تا حدود زیادی از اختلاف آنتی ژنتیک بین مادر و نوزاد در موضوع RH و بروز عوارض ناشی از آن جلوگیری می‌شود.

 

وی با بیان اینکه با پیشرفت‌های حاصل شده در علم پزشکی امروزه بروز این نوع از اختلافات آنتی ژنیک بین مادر و نوزاد بسیار کاهش یافته است، ادامه داد: این اختلاف آنتی ژنیک مربوط به آنتی ژن D. است که می‌توان از بروز آن پیشگیری کرد.

 

ابوالقاسمی در خصوص پیشرفت پزشکی ایران در این خصوص توضیح داد: اکنون متخصصان زنان بسیار زبده‌ای در کشور داریم که حتی تزریق خون داخل رحمی انجام می‌دهند؛ مثلا اگر مادری فراموش کرده باشد که روگام را تزریق کند، این متخصصان به جنین داخل رحم خون تزریق می‌کنند تا جنین آبکی نشده و سقط نشود.

 

استاد دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) گفت: روگام به همه مادرانی که گروه خونی منفی دارند و همسر آنان از گروه خونی مثبت هستند، در هنگام بارداری تزریق می‌شود و در موارد زیادی نیز توسط متخصصان زنان ورزیده به جنین‌هایی که لازم است در زمان جنینی خون تزریق می‌شود.

** اختلاف آنتی ژنیک غیرقابل پیشگیری

 

فوق تخصص خون و سرطان اظهار کرد: اختلافات آنتی ژنیک دیگری نیز وجود دارد که درمان و پیشگیری ندارد.

 

ابوالقاسمی افزود: این نوع از اختلاف آنتی ژنیک به زیرگروه‌های RH مربوط می‌شود و ممکن است برای آنتی ژن‌های E.، e.، c. رخ دهد.
وی با بیان اینکه این نوع از اختلاف ژنیک‌ها نادر هستند، خاطرنشان کرد: نوزادان این مادران ممکن است مبتلا به زردی شدید شوند که نیاز به تعویض یا تزریق خون داشته باشند.

** اختلاف آنتی ژنیک در گروه‌های خونی ABO

 

ابوالقاسمی گفت: گاهی ناسازگاری خونی بین مادر و نوزاد از گروه خونی ABO است که در این موارد معمولا مادر از گروه خونی O. و نوزاد A. یا B. است.

 

وی افزود: این نوزادان در زمان جنینی مشکل زیادی پیدا نمی‌کنند، اما وقتی به دنیا می‌آیند، از همان روز اول دچار زردی می‌شوند و باید از لحظه تولد درمان آنان آغاز شود.

 

ابوالقاسمی ادامه داد: این نوزادان با فتوتراپی درمان می‌شوند، اما موارد نادری نیز نیازمند تعویض خون هستند.
وی توضیح داد: مواردی که نیازمند تعویض خون می‌شوند، دارای اختلاف آنتی ژنیک گروه‌های RBC یا گروه‌های گلوبول‌های قرمز هستند.

** اختلاف آنتی ژنیک در گروه پلاکت

 

رئیس انجمن خون وسرطان کودکان ایران گفت: اختلاف آنتی ژنیک در گروه پلاکت نوع دیگری از ناسازگاری‌های خونی بین مادر و جنین است که در آن مادر و نوزاد از نظر پلاکت با هم اختلاف دارند.

 

ابوالقاسمی افزود: در این اختلاف آنتی ژنیک پلاکت جنین که با پلاکت مادر ناسازگار است، وارد خون مادر می‌شود و بدن مادر آن را غریبه تلقی کرده و در مقابل آن آنتی بادی تولید کند؛ این آنتی بادی از جفت عبور می‌کند، وارد جریان خون نوزاد شده و سبب ازبین رفتن پلاکت‌های جنین می‌شود.

 

وی ادامه داد: در این موارد ممکن است نوزاد با خونریزی مغزی به دنیا آید یا در یکی دو روز اول دچار خونریزی مغزی شود.

 

وی با بیان اینکه به این اختلاف آنتی ژنیک، «کمبود پلاکت» گفته می‌شود، افزود: سالانه در کشور حدود ۴۰ نوزاد مبتلا به این اختلال به دنیا می‌آیند و ممکن است دچار خونریزی مغزی شوند؛ با اینکه تعداد مبتلایان به این اختلاف نسبت به جمعیت کشور اندک است، اما برای جامعه پزشکی مهم است که از همین مقدار نیز پیشگیری کند.

 

ابوالقاسمی ادامه داد: در نوزادان اول ممکن است متوجه وجود این مشکل نشویم، زیرا به صورت روتین این آزمایش برای مادران انجام نمی‌شود، اما اگر در نوزاد اول رخ داد، می‌توانیم در نوزادان بعدی از خونریزی مغزی جلوگیری کنیم.

 

وی توضیح داد: به طور کلی این نوزادان یا دچار عقب ماندگی ذهنی شده یا در اثر خونریزی مغزی جان خود را از دست می‌دهند و فقط یک همکاری مشترک بین متخصصان زنان، کودکان و خون می‌تواند از این موارد پیشگیری کند.

 

 

 

 

 

 

منبع: ایرنا