پل تاریخی ورسک/ خانه منوچهری/ موزه ارگ کریم خانی شیراز/ جن و پری در زنجان/ چینی خانه اردبیل

به گزارش گروه فضای مجازی ، با پل تاریخی ورسک، خانه منوچهری، موزه ارگ کریم خانی شیراز، جن و پری در زنجان و چینی خانه اردبیل در بسته خبری گردشگری آشنا شوید.

پل تاریخی ورسک

 پل ورسک در دره ورسک در روستای ورسک، واقع در ۴۵ کیلومتری جنوب شهر زیرآب و ۸۵ کیلومتری شهر قائمشهر در محور فیروزکوه و در مسیر راه آهن شمال قرار دارد. پل ورسک از شاهکارهای مهندسی زمان خویش به حساب می آمده است. این پل در زمان حکومت رضاشاه در ایران توسط آلمانی‌ها به رهبری سرمهندس اتریشی خود یعنی والتر اینگر ساخته شد.

حجم پل ورسک که دارای ۶۶ متر دهانه قوسی اصلی و ۱۱۰ متر ارتفاع از ته دره است، جمعاً چهار هزارو500 مترمکعب است. طول کلی پل ۸۶ متر است. عظمت این پل که در واقع دو کوه عظیم و سخت را به یکدیگر اتصال می دهد ستودنی است.پل ورسک راه ارتباطی راه آهن سراسری شمال جنوب بوده که با شگفتی تمام و با ابزار آلات بسیار ساده مانند دینامیت و دریل دستی ساخته شده بود و در ساخت آن از هیچ سازه فلزی استفاده نشده است.  پل ورسک در دوران جنگ جهانی دوم پل پیروزی نامیده می‌شد.

امروزه پل ورسک علاوه بر اهمیت ویژه در صنعت حمل و نقل، از جاذبه‌های سیاحتی کشور نیز محسوب می‌شود. پل ورسک در شمار مهم‌ترین آثار فنی مهندسی راه آهن شمال ایران محسوب می‌شود و با شماره 1543 به ثبت ملی رسیده است. قطارهای مسافری تهران ـ ساری و تهران ـ گرگان پس از گذشت بیش از ۷۰ سال هر روز ۴ بار از روی آن می‌گذرد. قطارهای باری و سوختی نیز از روی آن می‌گذرند.

گفته می شود رضاشاه شخصا برای افتتاح این پل به سوادکوه همان زادگاه خویش آمد و به دستور او سرمهندس اتریشی یعنی اینگر نیز موظف شد تا در هنگام عبور اولین قطار از روی پل زیر پل قرار گرفته تا در صورت تخریب این پل اولین شخص کشته شده از این حادثه خود او باشد.

این بنا از ملات سیمان و شن شسته شده و آجر ساخته شده و در ساختمان آن از آرماتور استفاده نشده است. به بیان دیگر این بنا از ملات غیر مسلح ساخته شده است. هزینه ساخت آن در آن زمان، بالغ بر دو میلیون و ۶۰۰هزار تومان بوده است. برای ساخت این پل عظیم چند طرح مبتنی براستفاده از مصالح بنایی که بیشتر مقرون به صرفه بوده، به تصویب رسید. پل ورسک در شمار مهمترین آثار فنی مهندسی راه آهن شمال ایران محسوب می‌شود و شماره ثبت تاریخی ملی آن ۱۵۳۴ می باشد. ورسک از جمله پل‌های استراتژیک ایران است که توسط مهندسان آلمانی و اتریشی با تضمین ۷۰ ساله احداث شد.

روستای ورسک در محدوده کوهستانی استقرار یافته و از سطح دریا 2140 متر ارتفاع دارد. آب و هوای این روستا، تحت تأثیر اقلیم کوهستانی، در زمستان‏ ها سرد و در بهار و تابستان معتدل و مطبوع است. دو رودخانه ورسک و گتو در کنار آبادی جریان دارند.

پل شاه عباسی از آثار تاریخی روستای ورسک است و قدمت آن به قرن دهم هـ . ق می‏ رسد. احداث راه‏ آهن شمال ـ تهران در سال 1314 هـ . ش و ساخت پل ورسک نام روستا را مشهور و به رونق آن افزود. پل ورسک در ۴۵ کیلومتری جنوب شهر زیرآب و ۸۵ کیلومتری شهر قائمشهر واقع شده است.

اصطلاح سه خط طلای راه‌آهن شمال مربوط به دره ای در سه کیلومتری بعد از پل ورسک و بعد از روستای ورسک به سمت گدوک در ارتفاعات شرق جاده تهران – شمال مشاهده است. طراحی این خطوط به جهت کم کردن شیب و افزایش ضریب قدرت لوکوموتیوها در نظر گرفته شده است که برای ایرانیان ارزشی به مراتب بیشتر از طلا دارد. از این رو به این سه خط راه آهن که بالای یکدیگر قرار دارند به اصطلاح سه خط طلا می گویند.

دیدن پل ورسک و سه خط طلا نیازمند نگاه دقیق تری است که هم برای دیدن دقیق آن و هم عکس گرفتن از آن نیاز است تا شما در کنار جاده پارک نمایید و از آنجایی که نیازمند است تا در کنار جاده اصلی پارک نمایید لطفا مراقب پارک دقیق خود و کودکان خود باشید.

خانه منوچهری کاشان

خانه منوچهری در محله پشت عمارت کاشان و در نزدیکی بازار قدیمی و در حد واسط محله سرپله و سرسنگ قراردارد. محله سرپله از محلات معتبر و مرکز ابریشم و ابریشم بافی کاشان نیز بوده است. خانه منوچهری دارای دو ورودی و از معدود خانه های آب انبار دار کاشان است.

 خانه منوچهری در نیمه سال 1386 در آستانه نابودی کامل خریداری شد و در همان سال به شماره 19327 به ثبت آثار ملی رسید. مرمت این خانه به شکلی اصولی آغاز شد و اواخر سال 1389 به اتمام رسید. احیای این خانه مانند خانه های عباسیان و طباطبایی کاشان فقط در معماری باقی نماند؛ خانه دارای 9 اتاق زیبای اقامتی ، کارگاه مخمل زری بافی، فروشگاه، سینما و رستوران غذاهای بومی است. حفظ و بازسازی این خانه در راستای هدف و آرزوی بزرگتر ی به نام احیای محله سرپله به عنوان یک سایت توریستی قرار دارد.

خانه منوچهری، مقدم میهمانان را با یک نوشیدنی محلی در میهمانخانه مجلل خود که با مبلمان سنتی ایرانی مفروش شده است خوش آمد می گوید. نگارخانه نیز در طبقه فوقانی میهمانخانه قرار دارد. اتاق ناهارخوری، یکی از زیباترین فضاهای سنتی خانه منوچهری است که با پنجره های ارسی مزین به شیشه های رنگینش برای صرف صبحانه و غذای سنتی ایرانی چشم به راه میهمانان است.

 خانه منوچهری دو ورودی دارد و از معدود خانه های آب انبار دار کاشان است. این خانه با ۹ اتاق بی نظیر اقامتی، رستوران، فیلمخانه، کارگاه مخمل و زری بافی، نگارخانه، فروشگاه صنایع دستی، کتاب وکافی نت، از منحصر به فردترین اقامتگاه های سنتی در ایران به شمار می آید.

همه اتاق های اقامتی پنجره های به سمت حیاط زیبای خانه دارند و همه اتاق دارای میز تحریر و مینی بار و یخچال و صندوق امانت هستند. هر کدام از اتاق ها طراحی داخلی خاص خود را دارند و سرویس های بهداشتی هر کدام از اتاق ها نیر متناسب با همان فضا طراحی شده است. صبحانه نیز جزو سرویس هتل است. کل مجموعه دارای اینترنت بی سیم بوده و مهمانان در صورت نداشتن لپ تاپ می توانند از لپ تاپ های این هتل سنتی استفاده کنند.

رستوران هتل سنتی منوچهری در شاه نشین جبهه شرقی قرار دارد که با صندلی های سبک لهستانی و میزهای مربع سفید طراحی شده و با نور پنجره های رنگی تزیین می شود. ورودی رستوران از اتاق کناری شاه نشین است. این اتاق با دیواره های کاهگلی و شبکه های رنگی گچی در بالای درها روح کاملا ایرانی دارد. منوی رستوران ترکیبی از غذاهای بومی کاشان و غداهای استاندارد یک رستوران ایرانی است. معروف ترین غداهای بومی کاشان عبارتند از گوشت لوبیا با پلو شوید، شفته سماق، قیمه ریزه، گوشت نخود. بدیهی است که کاشان مرکز عرقیجات سنتی ست و نوشیندنی های رستوران کلکسیونی از این عرقییجات مانند شربت بیدمشک و شربت نعنا، شربت هل است. شیرینی های کاشان نیز مانند باقلوا، کلوچه و سوهان کاشان با چای و قهوه وهمچنین بستنی سنتی کاشان بعد از غذای اصلی به عنوان دسر روی میز شماست.

از جمله فضاهای قابل توجه خانه منوچهری، گالری هنری آن است که در فضای بالای لابی و در میان دهلیزهای زیبا محصور شده است. هر ماه یک هنرمند فرصت دارد که کارهای خود در این گالری به نمایش گذارد.

فروشگاه خانه منوچهری نیز در کنار رستوران و در حوضخانه قدیمی خانه واقع شده است. در فروشگاه آثار کاربردی هنرمندان ایرانی و صنایع دستی قدیمی و پارچه های بافته شده در کارگاه خانه منوچهری و لباس های طراحی شده با این پارچه در معرض نمایش و فروش است. کتاب های ایرانگردی و هنری و دفترچه های دست ساز، سی دی های موسیقی ایرانی و آهنگسازان ایرانی نیز از دیگر محصولات فروشگاه است. علاوه بر این در صورت تمایل می توانید بیشتر اشیا موجود در خانه منوچهری از قبیل گلیم و فرش و چراغ ها و وظروف رستوران را از فروشگاه خریداری کنید .

گفتنی است که آب انبار خانه منوچهری به سالن سینما تغییر کاربری داده است و با مجهزترین سیستم های صوتی و تصویری تجهیز شده است. آثار ارزشمندی از فیلم های مستند ایران مربوط به ایرانشناسی و هنرهای ایرانی و فیلم هایی از بهترین کارگردانان ایرانی و جهانی را با زیرنویس انگلیسی می توان در آرشیو سینمای خانه یافت.

موزه ارگ کریم خانی شیراز

ارگ کریم خان در مرکز شهر شیراز قرار دارد. این ارگ در دوره سلطنت سلسله زندیه ساخته شده‌است و پس از اینکه کریم خان زند شیراز را به عنوان پایتخت خود و این مکان را به‌عنوان مکان زندگی خود انتخاب کرد.

 ارگ کریم خان در مرکز شهر شیراز قرار دارد. این ارگ در دوره سلطنت سلسله زندیه ساخته شده‌است و پس از اینکه کریم خان زند شیراز را به عنوان پایتخت خود و این مکان را به‌عنوان مکان زندگی خود انتخاب کرد، به ارگ کریمخان معروف شد. در زمان سلطنت سلسله پهلوی از ارگ کریم خان به‌عنوان زندان استفاده شد که آسیب‌هایی به آن وارد شده‌است. در سال ۱۳۵۰ این ارگ به اداره فرهنگ و هنر وقت واگذار شد. این بنای بزرگ اکنون زیر نظر سازمان میراث فرهنگی جمهوری اسلامی ایران اداره می‌شود و از چند سال پیش کار مرمت این بنا آغاز شده‌است تا به عنوان موزه بزرگ فارس مورد استفاده قرار گیرد.

ساخت ارگ کریم خان بین سالهای ۱۷۶۶ و ۱۷۶۷ میلادی انجام شد و کریمخان بهترین معماران زمان خود را جهت ساخت آن بکار گرفت. او همچنین بهترین مصالح را از داخل و خارج کشور تهیه و ساخت بنا را به‌سرعت تمام کرد. این بنا در دوره زندیه به‌عنوان محل استقرار حکومت و در دوره قاجاریه به‌عنوان محل زندگی فرمانداران محلی استفاده می‌شد. عبدالحسین میرزا فرمانفرما حکم‌ران فارس، دستور به بازسازی مینیاتورهای نقاشی شده در این بنا داد.

در زمان سلطنت سلسله پهلوی از ارگ کریم خان به‌عنوان زندان استفاده شد. بنای ارگ ترکیبی از دو معماری مسکونی و نظامی است. بخش درونی ارگ با ایوان‌ها و اتاق‌های نقاشی شده، آبنماها و باغچه‌ها از ظرافت خاصی برخوردار است. سه ضلع شمال، جنوب و غرب هر یک دارای یک ایوان و شش اتاق مسکونی در دو طرف آن است. ضلع شرقی شامل حمام خصوصی و برخی امکانات خدماتی است.

برج و باروی چهارگانه به انضمام خندقی که سابقاً دور آن حفر شده بود نیز نقش دفاعی بنا را بر عهده داشته‌اند. ضخامت دیوارها در پایه سه متر و در بالا ۸/۲ متر است. ارتفاع برجها نیز ۱۵ متر می‌باشد و از آجر ساخته شده‌اند.

ساخت ارگ کریم خان بین سالهای ۱۷۶۶ و ۱۷۶۷ میلادی انجام شد. در زمان سلسله پهلوی از ارگ به‌عنوان زندان استفاده شد. در سال ۱۳۵۰ این ارگ به اداره فرهنگ و هنر وقت واگذار شد. این بنای عظیم اکنون تحت نظارت سازمان میراث فرهنگی جمهوری اسلامی ایران اداره می شود و از چند سال پیش کار مرمت این بنا آغاز شده‌ است تا به عنوان موزه بزرگ فارس مورد استفاده قرار گیرد.

زنجان شهر جن و پری

استان زنجان محل گذر مسافران زیادی است؛ اما کمتر کسی در آن به‌مدت طولانی توقف می‌کند و از رد پای جن و پری در این استان باخبر است.

شهرستان ماه نشان، جایی که افسانه های جن و پری بر دل کوه و دریاچه نشسته اند، در 113 کیلومتری شهر زنجان قرار دارد و شاید نامش کمتر به گوش مسافران این استان خورده باشد. می گویند ماه نشان قدمتی چهارهزار ساله دارد و دلیل این ادعا، دژی قدیمی است که در پای «دودکش جن» بنا شده است.

«دودکش جن» دقیقا همان جایی است که ماه نشان را شهری افسانه یی می کند و خیلی ها با وجود آن که از زنجان گذر کرده اند، ولی تا به حال نه آن را دیده و نه درباره اش شنیده اند. معلوم هم نیست پایه ی نام گذاری آن چیست، شاید به اعتقادات کهن مردم این خطه برگردد؛ اما در اصل، «دودکش جن» نوعی سنگ قارچی شکل است که براثر فرسایش پدید آمده و به مناره ای بلند و نازک می ماند که سنگ دیگری روی آن قرار گرفته است و در اصطلاح زمین شناسی «Hoodoo» نامیده می شود.

«هودو»ها بیشتر در آمریکا دیده می شوند، در «برایس کنیون» که تصاویر آن نیز بسیار مشهور است. در غرب رودخانه ی می سی سی پی و شرق کوه های راکی آمریکا و کانادا هم دیده شده اند. در کپه داغ های ترکیه هم هستند و مردم داخل آن ها زندگی می کنند. در بخش فرانسوی کوه های آلپ نیز آن ها را به نام «خانم هایی با موهای درست شده» می شناسند. «هودو»ها در صربستان و تایوان هم وجود دارند. صرب ها حتا این پدیده ها را از سال 1959 میلادی تحت حفاظت قرار داده اند و برای ثبت در فهرست عجایب هفت گانه ی جهان جدید، آن ها را نامزد کرده اند.

ماه نشان دریاچه ای هم دارد که محلی ها آن را «پری» می نامند، شاید در گذشته اهالی این منطقه، در دریاچه ی «خندقلو» پری دیده اند که این نام را برای آن برگزیده اند

در روستای «وردیج» (نزدیک منطقه ی وردآورد) در استان تهران هم نمونه هایی وجود دارد که به خاطر شکل و نوع فرسایش شان آن ها را «هودو» می نامند؛ اما فقط در زنجان آن ها را «دودکش جن» نام گذاشته اند.

هودوها همیشه پدیده ای جذاب برای ژئوتوریست ها و زمین شناسان بوده اند؛ اما گویا وجود نام جذابی مانند «دودکش جن» هم تا کنون نتوانسته علاقه مندان به این حوزه را به زنجان بکشاند و این پدیده، دور از اقدامات حفاظتی، در معرض تخریب قرار گرفته است، بویژه دژ کهن پای آن با نام قلعه ی «بهستان» که 64 اتاق و دو راه پله دارد و ثبت ملی هم شده، اما آنجا نیز به دلیل نبود حفاظت کافی در حال تخریب شدن است. «دودکش جن» را در 20 کیلومتری شهر ماه نشان و 120 کیلومتری زنجان می توان پیدا کرد.

ماه نشان دریاچه ای هم دارد که محلی ها آن را «پری» می نامند، شاید در گذشته اهالی این منطقه، در دریاچه ی «خندقلو» پری دیده اند که این نام را برای آن برگزیده اند.

دریاچه «پری» در دهستان «اوریاد» در بخش مرکزی شهرستان ماه نشان و در 152 کیلومتری مرکز استان قرار دارد و تنها دریاچه زنجان به شمار می آید و میان یک دشت وسیع قرار گرفته است و دقیقا حکم سراب را برای این منطقه دارد. دسترسی به دریاچه «پری» از جاده ی ماه نشان به روستای سهند سفلی و علیا، قاضی کندی، حسن آباد و پری امکان پذیر است.

دریاچه ی «پری» درست مانند «دودکش جن» تا به حال چندان مورد توجه قرار نگرفته، هرچند گفته شده است اداره ی میراث فرهنگی و گردشگری زنجان طرحی برای ساخت سایتی تفریحی در کنار آن دارد؛ ولی تا آن زمان، حفظ این دریاچه برعهده ی مسافران و بازدیدکنندگانش است تا مانند نامش به افسانه تبدیل نشود.

چینی‌ خانه اردبیل

چینی‌ خانه یکی از زیباترین تالارهای دوران شاه‌ عباس صفوی در اردبیل است که بیش از ۴۰۰ سال پیش توسط شیخ‌بهایی طراحی شده است. این تالار در قسمت شرقی قندیل خانه یارواق اصلی مجموعه شیخ‌ صفی‌الدین قرار دارد که دارای چهار شاه‌ نشین و طاق ‌نماهای زیبا و نفیس از مقرنس گچی است، نقاشی ‌ها، طلاکاری ‌ها و هماهنگی رنگ‌ ها با سطوح مقرنس از اسلیم ‌ها و گل‌ های زیبا شاهکاری به وجود آورده است که هر بیننده‌ای را به شگفت و حیرت وا‌ می‌دارد.

 بنای این تالار از استحکام فوق‌العاده‌ای برخوردار است که حتی وقوع زلزله‌ای به قدرت ۲/۷ ریشتر اثری در آن نداشته. چینی‌خانه ۱۲۵۶ محفظه دارد که در همه آن ها چینی‌ های اهدایی امپراتور چین به شاه‌عباس به مناسبت احیای جاده ابریشم و چینی ‌هایی که از طرف دولت ایران به کشور چین سفارش شده بود، قرار داشته است. ظروف چینی پس از رسیدن به ایران توسط هنرمندان حکاک در اصفهان به مهر«بنده شاه ولایت عباس» ممهور شده و به اردبیل فرستاده می ‌شد و در محفظه ‌های تالار چینی‌خانه قرار می ‌گرفت. 

چینی‌خانه هزارو256محفظه دارد که در همه آن ها چینی‌ های اهدایی امپراتور چین به شاه‌عباس قرار دارد. شاه عباس زمانی که برای استراحت یا چله‌ نشینی به اردبیل سفر می ‌کرد، در تالار چینی‌ خانه اقامت می‌کرده است. گفته می‌ شود پس از امضای عهدنامه ننگین ترکمن ‌چای بیش از ۸۰۰ عدد ظروف چینی و حدود چهار هزار کتاب‌ دست ‌نویس نفیس با بسیاری از عتیقه‌ جات مجموعه شیخ‌ صفی‌ الدین توسط ژنرال باسکویچ غارت شد که تعدادی از این آثار در موزه آرمیتاژ و موزه دیگری در روسیه به نمایش گذاشته شده است.

شاه عباس زمانی که برای استراحت به اردبیل سفر می ‌کرد، در تالار چینی‌ خانه اقامت می‌کرد. تعدادی از چینی ‌های تالارچینی خانه اردبیل هم چنین به موزه ملی در تهران و موزه‌ های شیراز و اصفهان منتقل شد که در سال ۱۳۷۰ در روز جهانی موزه با انتقال بخشی از چینی ‌ها از موزه ملی، ‌تالار چینی‌خانه به‌ طور رسمی گشایش یافت. تالار چینی‌ خانه علاوه بر ظروف چینی زیبا و گلدان‌ های پرنقش و نگار، با اشیا دیگری مانند یک جلد قرآن نفیس به خط کوفی روی پوست آهو مربوط به بیش از هزاروصد سال پیش که از لحاظ قدمت تاریخی‌ سومین قرآن نفیس در ایران است و مهرسنگی سلاطین صفوی با شش اسم از اسما خداوند و گل ‌های هشت پر به نشانه عرفان پادشاهان صفوی و دوازده پر به عنوان شیعه دوازده امامی بودن آنان فرامین و سکه ‌های نقره‌ای دوره صفوی آراسته شده است.

: انتشار مطالب و اخبار تحلیلی سایر رسانه های داخلی و خارجی لزوماً به معنای تایید محتوای آن نیست و صرفاً جهت اطلاع کاربران از فضای رسانه ای منتشر می شود.